སེ་ར་དགོན་པ།
དགེ་ལུགས་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཏེ་སེ་ར་དགོན་པ་ནི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བྱང་ངོས་རྒྱབ་རི་གླང་ཆེན་ཉལ་བ་ལྟ་བུའི་མདུན་ཤིང་སེ་བའི་སྡོང་པོ་ར་བ་བསྐོར་བ་ལྟར་ཡོད་པས་སེ་བའི་ར་བས་བསྐོར་བ་ན་སེ་ར་ཞེས་བརྗོད། རྗེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གསང་བ་འདུས་པ་དང་འཁོར་ལོ་བདེ་མཆོག་གཉིས་ཀྱི་རྩ་རྒྱུད་དབུ་ནས་ཆོས་ཐེངས་རེ་གསུངས། བྱམས་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ལ་ཆོས་སྡེ་འདེབས་དགོས་པའི་ཞལ་བཀོད་མཛད་པ་བཞིན་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་ཕག(1419)ལོར་བྱམས་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ཤཱཀྱ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱག་བཏབ། རྗེས་སུ་གྲྭ་ཚོགས་ཇེ་རྒྱས་ཇེ་འཕེལ་དུ་སོང་ནས་གྲྭ་ཚང་བཞིར་གྱེས་ཏེ་རྒྱ། འབྲོང་སྟེང་། སྟོད་པ། སྨད་པ་བཅས་གྲྭ་ཚང་བཞི་ཡོད། རྗེས་སུ་དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་དཀྱིལ་དུ་ཀུན་མཁྱེན་བློ་གྲོས་རིན་ཆེན་སེང་གེ་སེ་རའི་མཁན་པོ་མཛད་སྐབས་སེ་ར་བྱེས་གྲྭ་ཚང་ཕྱག་བཏབ། བྱམས་ཆེན་ཆོས་རྗེ་ནས་པཎ་ཆེན་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་བར་ཁྲི་ཐོག་བཅོ་བརྒྱད་བྱུང་ཞིང་། བཅུ་དགུ་པ་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ནས་བཟུང་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་ནས་སེ་རའི་ཁྲི་པའི་མཚན་བཞེས་པས་ཁྲི་པ་ཟུར་དུ་འཛུགས་སྲོལ་མེད། དགོན་བདག་ཡིག་ཚང་ལས་ཁུངས་ཡིན་པ་དང་། རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ས་ཕག་ལོར་གྲྭ་གྲངས9900སྐོར་ཡོད།
འབྲས་སྤུངས་དགོན་པ།
དགེ་ལུགས་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་འབྲས་སྤུངས་དགོན་པ་ནི་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་མེ་སྤྲེལ（སྤྱི་ལོ1416）ལོར་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་རྗེ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལྡན་གྱིས་ཕྱག་བཏབ། གཞིས་ཀ་སྣེའུ་རྫོང་དཔོན་ནམ་མཁའ་བཟང་པོ་ཁུ་དབོན་གྱིས་སྦྱིན་བདག་ཞུས་ཏེ། ཚོགས་ཆེན་འདུ་ཁང་ཀ་བ་བརྒྱ་དང་བརྒྱད་ཡོད་པ་དང་། ཐོག་ཁར་བྱམས་ཁང་། གནས་བཅུ་ཁང་། སྔགས་པ་གྲྭ་ཚང་བཅས་པ་བཞེངས། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་རྒྱ་བསྐྱེད་ཀྱིས་ཐོག་མར་གྲྭ་ཚང་བདུན་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་མི་འདྲ་བ་ནས་ཡོང་བའི་དགེ་འདུན་ཆེས་མང་བས་སློབ་གཉེར་སོགས་བྱེད་སྐབས་སྟབས་བདེ་མེད་པས་ཁང་ཚན་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་ཆགས་པ་དང་། སྒོ་མང་གྲྭ་ཚང་ཁོ་ནར་ཁང་ཚན་བཅུ་དྲུག་ཆགས་ཡོད།
དགའ་ལྡན་དགོན་པ།
ལྷ་སའི་ཤར་ཕྱོགས་སྟག་རྩེའི་ཁོངས་གཙང་ཆུའི་ལྷོ་རྒྱུད་དབང་བསྐུར་རིའི་ལྡེབས་སུ་ཡོད་པའི་དགེ་ལུགས་དགོན་ཆེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཞིག་སྟེ། བོད་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་གླང（སྤྱི་ལོ1409）ལོར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་བློ་བཟང་གྲགས་པས་ཕྱག་བཏབ་ཅིང༌། རྒྱལ་ཚབ་དར་མ་རིན་ཆེན་ནས་བཟུང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་གདན་རབས་བརྒྱ་ལྷག་བྱོན་ཅིང་། བཤད་སྒྲུབ་ལས་གསུམ་གྱི་བསྟན་པ་དར་རྒྱས་ཆེ་ཞིང་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པའི་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ་གཅིག་པུ་དེ་ཡིན།
བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དགོན།
གདན་ས་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་ནི་གཞིས་ཀ་རྩེ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནུབ་ངོས་ཉི་མ་རིའི་ལྷོ་འདབས་སུ་ཆགས་ཡོད་པ་དང་། དགོན་པ་འདི་ནི་གཙང་ཁུལ་གྱི་དགེ་ལུགས་པའི་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཤོས་ཡིན། གདན་ས་འདི་རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་དངོས་སློབ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་སྤྱི་ལོ1447ལོར་ཕྱག་བཏབ། རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་ཆོས་སྡེ་འདིའི་ཁྲི་པ་དང་པོ་མཛད་པ་ནས་སྤྱི་ལོ1959ལོའི་བར་དུ་ཁྱོན་བསྡོམས་ཁྲི་རབས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་བྱོན།
བྱ་ཁྱུང་དགོན།
བྱང་གི་དགོན་ཆེན་བཞིའི་ཡ་གྱལ་དགེ་ལྡན་བསྟན་པའི་མ་དགོན་བྱ་ཁྱུང་ཐེག་ཆེན་ཡོན་ཏན་དར་རྒྱས་གླིང་ནི། མདོ་སྨད་ཙོང་ཁ་བདེ་ཁམས་ཀྱི་ས་འཛིན་ཙོང་ལ་རིང་མོར་ཉིན་སྲིབ་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་ཡུལ་ཁམས་ལ་ལྷོ་བྱང་གི་ཆ་གཉིས་ལས། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆར་རྨ་ཀླུང་དལ་གྱིས་འབབ་པའི་ཉེ་འགྲམ། ད་ལྟ་ཧྭ་ལུང་རྫོང་ཁོངས་ཀྱི་བྲག་ཁྱུང་ཞེས་པའི་སར། རྗེ་ཙོང་ཁ་པའི་ཡོངས་འཛིན་ཤར་ཕྱོགས་རིགས་པའི་དཔའ་བོ་ཆོས་རྗེ་དོན་གྲུབ་རིན་ཆེན་གྱིས(སྤྱི་ལོ1309ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1385 )བོད་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་བགྲང་བྱ་ཉེར་གསུམ་པ་སྤྱི་ལོ1349ས་གླང་ལོར་བཏབ་ཅིང་། ད་ལྟའི་བར་ལོ་དྲུག་བརྒྱ་བཞི་བཅུ་ལྷག་ཕྱིན།
ཏིང་ཀྱཱ་རི་ཁྲོད།
གནའ་བོའི་རི་ཁྲོད་འདི་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཚལ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ8ཙམ་གྱི་མཚམས་ཏེ། བར་དབོན་སྡེ་བར་ཐག་ཉེ་བའི་ཏིང་ཀྱཱ་བླ་བྲང་གི་གཡས་ཕྱོགས་ན་ཡོད།
བདེ་སྐྱིད་མཆོད་རྟེན།
བདེ་སྐྱིད་མཆོད་རྟེན་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ3ཙམ་གྱི་མཚམས་ཏེ། བདེ་སྐྱིད་ཐང་གི་ཤར་ངོས་ཚོགས་ར་སྒང་དུ་བཞེངས་ཡོད།
བཞུགས་ཁྲི།
བཞུགས་ཁྲི་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཚལ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཕྱུགས་ས་ཞིག་སྟེ། ཚལ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཡོད་ཅིང་། འདི་ལ་བཞུགས་ཁྲི་གོང་ཞོལ་གཉིས་ཡོད།
འདམ་བུ་བྲག་དཀར།
འདམ་བུ་བྲག་དཀར་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་སྒྲུབ་གནས་ཤིག་སྟེ། ཆབ་ཆ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ7ལྷག་ཙམ་གྱི་དགོན་པ་སོ་མའི་ཉེ་འདབས་ཏེ། ལབ་ཙེ་ཁྱ་རིལ་གྱི་མདུན་ཕྱོགས་སོར་རྒྱག་སྡེ་བའི་རྒྱབ་རིའི་མགུལ་དུ་ཆགས་ཡོད།
ཁྲི་ཀའི་ཡུལ་ལྷའི་ལྷ་ཁང་།
ཁྲི་ཀའི་ཡུལ་ལྷ་ཁང་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་མཁར་གྱི་ནུབ་འདབས་སུ་སྤྱི་ལེ6ཙམ་གྱི་མཚམས་ཏེ། ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་སྲང་གཞུག་སྡེ་བའི་ནུབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཤ་འབུམ་གདོང་སྣའི་ཤར་ངོས་སུ་བཞེངས་ཡོད། འདིའི་ཤར་ཕྱོགས་ནི་ལུང་ཆེན་གྲམ་པའི་ཆུ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ནི་ཆུ་ཁོལ་ཁྲེ་ཙེ་ཞོལ་མ། ནུབ་ཕྱོགས་ནི་ཤ་འབུམ་གདོང་སྣ། བྱང་ཕྱོགས་ནི་རྨ་ཆུའི་འགྲམ་ངོགས་བཅས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ལ། ཆུ་ཁོལ་ལུང་བའི་ཆུ་ནི་ལྷ་ཁང་འདིའི་འདབས་ནས་བཞུར་ཏེ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ཀྱི་རྨ་ཆུར་འདྲེས་ཡོད།
ལྷ་དཀར་པོ།
ལྷ་དཀར་པོ་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་ཁང་ཞིག་སྟེ། ལྷ་དཀར་པོ་བྱམས་པ་རང་བྱོན་ཡང་ཟེར། དེ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཆུ་ཤར་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ9ཙམ་གྱིས་ཆོད་པའི་སར་གནས་ཏེ། དེང་གི་ཆུ་ཤར་ཡུལ་ཚོ་ཚྭ་མཐའ་སྡེ་བ་ནས་བྱང་ཤར་དུ་སྤྱི་ལེ་གཅིག་གི་རྨ་ཀླུང་རིང་མོའི་འགྲམ་རྒྱུད་དེར་ཆགས་ཡོད།
མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར།
མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་ནི། （Bodhnath Stupa）ཀ་ཏ་མན་རྡུ་གྲོང་དཀྱིལ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ8ཡོད་པའི་མཚམས་སུ་བཞེངས་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ནེ་པ་ལའི་མིང་དུ་གྲགས་པའི་གནའ་ཤུལ་གྱི་གྲས་ཤིག་ཡིན།
བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ།
དགེ་ལུགས་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་ཏེ། རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་མེ་ཡོས་སྤྱི་ལོ1447ལ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་ཕྱག་བཏབ། རྗེ་བློ་བཟང་ཆོས་རྒྱན་ནས་བཟུང་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་གདན་ས་ཡིན། དགོན་མིང་ཆ་ཚང་ལ་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དཔལ་གྱི་སྡེ་ཆེན་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་གླིང་ཞེས་ཟེར།
སྐུ་འབུམ་དགོན།
དགེ་ལུགས་པའི་གདན་ས་ཆེན་པོ་དྲུག་གི་ཡ་གྱལ་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ནི་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ལྷོ་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཙོང་ཁ་རྫོང་ཁོངས་སུ་ཆགས་ཤིང་། དགོན་པ་འདི་ཉིད་ ཐོག་མར་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་དགུང་ལོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ལ་ཕེབས་སྐབས་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ས་རྟ(སྤྱི་ལོ1378)ལོར་མ་ཡུམ་གྱིས་རང་ཉིད་སྐུ་ན་བགྲེས་པ་དང་བཅས་རང་ཡུལ་དུ་མཇལ་ཕྲད་ལ་ཕེབས་དགོས་པའི་ཞུ་ཡིག་དང་དབུ་སྐྲ་དཀར་པོར་སོང་བའི་ལན་བུ་བཅས་བསྐུར་གནང་མཛད་པ་བཞིན། དེའི་ཕྱི་ལོར་ཡུམ་གྱིས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་ཤིང་དད་ལྡན་མང་པོས་རོགས་རམ་བྱས་ཏེ། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལྟེ་ཁྲག་བོར་བའི་ས་གནས་དེར་ཤིང་ཙནྡ་གྱི་སྡོང་པོ་ཞིག་སྐྱེས་པ་དེ་ཉིད་སྙིང་པོར་བཞུགས་ཤིང༌། རྒྱལ་བ་སེང་གེ་ང་རོའི་སྐུ་བརྙན་འབུམ་གཅིག་དཔར་དུ་བཏབ་པ་གཟུངས་སུ་ཕུལ་བའི་མཆོད་རྟེན་པདྨ་སྤུངས་པ་ཞིག་བཞེངས་པའི་མཐའ་བསྐོར་དུ་རྡོ་རྩིག་གི་ར་བས་བསྐོར་བ་བཅས་ཡོད་པའི་སྟེང་དུ་ལྷ་ཁང་རྫ་གཡམ་གྱི་ཐོག་བཀབ་པ་གསར་བཞེངས་གནང༌། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་མེ་གླང(སྤྱི་ལོ1577)ལོར་སྒོམ་ཆེན་རིན་ཆེན་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་ཐུགས་ཁུར་བཞེས་ཏེ་རྒྱལ་བ་བྱམས་པའི་སྐུ་བརྙན་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞུགས་པའི་བྱམས་ཁང་གསར་བཞེངས་གནང་བ་བཅས་ལྷ་ཁང་སྔ་རྗེས་གཉིས་ཀྱི་གནས་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་ཞེས་མཚན་དུ་གྲགས། རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་ལུག(སྤྱི་ལོ1583)ལོར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོས་རྒྱས་འདེབས་མཛད།
གཞིས་ཀ་རྩེའི་དབེན་དགོན།
དགོན་དེ་ནི་སྤྱི་ལོ1550ལོར་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་གསུམ་པ་བློ་བཟང་དོན་གྲུབ་སྟེ་རྒྱལ་བ་དབེན་ས་པས་ཕྱག་བཏབ། བླ་མ་ལྷས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་ནས་བཞུགས་པའི་སྐབས་རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་གླང་ཆེན་ལ་འཆིབ་པ་ཞལ་གཟིགས་བྱུང་བས་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་ཕུག་ལའང་ཞལ་གཟིགས་སྒྲུབ་ཕུག་ཀྱང་ཟེར།
གངས་དཀར་མཚོ་འགོ་དགོན།
སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་གནས་རི་གམ་དུ་མིང་ལ་མཚོ་འགོ་དགོན་པ་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག དགོན་པ་དེ་ནི་འགོག་རྒོལ་ཀྱི་སད་ཐབས་བྲལ་བའི་མི་ཕྱེད་དད་པའི་ཆོས་གཉེར་ཚུལ་དུ་གནས་ཤིང་། དེའི་ཉེ་འདབས་ཀྱི་ཚང་ཚིང་ཁྲོད་དུ་གསལ་ལ་མི་གསལ་བའི་མ་ཎི་རྡོ་སྤུངས་ཀྱིས་བཅོས་མིན་རང་བཞིན་གྱི་རི་ཁྲོད་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ནས་མཆིས།
སྟོད་ལུང་མཚོ་སྨད་ལྷ་ཁང་དགོན།
དགེ་བཅུ་ཚང་བའི་ཡུལ་སྟོད་ལུང་དུ་མཚོ་སྨད་ལྷ་ཁང་དགོན་ཞེས་གྲགས་པ་འདི་ཉིད་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་རྣམ་གཉིས་བཞེངས་རྗེས་རྣམ་སྣང་གཙོ་གྱུར་གྱི་རིགས་ལྔའི་ལྷ་ཁང་ཞིག་ཞལ་ཤར་དུ་གཟིགས་ནས་གསར་བཞེངས་མཛད། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་སྐབས་དབུས་གཙང་མཁས་པ་མི་བཅུའི་ཡ་གྱལ་ཀླུ་མེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་དེར་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་གསར་འཛུགས་གནང་བ་ཡིན། སྤྱི་ལོ1966རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་དུས་ཟིང་ནང་དགོན་འདི་ཡང་བོད་ལྗོངས་སྤྱི་མཚུངས་བཞིན་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་རྩ་གཏོར་དུ་སོང་། སྤྱི་ལོ1966རིག་གནས་གསར་བརྗེའི་དུས་ཟིང་ནང་དགོན་འདི་ཡང་བོད་ལྗོངས་སྤྱི་མཚུངས་བཞིན་ཕྱི་ནང་ཐམས་ཅད་རྩ་གཏོར་དུ་སོང་། སྤྱི་ལོ1984ལོར་དད་ལྡན་སེར་སྐྱ་མང་ཚོགས་ཀྱི་རེ་བ་ལྟར། རྫོང་སྲིད་གཞུང་ནང་ཉམས་གསོ་བྱས་པ་ཡིན།
གྲ་ནང་བྱམས་པ་གླིང་གི་མཆོད་རྟེན།
མཆོད་རྟེན་འདི་ནི་ལྷོ་ཁ་ས་ཁུལ་གྲ་ནང་རྫོང་ནས་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་གཉིས་ལྷག་ཙམ་གྱི་རི་ལྡེབས་ཤིག་ཏུ་ཡོད་པའི་དཔལ་བྱམས་པ་གླིང་དགོན་པའི་ནང་དུ་ཡོད་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་གྱི་མཚན་ལ་མཆོད་རྟེན་ཆེན་མོ་མཐོང་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་ཞུ། འདི་ནི་བློ་བཟང་གྲགས་པའམ་ཙོང་ཁ་པའི་ཐུགས་སྲས་པཎ་ཆེན་བསོད་ནམས་རྣམ་རྒྱལ་གྱིས་རབ་བྱུང་བརྒྱད་པའི་ཆུ་འབྲུག་ལོར་ཕྱག་བཏབ་ཅིང་། མཆོད་རྟེན་དེར་ངོ་མཚར་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་གཟུགས་དབྱིབས་དང་མཐོ་ཚད་ཐོག་བརྩེགས་བཅུ་བདུན་ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་། མཆོད་རྟེན་གྱི་རྩ་བར་སྦོམ་ཚད་ལག་འདོམ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་ཡོད།
གངས་དཀར་དགོན་པ།
གངས་དཀར་དགོན་རྙིང་འདི་ནི་བོད་རབ་བྱུང་གཉིས་པའི་ལྕགས་བྱ་ལོ﹙སྤྱི་ལོ1141ལོ﹚ལ་གངས་དཀར་བླ་མ་གྲགས་པའི་དཔལ་གྱིས་བཏབ། གྲུབ་མཐའ་ནི་གནའ་ནས་ད་བར་དུ་བཀའ་རྒྱུད་པ་ཡིན་ལ། སྤྱིར་གངས་དཀར་དགོན་ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གནས་ཆེན་འབོ་མི་ཉག་གངས་དཀར་གྱི་མདུན་ཞོལ་དུ་དགོན་པ་ཆགས་ཡོད་པས་སོ།།
ལྷ་སའི་བར་སྐོར།
བར་སྐོར་གླིང་ནི་ལྷ་སའི་ཆེས་སྙན་གྲགས་ཅན་གྱི་སྐོར་ལམ་དང་ཚོང་ལས་ལྟེ་གནས་ཡིན། ཅུང་ཆ་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་གནའ་གྲོང་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རྣམ་པ་དང་འདུག་སྡོད་བྱེད་སྟངས་དེ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ཡོད།
ར་མོ་ཆེ།
ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ནི་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ས་ཁུལ་དུ་གནས་ཤིང་། ལྷ་སའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཡོད་པའི་ལྷ་ཁང་རྙིང་ཤོས་གྲས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོས་སྤྱི་ལོ639ཙམ་གྱི་དུས་རབས་བདུན་པའི་ནང་བཞེངས། ལྷ་ཁང་གི་སྒོ་འཕར་ཤར་ཕྱོགས་སུ་བསྟན་ཏེ་ཡོད་ཅིང་། རྟེན་གཙོ་བོ་བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་གྱི་རྟེན་སྐལ་དུ་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དགུང་ལོ་བརྒྱད་པའི་སྐུ་ཚད་དང་མཚུངས་པའི་ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རྡོ་རྗེ་གཙོ་འཁོར་རྣམས་བཞུགས། འདི་ནི་སྤུ་རྒྱལ་སོ་ལྔ་པ་མང་སྲོང་མང་བཙན་གྱི་སྐུ་དུས་སུ་རྒྱ་བོད་དམག་འཁྲུག་བྱུང་བའི་དོན་རྐྱེན་སོགས་ཀྱིས་ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་རྗོ་རྗེ་ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་གདན་དྲངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། དུས་རབས་རིམ་བྱུང་ནང་འཕོ་འགྱུར་ཕྲན་བུ་བྱུང་ཡོད་ངེས་དང་། གཞན་ཡང་བཟོ་དབྱིབས་ཀྱི་བཀོད་པ་བཅས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་དགོན་པའི་བཟོ་བཀོད་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་ཡོད་ཅིང་། དེ་དག་ནི་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་དང་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐབས་ཉམས་གསོ་གནང་བ་ལས་བྱུང་། རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཟེར་བའི་ལས་འགུལ་སྐབས་སུ་ཡང་གཏོར་སྐྱོན་དང་ཉམས་གསོ་བྱས་ཡོད་པ་བཅས་ད་ལྟའི་བར་གཙུག་ལག་ཁང་ཆེན་མོའི་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ཁྲེ་གྲུ་བཞི་མ2100ལྷག་ཙམ་ཟིན་ཡོད། འོག་ཤོད་ནི་འདུ་ཁང་དང་ལྷ་ཁང་བཅས་ཁག་གཉིས་ལས་གྲུབ་པ་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཐའ་འཁོར་དུ་སྐོར་ལམ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་སྐོར་ལམ་ཕྱི་མར་མ་ཎི་འཁོར་ལོ་བཙུགས་པ་སོགས་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དེ་ལྟར་ད་ལྟའི་བར་བཞུགས་སོ། །
ལྕགས་པོ་རི།
ལྕགས་རི་བཻཌཱུརྱ་འགྲོ་ཕན་ལྟ་ན་ངོ་མཚར་རིག་བྱེད་གླིང༌ནི་པོ་ཏ་ལ་ནས་སྤྱི་ཁྲེ་ཉིས་བརྒྱ་ཙམ་གྱི་ལྷོ་ངོས་སུ་སེང་གེ་གནམ་ལ་མཆོངས་པ་ལྟ་བུའི་ལྕགས་པོ་རིའི་སྟེང་དུ་ཆགས་ཡོད། གྲྭ་ཚང་དེ་ནི་འོག་ཏུ་རྩིག་པ་གྲུ་བཞིའི་ནང་འདུ་ཁང་ཀ་རིང་བཞི་དང༌། ཀ་ཐུང་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་གཙང་ཁང་སྦུག་མར་གྲུབ་ཐོབ་ལྷ་ཁང་ཀ་བ་གཉིས་ཡོད། ད་ལྟ་ལྕགས་རི་དགོན་ཤུལ་དུ་བྲག་སྒོ་ཀ་ལིང་གི་མཆོད་རྟེན་གསུམ་པོ་གསར་བཞེངས་གནང་བ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད།
ཚལ་གུང་ཐང་།
རབ་བྱུང་གསུམ་པའི་མེ་ལུག་ལོར་ཞང་གཡུ་བྲག་པ་དར་མ་གཞོན་ནུས་ཕྱག་བཏབ་པའི་ལྷ་ཁང་ཆེན་པོ་ཞིག
ཟངས་ཡག་ནམ་མཁའ་རྫོང་དགོན།
མཚན་རྒྱས་པར་བྲག་དམར་ཟངས་ཡག་ནམ་མཁའ་རྫོང་ངམ་བོད་ཀྱི་རི་བོ་རྩེ་ལྔའི་མགུལ་བྲག་དམར་ཟངས་ཡག་ནམ་མཁའ་རྫོང་ཞེས་ཞུ་ཞིང་། བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གྱི་ཡོངས་འཛིན་སྐུ་ཐོག་བདུན་པ་ངག་དབང་འཇིགས་བྲལ་གྱིས་དགོན་དེའི་རྩ་བའི་བླ་མ་གནང་བ་ནས་བཟུང་འབྲུག་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཕྱག་བཞེད་མཛད།
ཚེ་དཔག་ལྷ་ཁང་།
ལྷ་ཁང་དེ་ནི་ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གྲུབ་རྗེས་ས་ལྷག་གིས་ལྷ་ཁང་དེ་བཞེངས་པ་དང་། ལྷ་ཁང་དེའི་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་དེ་ཡིན། ད་ལྟ་ལྷ་ཁང་དེ་ར་མོ་ཆེ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྷོ་ངོས་སུ་མཇལ་རྒྱུ་ཡོད།
བསྟན་རྒྱས་གླིང་།
སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་པར་དེ་མོ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་ངག་དབང་བདེ་ལེགས་རྒྱ་མཚོས་བཏབ་པའི་དགོན་པ་ཞིག་སྟེ། གྲུབ་མཐའ་རྙིང་མ་པ་ཡིན།
ཀརྨ་ཤག
ཀརྨ་ཤག་ཅེས་པ་ནི་ལྷ་སའི་བར་སྐོར་གྱི་ཤར་ངོས་འོང་སྟོད་ཞིང་ཁའི་ལྷོ་ངོས་སུ་བཀའ་ཤག་ལྷོ་ཞེས་སྡེ་པ་གཞུང་གི་བཀའ་ཤག་ཚོགས་སའི་ཁང་པ་སེར་པོ་གསུམ་ཐོག་ཅན་ཞིག་ཡོད།
ཀུན་བདེ་གླིང་།
ཀུན་བདེ་གླིང་གི་མཚན་རྒྱས་པར་བརྟན་བཞུགས་ཆོས་འཁོར་གླིང་ངམ། དབུས་གཙང་ཀུན་བདེ་གླིང་ཞེས་ཞུ། བར་མ་རི་ཀོན་ཏིས་ལྷ་ཁང་གི་ལྷོ་འདབས་སུ་དགོན་དེ་ཆགས་ཡོད། སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་མགོན་པོ་རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པ་འཇམ་དཔལ་རྒྱ་མཚོ་དགོངས་པ་རྫོགས་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཚབ་གནང་སྐབས་བླ་བྲང་དེ་ཕྱག་བཏབ་པ་ནས་བཟུང་བླ་བྲང་ཡས་མས་ཞེས་ཡས་ཀུན་བདེ་གླིང་དང་། མས་དཔའ་ཤོད་བླ་བྲང་དུ་གྲགས།
བར་མ་རི།
བར་མ་རི་ནི་ལྷ་སའི་པོ་ཏཱ་ལའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རིག་ཞིག་་ཡིན་ལ་ལྕགས་པོ་རིའི་ནུབ་ངོས་སུ་ཡོད། རི་དེའི་དབྱིབས་ནི་སྟག་མོ་ཚང་ལ་འཛུལ་བ་ལྟ་བུ་དང་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་བླ་རིའི་ཡ་གྱལ་ཡིན་པར་གྲགས།
ནེ་ཕྱུང་རི།
ནེ་ཕྱུང་རི་བཙུན་དགོན་ནི་ཐོག་མར་སེ་ར་དགོན་པ་ཆགས་སའི་འགྲམ་དུ་ཡོད་སྐད། ཐོག་མ་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་ནང་ཞང་གཡུ་བྲག་པའི་སློབ་མ་རབ་འབྱམས་ཆོས་རྗེས་སྒྲུབ་སྡེ་བཏབ་ནས་ཚལ་པ་བཀའ་བརྒྱུད་ཀྱི་དགོན་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་པའི་ནང་བཙུན་མའི་སློབ་དཔོན་མཁའ་སྤྱོད་དཔལ་མོས་གྲྭ་བཙུན་མཉམ་དུ་བསྡད་ན་མི་ལེགས་པས་བཙུན་དགོན་དེ་ད་ལྟའི་དགོན་པ་ཆགས་སར་སྤོས། ནེ་ཆུང་རི་ཞེས་པ་ནི་རི་དེ་བྲག་རི་ཡིན་རུང་དགོན་པ་ཆགས་ས་དེར་ནེའུ་གསིང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པས་ཡིན་ཟེར།
| ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གནས། བརྡ་འགྲེལ 2039 ཡོད། |