གཡང་འབོད།
གཡང་འབོད་ནི་གཉེན་སྒྲིག་གི་བྱེད་སྒོ་ནང་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་དོན་དག་ཅིག་ཡིན། བུ་མོ་གང་དེ་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྐྱེན་ལས་ཁྱིམ་ཚང་དེ་ལས་ཕྱིར་ཐོན་པས་ན། ཁྱིམ་ཚང་དེའི་གཡང་ཡང་དུས་གཅིག་ཏུ་ཕྱིར་ཐོན་འགྲོ་བར་ངོས་འཛིན་བྱེད། དེ་བས་གཡང་འབོད་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་གཡང་ཕྱིར་འགུག་ཡིན།
འོད་རིག་པ།
འོད་རིག་པ（optics）ནི་དངོས་ལུགས་རིག་པའི་ཡན་ལག་གི་རིག་ཚན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། འོད་རིག་བཟོ་སྐྲུན་ལག་རྩལ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་རིག་ཚན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། སྒྲ་དོག་འཇུག་གི་ངོས་ནས་བཤད་ན། འོད་རིག་པ་ནི་འོད་དང་མཐོང་ཕྱོགས་སྐོར་གྱི་ཚན་རིག་ཅིག་ཡིན་ལ། opticsཡི་ཐ་སྙད་དེ་སྔ་མོ་ནས་མིག་དང་མཐོང་ཚུལ་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བྱ་དངོས་ཁོ་ན་ཡིན། རྒྱུན་དུ་བརྗོད་པའི་འོད་རིག་པ་ནི་སྒྲ་ཡངས་འཇུག་ཡིན་ཏེ། རླབས་ཕྲན་དང་དམར་ཕྱིའི་ཐིག མཐོང་ཐུབ་འོད། སྨུག་ཕྱིའི་ཐིག་ནསXའཕྲོ་ཐིག་དངγའཕྲོ་ཐིག་བར་གྱི་རླབས་རིམ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་དུ་གློག་ཁབ་ལེན་འགྱེད་འཕྲོ་བྱུང་བ་དང་། ཁྱབ་སྤེལ། བསྡུ་ལེན། མངོན་སྟོན། དེ་བཞིན་དངོས་པོ་ཕན་ཚུན་བྱེད་ནུས་འདོན་པའི་ཚན་རིག་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་ཡིན། ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནི་དམར་ཕྱི་ནས་སྨུག་ཕྱིའི་རླབས་རིམ་ཡིན་ལ་དེ་ནི་དངོས་ལུགས་རིག་པའི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན།
དྲ་དབྱིངས།
དྲ་དབྱིངས་ནི་དྲ་བར་རོལ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་དུས་ཡུན་རིང་བོར་གོམས་པའི་སྒོ་ནས་དྲ་རྒྱའི་དུས་ཀྱི་བར་སྟོང་ནང་དུ་གྱར་ནས། སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱར་བརྟེན་ཤུགས་ཆེར་ཕྱིན་པ་དང་། ཐ་ན་མགོ་འཁོར་བའི་ཚད་ལ་སླེབས་པས་རང་ཉིད་དེ་ལས་གྲོལ་དཀའ་བའི་བྱ་སྤྱོད་དང་བསམ་པའི་འཁྱེར་སོ་བྱུང་བ་དང་། དུས་ཚོད་མང་པོ་སྤྱད་དེ་དྲ་ཞུགས་བྱས་པས། ཐ་ན་དངོས་ཡོད་ཀྱི་མི་དང་མིའི་བར་གྱི་འབྲེལ་འདྲིས་དང་སློབ་གཉེར་དང་ལས་དོན་ལའང་གནོད་པ་ཐེབས་ཡོད་པ་རེད།
དྲ་ཐོག་ལས་འཚོལ།
དྲ་ཐོག་ལས་འཚོལ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་ཀ་འཚོལ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ལས་ཀ་འཚོལ་བའི་ཐབས་ལམ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཚན་རྩལ་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བ་དང་བསྟུན་ནས། ད་ལྟ་ཆ་འཕྲིན་དྲ་བ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཚད་ནི་ཉིན་བཞིན་མངོན་གསལ་ཡིན་པ་དང་། དྲ་རྒྱ་ནི་ང་ཚོའི་ལས་ཀ་དང་འཚོ་བ། གདན་ཞུ་དང་ལས་ཀ་འཚོལ་བར་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་ལག་རོགས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དྲ་ཐོག་ནས་ལས་ཀ་འཚོལ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་ཀ་འཚོལ་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་འདེམ་དགོས་པའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
རྒྱལ་ཁབ་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་གཞུང་ལས་ཁང་།
རྒྱལ་ཁབ་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་གཞུང་ལས་ཁང་ནི2011ལོ་ཟླ་བ5པར་བཙུགས་པ་དང་། འགན་འཁྲི་གཙོ་བོ་ནི་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་ཁྱབ་སྤེལ་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་དོན་ཐོག་ཏུ་འཁྱོལ་བ་དང་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་ཁྱབ་སྤེལ་གྱི་ཁྲིམས་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་མཛུབ་ཁྲིད། མཐུན་སྦྱོར། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ཆ་འཕྲིན་ནང་དོན་དོ་དམ་བྱེད་པ་དང་། ཁྲིམས་འགལ་སྒྲིག་འགལ་གྱི་དྲ་ཚིགས་ལ་ཁྲིམས་ལྟར་ཞིབ་བཤེར་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ་ཡིན།
དྲ་ཐོག་རླབས་ཤུད།
སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་སྟེང་ནས་ཆ་འཕྲིན་སྣ་ཚོགས་ལག་སོན་བྱེད་པ་དང་། ལས་ཀ་དང་རོལ་རྩེད་ལ་རོལ་བ། དབྱིན་སྐད་ཁྲོད་དུ་དྲ་ཞུགས་ནི“surfing the internet”ཡིན་ལ། “surfing”ཡི་ནང་དོན་ནི་རླབས་ཤུད་ཡིན་ལ་དེ་བས་དྲ་ཐོག་རླབས་ཤུད་ཅེས་འབོད་པ་རེད། དེ་ནི་གཟུགས་སྣང་ལྡན་པའི་བཤད་ཚུལ་ཞིག་རེད། དྲ་ཐོག་རླབས་ཤུད་ཀྱི་ལག་ཆ་གཙོ་བོ་ནི་བཤར་ཆས་ཡིན་ལ། བཤར་ཆས་ཀྱི་ཤག་གནས་རེའུ་མིག་ལURLཤག་གནས་ནང་འཇུག་བྱས་ནས། webལྡེབ་ངོས་སྟེང་ཙིག་རྟགས་སྤོ་འདྲུད་བྱས་ཏེ་གནས་མི་འདྲ་སར་མིག་བཤར་བྱས་ཚེ། འདི་ནི་དྲ་ཐོག་རླབས་ཤུད་ཞེས་པ་དེ་རེད།
དྲ་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་།
དྲ་རྒྱའི་སློབ་སྦྱོང་གི་བྱེད་ཐབས་ནིPCདང་དྲ་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས། དྲ་ཐོག་ཏུ་དྲ་རྒྱའི་ཐོན་ཁུངས་ལ་མིག་བཤར་དང་། དྲ་ཐོག་སྤེལ་རེས་དང་དྲ་ཐོག་སློབ་ཁང་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྟངས་ཀྱིས་ཤེས་བྱ་ཐོབ་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ། རང་ཉིད་མཐོར་འདེགས་ཀྱི་དམིགས་ཡུལ་དུ་སླེབས་པ་དང་། དྲ་རྒྱའི་སློབ་སྦྱོང་གིས་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་སློབ་གསོའི་རྣམ་པའི་དུས་ཚོད་དང་བར་སྟོང་ཆ་རྐྱེན་གྱི་ཚད་བཀག་མེད་པར་བཟོས་པ་དང་། སྲོལ་རྒྱུན་སློབ་གྲྭའི་སློབ་གསོའི་བྱེད་ནུས་ལས་མཆེད་པ་ཡིན་ལ། སློབ་ཁྲིད་ཐོན་ཁུངས་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་ཐོབ་པ་དང་། སློབ་ཁྲིད་རྩ་འཛུགས་བརྒྱུད་རིམ་ལ་ཀློད་ཡངས་རང་བཞིན་དང་བརྗེ་རེས་རང་བཞིན། མཐུན་སྦྱོར་རང་བཞིན། རང་ཚུགས་རང་བཞིན་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་ནི་སློབ་མ་ལྟེ་བར་འཛིན་པའི་སློབ་གསོའི་རྣམ་པ་ཞིག་རེད།
དྲ་རྒྱའི་སློབ་ཁྲིད།
སློབ་གྲྭས་རྩིས་འཁོར་དྲ་རྒྱ་སློབ་ཁྲིད་བྱེད་ཐབས་གཙོ་བོར་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པ་ནི་རྒྱང་རིང་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་གལ་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། རྩིས་འཁོར་སྒྲིག་ཆས་དང་སྦྲེལ་རེས་དྲ་རྒྱའི་ལག་རྩལ་བེད་སྤྱད་ནས་སློབ་མར་ཆ་འཕྲིན་ཅན་གྱི་སློབ་གསོ་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན། དྲ་རྒྱའི་སློབ་ཁྲིད་ནི་སྲོལ་རྒྱུན་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང་བསྡུར་ན། སྔར་ལས་ལྷག་པའི་སྒོ་ནས་སློབ་མའི་ཆ་འཕྲིན་ལག་སོན་དང་། ལས་སྣོན། དབྱེ་ཞིབ། གསར་གཏོད། བེད་སྤྱོད། སྤེལ་རེས་ནུས་པ་བཅས་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་ཐུབ། དྲ་རྒྱའི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱིས་སློབ་མའི་ཆ་འཕྲིན་བྱང་ཚད་བཟང་བོ་གསོ་སྐྱོང་དང་། ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་དེ་ཚེ་གང་སློབ་སྦྱོང་དང་མཉམ་ལས་སློབ་སྦྱོང་ལ་རམ་འདེགས་བྱེད་པའི་བྱེད་ཐབས་སུ་བཟུང་ནས། ཆ་འཕྲིན་སྤྱི་ཚོགས་དང་བསྟུན་པའི་སློབ་སྦྱོང་དང་། ལས་ཀ་དང་འཚོ་བར་དགོས་ངེས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བཏིང་ཡོད།
དྲ་ངོས་རིམ་དཔྱད།
དྲ་ངོས་རིམ་པ་དཔྱད་བསྡུར་རམ་དྲ་ངོས་རིམ་དཔྱད་ནིSougou ཡིས་དྲ་ངོས་ལ་ཞིབ་བསྡུར་བྱེད་པའི་གལ་ཆེ་བའི་དམིགས་ཚད་ཅིག་ཡིན། དྲ་ངོས་བར་གྱི་འབྲེལ་མཐུད་འབྲེལ་བར་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པ་མ་ཟད། དུས་མཚུངས་སུ་སྦྲེལ་མཐུད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་དང་སྦྲེལ་མཐུད་བར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་རང་བཞིན་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་ནོ།།
ཉོ་ཚོང་ཟིན་ཐོ།
ཉོ་ཚོང་ཟིན་ཐོ་ཞེས་པ་ནི་དུས་བཅད་ཚོང་ཟོག་ཉོ་ཚོང་ཁང་དུ་ཉོ་ཚོང་ལ་གྲོས་མཐུན་བྱུང་བའི་འབྲེལ་ཡོད་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ཀྱི་ཡི་གེའི་རང་བཞིན་གྱི་ཟིན་ཐོ་བཀོད་པ་ལ་ཟེར།
ཆ་འཕྲིན་གྱི་གོ་དོན།
ཆ་འཕྲིན་ནམ་བརྡ་འཕྲིན་ཞེས་པའི་བརྡ་ཆད་འདི་ནི། རྒྱའི་ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་ལྟར་བརྗོད་ན་དུས་རབས་ཉི་ཤུ་པའི་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་བའི་ནང་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། 《སྐད་ཆ་ཡི་གེའི་ཆ་འཕྲིན་བཀོལ་སྤྱོད》ལས། དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་ལོ་རབས་ལྔ་བཅུ་བའི་སྐབས། དབྱིན་ཡིག་གི་ཚན་རྩལ་ཡིག་ཚང་ཁྲོད་ན་ཆ་འཕྲིན་ལinformationཟེར་ཞིང་། ཉི་ཧོང་བས་ཡིག་སྒྱུར་བྱེད་དུས“གསང་འཕྲིན”ཞེས་བསྒྱུར་ཡོད་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པ་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི“ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་ཐད་ཀྱི་བོད་ཡིག་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚད་ལྡན་ལ་ཞིབ་འཇུག”ཅེས་པའི་ཞིབ་འཇུག་རྣམ་གྲངས་ཚོ་ཆུང་གིས་བསྒྲིགས་པའི《བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་གྱི་ཚིག་མཛོད》ཅེས་པ་རུ། “信息”ལ“ཆ་འཕྲིན”ཞེས་གཏན་ལ་ཕབ་ཡོད་པས་ཆ་འཕྲིན་ཞེས་བརྗོད་ན་ཚིག་དོན་གང་རུང་ལ་གཞིགས་ན་དོན་ལ་འབྱོར་བ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ད་ལྟ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་ཀྱང་ཕྱི་ནང་གང་རུང་གི་དུས་དེབ་དང་ཚགས་པར་དུ་སྤེལ་གྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལས་ཁུངས་དང་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་ཆ་འཕྲིན་ཞེས་གཏན་ལ་ཕབ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ཀྲུང་གོའི་བོད་ལྗོངས་ཆ་འཕྲིན་ལྟེ་གནས། ཆ་འཕྲིན་ལག་རྩལ་དྲ་ཚིགས་ལྟ་བུ། གོང་གི་ཚིག་མཛོད་འདི་ནི་རྒྱལ་ནང་ནས་ཐོག་དང་པོར་འགྲེམས་སྤེལ་བྱས་པའི་བོད་ཡིག་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཚད་ལྡན་གྱི་ཞིབ་འཇུག་ཚིག་མཛོད་ཐོག་མ་ཡིན་པས། ང་ཚོའི་ཆ་འཕྲིན་ཞེས་བརྗོད་ན་ཐ་སྙད་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་ཕན་ཁེ་ཆེ་བར་འདོད།
དྲང་ནུས།
དྲང་ནུས་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འདི་ནི་ཡང་དག་གི་ལྟ་བ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། མིའི་རིགས་ལ་སྐུལ་སློང་བྱེད་པའི་བསམ་བློ་དེ་ཡིན།
སྐད་འཕྲིན་བཤད་འཁྲིད།
སྐད་འཕྲིན་བཤད་འཁྲིད་ཡོ་བྱད་ནི་གསར་དུ་དར་བའི་དངོས་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེ་ཡང་འགྲེམས་སྟོན་གྱི་གསལ་བཤད་མི་སྣ་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་འོག་ལྟད་མོ་བས་འགྲེམས་སྟོན་གྱི་ནང་དོན་ལ་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་པའི་རོགས་འདེགས་ཡོ་བྱད་ཅིག་ཡིན།
བཤད་འཁྲིད་པ།
བཤད་འཁྲིད་པ་ཟེར་བ་ནི་ཆེད་དུ་མངགས་ནས་འགྲེམས་སྟོན་ལ་བཤད་པ་རྒྱག་མཁན་གྱི་ལས་དོན་མི་སྣ་དེ་ཡིན་ནོ། །
རིག་དངོས་ཀྱི་གསལ་བཤད་བྱང་བུ།
རིག་དངོས་གསལ་བཤད་བྱང་བུ་ཟེར་བ་ནི་རིག་དངོས་འགྲེམས་སྟོན་བྱ་སྐབས་སུ་དེའི་མདུན་ནམ་གཡས་གཡོན་འོས་འཚམ་ཀྱི་ས་ཆ་ཞིག་ཏུ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང་རིག་དངོས་དེ་གའི་རྩ་བའི་གནས་ཚུལ་མདོར་བསྡུས་ཙམ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་གསལ་བཤད་བྱང་བུ་ཞིག་ཡིན།
རིག་དངོས་ཉམས་གསོ།
རིག་དངོས་ཉམས་གསོ་ཟེར་བ་ནི་མྱུར་སྐྱོབ་རང་བཞིན་གྱི་སྔོན་འགོག་བྱ་ཐབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཉམས་རྒུད་དུ་སོང་བའི་རིག་དངོས་གང་ཞིག་དེའི་ཉེན་ཚབས་དེ་བས་ཆེ་རུ་མི་འགྲོ་བ་དང་ཡང་ན་ཚད་ལྡན་གྱི་ལག་རྩལ་སྤྱད་དེ་ཉམས་པ་དང་གཏོར་བརླག་ཏུ་སོང་བ་རྣམས་སླར་གསོ་ཡོང་བའི་བྱ་ཐབས་ལ་ཟེར།
གཡོ་བའི་རིག་གནས།
གཡོ་བའི་རིག་གནས་ནི་གཏན་འཇགས་མིན་པ་དང་ངེས་གཏན་མེད་པའི་རྣམ་པར་གནས་པའི་རིག་གནས་ཤིག་ལ་བྱ།
དྲ་རྒྱའི་བར་སྟོང་ལས་དབང་གཅིག་མཐུན་འདུས་གྲུབ།
སྤྱི་ལོ2015ལོའི་ཟླ12པའི་ཚེས16ཉིན་འཛམ་གླིང་དྲ་སྦྲེལ་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་གཉིས་པ་ཀྲེ་ཅང་ཞིང་ཆེན་ཝུའུ་ཀྲེན་དུ་འཚོགས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་ཚོགས་འདུའི་མཛད་སྒོར་ཕེབས་པ་དང་འབྲེལ་བཞེད་དོན་གཙོ་བོའི་གཏམ་བཤད་ཀྱང་གནང་བ་ལྟར་ན། དྲ་སྦྲེལ་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་ཁྱིམ་གཞིས་ཡིན་པས། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ཐུན་མོང་ཐོག་དྲ་རྒྱའི་བར་སྟོང་གི་ལས་དབང་གཅིག་མཐུན་ཚོགས་པ་འཛུགས་དགོས་པ་ནན་བཤད་བྱས། དྲ་རྒྱའི་བར་སྟོང་ཕན་ཚུན་སྦྲེལ་མཐུད་དང་མཉམ་སྤྱོད་མཉམ་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་སྔར་ལས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མ་འོངས་པ་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་རམ་འདེགས་བྱེད་དགོས་པར་འདོད་ཚུལ་ལྔ་བཏོན།
དྲ་རྒྱའི་མང་ཚོགས་ལམ་ཕྱོགས།
དྲ་རྒྱའི་མང་ཚོགས་ལམ་ཕྱོགས་ནི་སྤྱི་ལོ2016ལོའི་ཟླ4བའི་ཚེས19ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར། ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་པེ་ཅིང་དུ་དྲ་རྒྱའི་བདེ་འཇགས་དང་ཆ་འཕྲིན་ཅན་གྱི་ལས་དོན་གྱི་བཞུགས་མོལ་ཚོགས་འདུ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བ་དང་འབྲེལ་གསུང་བཤད་གལ་ཆེན་གནང་སྐབས་བསྟན་པ་ཞིག་ཡིན། ཏང་སྲིད་ལས་ཁུངས་དང་འགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་དྲ་རྒྱའི་མང་ཚོགས་ལམ་ཕྱོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུན་དུ་དྲ་ཐོག་ཏུ་ཞུགས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་བསམ་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་པ་དང་། གྲོས་འགོ་ཡག་པོ་བསྡུ་རུབ་བྱས་ནས་དྲ་དམངས་ཀྱི་དོགས་གནད་སེལ་དགོས་པར་བསྟན།
མཚན་ཉིད་རིག་པ།
མཚན་ཉིད་རིག་པ་ནི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དཀྱུས་མའི་དངོས་གཞིའི་ཚན་ཁག་གི་ཆེད་ལས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། སློབ་ཡུན་ལོ་བཞི་ཡིན་པ་དང་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་ཤེས་རམས་པའི་བསླབ་གནས་སྤྲོད་ཀྱིན་ཡོད། མཚན་ཉིད་རིག་པ་ནི་ཚན་རིག་བྱེ་བྲག་པ་རྣམས་རྨང་གཞི་བྱས་ཤིང་། འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཀྱི་ཡོངས་ཁྱབ་ཆོས་ཉིད་ཞིབ་འཇུག་བྱ་ཡུལ་དུ་བཟུང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཆེད་ལས་དེས་དམིགས་ཡུལ་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་ཀྲུང་གོ་སྲིད་གཞུང་གི་རིམ་ཁག་སྲིད་ཇུས་ཞིབ་འཇུག་སྡེ་ཚན་དང་། དོ་དམ་སྡེ་ཚན། དྲིལ་བསྒྲགས་སྡེ་ཚན་བཅས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་ལས་དོན་སྒྲིག་གཞི་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ལ་མཚན་ཉིད་རིག་པའི་བྱང་ཚད་དང་། སློབ་ཁྲིད་ཆུ་ཚད། ཞིབ་འཇུག་ནུས་པ་བཅས་ཅུང་མཐོ་བའི་ཆེད་ལས་ཤེས་ལྡན་པ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།
གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་བསྒྲགས་རིག་པ།
གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་བསྒྲགས་རིག་པ་ནི་སྲིད་སྐྱོང་ཏང་གི་གསར་འགྱུར་བྱ་འགུལ་དང་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་འགུལ་དང་དེ་མིན་ཆ་འཕྲིན་ཁྱབ་སྤེལ་གྱི་སྣང་ཚུལ་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པའི་རིག་ཚན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཁྱབ་ཁོངས་ནི་དྲ་སྦྲེལ་དང་སྨྱན་སྦྱོར་གསར་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད།
དཔེ་མཛོད་ཁང་།གསང་འཕྲིན་དང་ཡིག་ཆ་རིག་པའི་ཐ་སྙད།
《དཔེ་མཛོད་ཁང་། གསང་འཕྲིན་དང་ཡིག་ཆ་རིག་པའི་ཐ་སྙད》ནི་སྤྱི་ལོ2019ལོའི་ཟླ8པའི་ཚེས1ཉིན་ཚན་རིག་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་སྐྲུན་བྱས་པའི་དཔེ་དེབ་ཅིག་ཡིན།
གནས་བབ་འགྱུར་ལྡོག
གནས་བབ་འགྱུར་ལྡོག་ཅེས་པ་ནི་གན་རྒྱ་ནུས་ལྡན་ཐོག་བཙུགས་རྗེས། དོ་བདག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ཁག་འགན་མི་རུང་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་གནས་ཚུལ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་སྟེ། གན་རྒྱའི་རྨང་གཞི་ལ་གཡོ་འགུལ་ཐེབས་པའམ་ཡང་ན་མེད་པར་གྱུར་པ། གལ་ཏེ་མུ་མཐུད་དུ་གན་རྒྱའི་སྔར་ཡོད་ཀྱི་ནུས་པ་སྲུང་འཛིན་བྱས་ན་འདྲ་མཉམ་མིན་པ་མངོན་གསལ་ཡིན་ཚེ། གན་རྒྱའི་ནང་དོན་བསྒྱུར་བའམ་གན་རྒྱ་གྲོལ་ཆོག་པར་བསྟན་པ་ཡིན། གནས་བབ་འགྱུར་ལྡོག་གི་རྩ་དོན་གྱི་དོན་སྙིང་ནི། ཁྲིམས་འཛིན་དབང་ཆའི་ཐེ་གཏོགས་བརྒྱུད་དེ། བཙན་ཤེད་ཀྱིས་གན་རྒྱའི་གཏན་འཁེལ་བྱས་ཟིན་པའི་དོན་ཚན་ནམ་ཡང་ན་གན་རྒྱ་ཕྱིར་འཐེན་བྱེད་པ་དང་། གན་རྒྱའི་དོ་བདག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཆིངས་ཡིག་འཇོག་པའི་འདོད་བློ་ལས་གཞན། ཉོ་ཚོང་ཁྲོད་དུ་ཐོབ་པའི་ཁེ་ཕན་དང་ཉེན་ཁ་བསྐྱར་དུ་བགོ་བཤའ་རྒྱག་པ་དང་། དེས་བརྩོན་ལེན་བྱེད་པའི་རིན་ཐང་གི་དམིགས་ཡུལ་ནི་དྲང་སྙོམས་དང་དྲང་བདེན་ཡིན།
བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས།
བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས་ནི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་གུང་ཁྲན་ཏང་ཡོན་དང་། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་ཏང་དོན་ལས་དོན་པ། རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་སྔོན་ཐོན་གཞི་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་བཅས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ཀྱི་མཚན་སྙན་སྤྲོད་པ་ལ་ཟེར། སྤྱི་ལོ2021ལོའི་ཟླ2པར་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གཞུང་དོན་ཐིང་གིས《བརྡ་ཐོ》པར་འགྲེམས་བྱས་ནས་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མིང་ཐོག་ནས“བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས”ཐོག་མར་གནང་ཤིང་། ཟླ5པའི་ཚེས31ཉིན“བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས”ཀྱི་མིང་འདོན་གྲོས་འགོའི་འོས་མི29ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས། སྤྱི་ལོ2021ལོའི་ཟླ6པའི་ཚེས29ཉིན་གྱི་ཆུ་ཚོད10ཡི་སྟེང་།“བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས”སྤྲོད་པའི་མཛད་སྒོ་མི་དམངས་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོར་གཟབ་རྒྱས་ངང་འཚོགས་པ་དང་།《བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས”སྤྲོད་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་གཏན་འབེབས》ལྟར་བློ་མཐུན29ལ“བདུན་གཅིག་གཟེངས་རྟགས”གནང་།
རིག་ཚན་སློབ་ཁྲིད།
རིག་ཚན་སློབ་ཁྲིད་ནི་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་ནུས་པ་དང་སློབ་ཁྲིད་ཀྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དངོས་སུ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་རབ་འབྱམས་པའི་ཆེད་ལས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། གཙོ་བོ་ལས་ཞུགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དང་། རིག་གཞུང་ཞིབ་འཇུག་གི་རབ་འབྱམས་པ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད།
དུག་ལྡན།
དུག་ལྡན་ནི་དྲ་རྒྱའི་ཁྲོད་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཡིན་པ་དང་། དུག་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་རོལ་རྩེད་དཔའ་བོའི་མནའ་འབྲེལ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན། ཚིག་འདིའི་གོ་དོན་སྣ་གཅིག་མིན་ཏེ། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱུན་དུ་མཐོང་བའི་དྲ་རྒྱའི་ཐ་སྙད་ཀྱི“གདོན་གཤིས”ཞེས་པའི་དོན་དང་འདྲ་བ་དང་། བྱ་དངོས་ཀྱིས་བསམ་པའི་སྦགས་བཙོག་ཅིག་བཟོ་ཐུབ་པའི་མཐུ་ནུས་མཚོན་པར་བྱས་ཏེ། མི་ལ་དུག་ཕོག་པ་ལྟར་འཕྲུལ་སྣང་དང་དབྱིངས་སུ་ཞུགས་སུ་འཇུག་དགོས། འདི་ལས་གཞན་པའི་ཚིག་འདི་ཡང་གཞན་གྱི་བཤད་སྟངས་དང་ལས་དབང་མི་བཟང་བའི་རང་ལ་འཕྱ་སྨོད་བྱེད་པར་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད། སྤྱི་ལོ2018ལོའི་ཟླ11པའི་ཚེས15ཉིན་དབྱིན་ཡིག་གི་ལམ་ནས་འཛམ་གླིང་དུ་གྲགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི《ཉིའུ་ཅིན་ཚིག་མཛོད》གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དང་། དེས“དུག་ལྡན”（toxic）ཞེས་པའི་མིང་འདི་སྤྱི་ལོ2018ལོའི་ལོ་འཁོར་གྱི་འགག་རྩའི་ཐ་སྙད་ཅིག་ཏུ་བརྩིས་ཡོད།
རིག་གནས་རྗེས་ལུས་ཐེབས་པ།
དེ་ནི་ཨ་རིའི་རིག་གནས་མཁས་པ་ཝེ་ལེན་ཨའོ་ཀུ་པིན་གྱིས་བཏོན་པའི་དོན་སྤྱི་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་གོ་དོན་ནི་རིག་གནས་ཁྱབ་ཁོངས་ཤིག་གསར་གཏོད་བྱེད་པར་ཟེར་བ་དང་། རིག་གནས་ཁྱབ་ཁོངས་གཞན་དག་གིས་ལེགས་སྒྲིག་བྱ་དགོས་ཤིང་། ལེགས་སྒྲིག་བྱས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་རྗེས་ལུས་ཐེབས་པའི་དུས་ཚོད་དེ“རིག་གནས་རྗེས་ལུས་ཐེབས་པ”ཞེས་པ་དེ་ཡིན།
མཛའ་མཐུན་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས།
མཛའ་མཐུན་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས་ཀྱི་མིང་ཆ་ཚང་ལ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི“མཛའ་མཐུན་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས”ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། དེ་ནི་ཀྲུང་གོ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་ལ་གནང་བའི་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས་མཐོ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་དང་། ཀྲུང་ཕྱིའི་སྤེལ་རེས་མཉམ་ལས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། འཛམ་གླིང་ཞི་བདེ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་ནང་བྱས་རྗེས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་ཕུལ་བའི་ཕྱི་རྒྱལ་བར་སྤྲད་པ་ཡིན། སྤྱི་ལོ2019ལོའི་ཟླ9པའི་ཚེས17ཉིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ཀྲུའུ་ཞིའི་བཀའ་རྒྱར་མཚན་རྟགས་བཀོད་ནས་ལའོ་ཨེར•ཁཱ་སི་ཐུ་ལོའུ（ཁུ་པ）དང་། མཱ་ཧཱ•ཀྲ་ཁུ་ལི•ཧྲི་ལིན་ཐུང（ཐེ་ལན）སཱ་ལི་མུའུ•ཨའེ་ཧཱ་མའེ་ཏུ•སཱ་ལི་མུའུ（ཐན་ཙན་ནི་ཡ）ཅཱ་ལིན་ནཱ•ཝེ་ཉི་ཨ་སྨི་ནུའོ་ཧྥུའུ་ནཱ•ཁུའུ་ལི་ཁུ་ཝ（ཨུ་རུ་སུ）རང-ཕི་ཨེ་ཨེར•ལ་ཧྥ་ལན（ཧྥ་རན་སེ） དབྱི་ཧྲ་པའེ•ཁུ་ལུའུ་ཁུ（ཁ་ན་ཏ）བཅས་ལ་མཛའ་མཐུན་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས་གནང་། སྤྱི་ལོ2020ལོའི་ཟླ11པའི་ཚེས6ཉིན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་ནོའུ་ལུའོ་ཏུན•མོ་ཉི་ལིའེ•ཞི་ཧཱ་ནུའུ་ཁུ（ཁམ་ཕུ་ཁྲེ）ལ་“མཛའ་མཐུན་བྱས་རྗེས་གཟེངས་རྟགས”སྤྲོད་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་བྱས།
དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག
དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ལ་ངོ་ཚབ་དཔང་ཡིག་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནི་ངོ་ཚབ་བྱ་ཡུལ་གྱི་མིས་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ངོ་ཚབ་པའི་ངོ་ཚབ་བྱེད་དབང་ར་སྤྲོད་བྱེད་པ་མ་ཟད་དེའི་དབང་མཚམས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་དཔང་ཡིག་ཀྱང་ཡིན། མངགས་བཅོལ་ངོ་ཚབ་ཀྱི་དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ནི་མངགས་བཅོལ་ངོ་ཚབ་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་གནས་པ་ལས་ཁྲིམས་བཀོད་ངོ་ཚབ་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་མེད། དོན་དངོས་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུ་ངོ་སྤྲོད་ཡི་གེ་ཡང་དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ཏུ་བརྩིས་ནས་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ལ། ཁྲིམས་འཛིན་ལག་ལེན་གྱིས་དེའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད། དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ལ་སྒེར་གྱི་བདེན་དཔང་ནུས་པ་ཡོད། ལག་ལེན་ཁྲོད་ངོ་ཚབ་པས་ངོ་ཚབ་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ཁོ་ན་བཏོན་ན་ངོ་ཚབ་བྱེད་དབང་ཡོད་པ་གསལ་པོར་མཚོན་ཐུབ། དབང་ཆ་བཅོལ་ཡིག་ནང་གི་དོན་དག་སྣ་ཚོགས་གསལ་བོར་འགོད་དགོས་ལ། མངགས་བཅོལ་ཡི་གེའི་དབང་བཅོལ་གསལ་བོ་མིན་ཚེ།ངོ་ཚབ་བྱ་ཡུལ་ལ་མི་ཕན་པའི་འགྲེལ་བཤད་བྱ་དགོས།
མངགས་བཅོལ་ཡི་གེ་གཞུང་དཔང་།
མངག་བཅོལ་ཡི་གེ་གཞུང་དཔང་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་དཔང་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་དོ་བདག་གི་རེ་འདུན་གཞིར་བཟུང་སྟེ། ཁྲིམས་ལྟར་མངགས་བཅོལ་བྱེད་མཁན་གྱིས་མི་གཞན་ལ་དབང་བསྐུར་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཐོག་ནས་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་གང་ཞིག་སྤེལ་རྒྱུའི་བསམ་ཚུལ་མཚོན་པའི་དོན་དངོས་རང་བཞིན་དང་ཁྲིམས་མཐུན་རང་བཞིན་ར་སྤྲོད་བྱེད་པའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཟེར།
| དྲ་བའི་རིག་གནས། བརྡ་འགྲེལ 87 ཡོད། |