ཀྲུང་ཅང་།
ཀྲུང་ཅང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་ཅང་རིམ་དམག་དཔོན་ཁྲོད་ཀྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཀྲུང་ཅང་གི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
ཀྲུང་ཝེ།
ཀྲུང་ཝེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཝེ་རིམ་དམག་དཔོན་རིམ་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་ནན་ཅིང་གནས་སྐབས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཀྲུང་ཝེ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་གིས་སྤྱི་ལོ1955ལོ་དང་སྤྱི་ལོ1988ལོར་ཐེངས་གཉིས་ལ་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་ཁྲོད་ཀྲུང་ཝེ་ནི་ཝེ་རིམ་དམག་དཔོན་གྱི་རིམ་པ་གཉིས་པར་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
ཀྲུང་ཞའོ།
ཀྲུང་ཞའོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཞའོ་རིམ་དམག་དཔོན་རིམ་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་མ་ལག་ཁྲོད་ཀྲུང་ཞའོ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ལ། སྤྱིར་བཏང་དུ་མདའ་དཔོན་གཞོན་པའམ་ཡང་ན་རུ་དཔོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་ཅན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཀྲུང་ཞའོ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
ཁྲི་དཔོན།
ཁྲི་དཔོན་ནི་ཁྲི་ཤོག་གི་ཆེས་མཐོའི་དམག་དོན་བཀོད་འདོམས་པ་ཡིན་ལ། དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཧྲའོ་ཅང་ངམ་ཡང་ན་ཀྲུན་ཅང་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལར་མཚོན་ན་དེ་དང་ཉེ་བའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་རིམ་པས་འགན་ཁུར་བ་ཡིན་པ་དང་། དཔེར་ན་ཏ་ཞའོ་ཡིས་འགན་ཁུར་བ་ཡིན།
ཏ་ཞའོ།
ཏ་ཞའོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཞའོ་རིམ་དམག་དཔོན་རིམ་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། ཏ་ཞའོ་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་ཆེས་ཐོག་མར་ཁྲའོ་ཞན་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་ཐེངས་གཉིས་པའི་རྗེས་སུ་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཧྲི་དཔོན་གཞོན་པའི་སྒྲིག་གཞི་ཅན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཡིན། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་ཏ་ཞའོ་ནི་ཞའོ་རིམ་དམག་དཔོན་གྱི་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པ་ཡིན།
དམག་མི་དཀྱུས་མ།
དམག་མི་དཀྱུས་མ་ནི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཤིག་ཡིན་ལ། རིམ་པ་དམག་མི་རིམ་པ་དང་པོ་ལས་དམའ་བ། སྤྱི་ལོ1722ལོར། ཨུ་རུ་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཐོག་མར་དམག་མི་དཀྱུས་མའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་དང་། སྤྱི་ལོ1918ལོར། སུའུ་ལེན་གྱིས་དམག་མི་དཀྱུས་མ་དམར་དམག་འཐབ་མོ་བ་རུ་བསྒྱུར་ཞིང་། སྤྱི་ལོ1946ལོར། སུའུ་ལེན་གྱིས་ཡང་བསྐྱར་དམག་མི་དཀྱུས་མའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་སླར་གསོ་བྱས། ཀྲུང་གོ་གསར་བ་དབུ་བརྙེས་རྗེས། རང་དམག་གིས་ཐེངས་གཉིས་ལ་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ལག་བསྟར་བྱས་ཤིང་། ཆ་སྙོམས་དུ་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་འདི་གསར་འཛུགས་བྱས། མིག་སྔར། དམག་མི་གསར་བས་ཟླ་གསུམ་རིང་གི་དམག་སྦྱོང་བརྒྱུད་ཚར་ན། དམག་མི་དཀྱུས་མིའི་གོ་རྟགས་ཐོབ་པ་ཡིན་ལ། ལོ་གཅིག་གི་རྗེས་དམག་མི་རིམ་པ་དང་པོ་ལ་འཕར་འགྲོ་བ་ཡིན།
དམག་མི་རིམ་པ་དང་པོ།
དམག་མི་རིམ་པ་དང་པོ་ནི་དམག་དཔུང་ནང་གི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཤིག་ཡིན་ལ། རིམ་པ་དམག་མི་དཀྱུས་མ་ལས་མཐོ་བ། རང་རྒྱལ་དུ་དམག་མི་རིམ་པ་དང་པོས་དམག་སྐུལ་དང་ལེན་ལོ་གཅིག་བྱས་རྗེས་ཞ་ཧྲི་རུ་འཕར་ཆོག་ལ། སྔར་རྒྱུན་རང་འཇགས་སུ་ཡང་གནས་ཆོག
དམག་སྤྱི།
དམག་སྤྱི་ནི་ཁོངས་གཏོགས་དམག་དཔུང་གི་བཀོད་འདོམས་ཀྱི་འགན་ཁུར་བའི་དམག་དཔོན་ལ་གོ་ཞིང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་ཁྲི་རིམ་ཡད་ཆད་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ལ་ད་གཟོད་དམག་སྤྱི་རུ་འབོད་ལ། དཔེར་ན་དམག་ཁུལ་གྱི་དམག་སྤྱི་དང་ཤོག་སྒྲིག་དཔུང་ཚོགས་ཀྱི་དམག་སྤྱི། མཁའ་དམག་གི་དམག་སྤྱི། གཞན་ཉེན་ཟོན་བདེ་སྲུང་དམག་ཁུལ་ཁང་གི་དམག་སྤྱི་དང་ཡན་ལག་དམག་ཁུལ་ཁང་གི་དམག་སྤྱི་སོགས་ལྟ་བུ་ཡོད། དམག་སྤྱི་འགན་ཁུར་བའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་དམག་དཔུང་གི་ཁྱབ་ཆེ་ཆུང་གིས་མི་འདྲ་བ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་ཆེས་དམའ་ནའང་ཧྲང་ཞའོ་ཡི་ཡན་ཡིན།
བཅུ་དཔོན།
བཅུ་དཔོན་ནི་དེང་རབས་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཆེས་གཞི་རིམ་རྩ་འཛུགས༼བཅུ་ཤོག༽གི་འགན་ཁུར་མི་སྣར་གོ་ལ། བཅུ་དཔོན་ནི་དམག་དཔོན་གྱི་ཁོངས་སུ་མི་གཏོགས་ཤིང་། ཧྲི་ཀོན་ནམ་ཡང་ན་ཕུལ་བྱུང་གི་འོས་འགན་དམག་མིས་འགན་འཁུར་བ་ཡིན། ལག་བསྟར་བྱ་བའི་འོས་འགན་དམག་སྐུལ་ལམ་ལུགས་དང་དང་བླངས་དམག་སྐུལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད། བཅུ་དཔོན་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་དང་བླངས་དམག་མིས་འགན་འཁུར་བ་ཡིན་ཞིང་། ཕུལ་བྱུང་གི་འོས་འགན་དམག་མིས་བཅུ་དཔོན་གྱི་འགན་འཁུར་བ་ཡང་ཁ་ཤས་ཡོད། ཡོངས་སུ་ལག་བསྟར་བྱ་བའི་དང་བླངས་དམག་སྐུལ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཁྲོད། བཅུ་དཔོན་ནི་དང་བླངས་དམག་མིའམ་ཧྲི་ཀོན་གྱིས་འགན་འཁུར་བ་ཡིན། བཅུ་ཤོག་གཅིག་ལ་ཧ་ལམ་མི་བརྒྱད་ནས་བཅུ་བར་ཡོད་ལ། སྤྱིར་བཏང་དུ་མི་བརྒྱད་ཡོད་པ་ཡིན།
བརྒྱ་དཔོན།
བརྒྱ་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་བརྒྱ་ཤོག་གི་ཆེས་མཐོའི་བཀོད་འདོམས་དམག་དཔོན་ཡིན་ཞིང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་ཧྲང་ཝེའམ་ཡང་ན་ཀྲུང་ཝེ་ཡིས་འགན་འཁུར་བ་ཡིན། བརྒྱ་ཤོག་རེ་ལ་ལྡིང་ཤོག་གསུམ་ཡོད་ཅིང་། ལྡིང་ཤོག་རེ་ལ་བཅུ་ཤོག་གསུམ་རེ་ཡོད་ལ། བཅུ་ཤོག་རེ་ལ་ཧ་ལམ་མི་བཅུ་རེ་ཡོད་པ་དང་། དམག་མི་མ་བྱན་སོགས་ཁ་བསྣན་ན་བརྒྱ་ཤོག་རེ་ལ་ཧ་ལམ་མི་བརྒྱ་ཁ་ཤས་ཡོད་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གི་ཁྲོད། བརྒྱ་དཔོན་ནི་བརྒྱ་ཤོག་གི་ཏང་ཀྲི་པུའུ་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་ཡིན་ལ། ཆབ་སྲིད་ཐོག་ཆབ་སྲིད་ཁྲིད་སྟོན་པ（ཏང་ཀྲི་པུའུ་ཧྲུའུ་ཅི）ས་ལྟ་སྐུལ་བྱ་བ་ཡིན། བརྒྱ་དཔོན་དང་ཆབ་སྲིད་ཁྲིད་སྟོན་པ་གཉིས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི་འདྲ་མཉམ་ཡིན་ཡང་། བྱ་བའི་ཐོག་གི་ལས་ཀ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞིང་། བརྒྱ་དཔོན་གྱིས་དམག་དོན་བྱ་བ་ལ་འགན་འཁུར་བ་དང་ཆབ་སྲིད་ཁྲིད་སྟོན་པས་ཆབ་སྲིད་བྱ་བ་ལ་འགན་འཁུར་བ་ཡིན། སྤྱིར་བཏང་དུ་བརྒྱ་དཔོན་ལ་འཕྲིན་སྐྱེལ་མི་སྣ་རེ་བཀོད་སྒྲིག་བྱ་བ་ཡིན།
མཁའ་དམག
མཁའ་དམག་ནི་དེང་རབས་ཅན་སྐམ་མཚོ་མཁའ་གསུམ་གྱི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་དབུ་བརྙེས་པའི་དུས་ཚོད་ཆེས་འཕྱིས་པ་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་མང་ཤོས་ཤིག་ལ་འཛམ་གླིང་འཁྲུག་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་མཇུག་རྫོགས་རྗེས་ད་གཟོད་རང་རྐྱ་འཕེར་བའི་མཁའ་དམག་མངོན་པ་ཡིན། མཁའ་དམག་ནི་མཁའ་དབྱིངས་ནས་དམག་འཐབ་བྱ་བའི་དཔུང་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་མང་ཤོས་ཀྱི་མཁའ་དམག་ནི་མཁའ་སྐྱོད་དམག་དཔུང་དང་ས་ཐོག་འཕུར་མདའ་དམག མཁའ་འཕེན་མེ་སྒྱོགས་དམག་སོགས་དཔུང་རིགས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། མཁའ་དམག་གི་དམག་ཆས་གནམ་གྲུ་ལ་རྒྱུན་པར་རྒོལ་འཇོམས་གནམ་གྲུ་དང་མདེལ་དབྱུག་གནམ་གྲུ། རྒོལ་འཇོམས་མདེལ་དབྱུག་གནམ་གྲུ་སོགས་ཡོད། གཞི་རྩའི་ལས་འགན་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་མཁའ་ཟོན་དང་སྐམ་དམག་ལ་རོགས་སྐྱོར། མཁའ་དམག་དམག་འཐབ། དགྲ་བོའི་རྗེས་ལ་མཁའ་རྒོལ་བྱ་བ། མཁའ་ཐོག་སྐྱེལ་འདྲེན། མཁའ་སྐྱོད་མྱུལ་ཞིབ་བཅས་ཡིན།
མཚོ་དམག
མཚོ་དམག་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་གི་མཚོ་ཐོག་དམག་དོན་དང་འགོག་སྲུང་གི་དམག་དོན་རྩ་འཛུགས་ཡོངས་ལ་གོ་ཞིང་། དེའི་ཁོངས་སུ་གྲུ་དང་མི་སྣ། མཚོ་དམག་གི་ལས་ཁུངས་བཅས་འདུ་བ་ཡིན། མཚོ་འཐབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ནི་རྒྱུན་པར་དམག་གྲུའི་དམག་དཔུང་དང་ཆུར་འཛུལ་དམག་གྲུའི་དམག་དཔུང་། མཁའ་སྐྱོད་དམག་དཔུང་། མཚོ་དམག་སྐམ་འཐབ་རུ་ཁག གཞན་ཆེད་ལས་དམག་དཔུང་བཅས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན།
མདའ་དཔོན།
མདའ་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་མདའ་རིམ་སྡེ་ཚན་གྱི་ཆེས་མཐོའི་བཀོད་འདོམས་དམག་དཔོན་ཡིན་ལ། སྤྱིར་བཏང་དུ་ཧྲང་ཞའོ་འམ་ཡང་ན་ཀྲུང་ཞའོ་ཡིས་འགན་ཁུར་བ་ཡིན་ཞིང་། མདའ་ཤོག་རེ་ལ་ཧ་ལམ་མི་སྟོང་གཅིག་ལྷག་ཡོད་པ་དང་། ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བའི་མདའ་ཤོག་ལ་མི་སྟོང་གསུམ་ལ་སླེབས་པ་ཡིན། མདའ་དཔོན་གྱི་གོང་རིམ་ནི་སྟོང་དཔོན་དང་འོག་རིམ་ནི་སྒར་དཔོན་ཡིན། བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གི་ཁྲོད། མདའ་དཔོན་དང་རིམ་པ་མཉམ་པ་ནི་མདའ་ཤོག་གི་སྲིད་ཨུ་ཡིན་ཞིང་། སྲིད་ཨུ་ལ་བཀའ་ཕབ་པའི་དབང་ཆ་ཡོད། མདའ་རིམ་དམག་དཔུང་ལ་མདའ་ཤོག་གི་ཏང་ཨུ་ཡོད་ལ། ཏང་ཅུ་ཧྲུའུ་ཅི་ནི་སྲིད་ཨུ་ཡིན་ཞིང་། མདའ་དཔོན་ནི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་ཡིན། མི་སྣ་བསྐོ་འཐེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་སྲིད་ཨུ་ཡིས་གཙོ་ཁྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་འཛིན་པ་དང་། མདའ་དཔོན་གྱིས་དམག་དོན་བྱ་བའི་ཐད་ལ་འགན་ཁུར་བ་ཡིན།
ཀྲུང་ཧྲི།
ཀྲུང་ཧྲི་ནི་ཅུན་ཧྲི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཁྲོད་ཀྱི་རིམ་པའི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ཆེས་ཐོག་མར་ཧྥ་རན་སེའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་གསར་འཛུགས་བྱས་ཤིང་། རྗེས་སུ་འཇར་མན་དང་དབྱིན་ཇིའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་བྱུང་བ་ཡིན། ཀྲུང་ཧྲིའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཡོངས་ཁྱབ་ངང་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལས་ཀྲུང་ཧྲི་དེ་ཡང་རིམ་པ་འགའ་རུ་བཀར་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཕ་ར་ཀུའེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་རིམ་པ་དང་པོའི་ཀྲུང་ཧྲི་དང་རིམ་པ་གཉིས་པའི་ཀྲུང་ཧྲི་བཅས་རིགས་གཉིས་སུ་བཀར་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་སི་ཁྲུ་རི་ཡས་ཀྲུང་ཧྲི་ནི་རིམ་པ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ། གསུམ་པ་བཅས་སུ་བཀར་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད། ཆིང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་དུས་མཇུག་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་ནན་ཅིང་གནས་སྐབས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་ཚང་མས་ཀྲུང་ཧྲིའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབུ་བརྙེས་རྗེས། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་མ་ལག་ཁྲོད་ཀྱི་ཀྲུང་ཧྲིའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཏེ་གསར་འཛུགས་དང་མི་དགོས་པར་བཟོ་བ། ཡང་བསྐྱར་བཙུགས་པ་སོགས་རིམ་པ་གང་མང་ཞིག་བརྒྱུད་པ་ཡིན།
ཞ་ཧྲི།
ཞ་ཧྲི་ནི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཤིག་གི་མིང་ཡིན་ཞིང་། ཧྲི་ཀོན་གྱི་རིམ་པ་དང་པོ་ཡིན་ལ། རིམ་པ་ཀྲུང་ཧྲི་ལས་དམའ།
འབུམ་དཔོན།
འབུམ་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་དམག་དཔུང་ཞིག་གི་ཆེས་མཐོའི་དམག་དོན་བཀོད་འདོམས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ཡིན་ལ། འབུམ་དཔོན་གྱི་གོང་རིམ་ནི་དམག་སྤྱི་དང་འོག་རིམ་ནི་ཁྲི་དཔོན་ནམ་ཡང་ན་སྟོང་དཔོན་ཡིན། ཆབ་སྲིད་ཨུ་ཡོན་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད། འབུམ་དཔོན་དང་འབུམ་ཤོག་གི་ཆབ་སྲིད་ཨུ་ཡོན་གཉིས་ནི་འབུམ་ཤོག་གི་མི་སྣ་ཡོངས་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ཡིན་ཞིང་། མཉམ་གྱིས་འབུམ་ཤོག་ཡོངས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འགན་ཁུར་བ་ཡིན་ལ། འབུམ་དཔོན་ནི་འབུམ་ཤོག་ཡོངས་ཀྱི་དམག་དོན་བྱ་བ་ལ་འགན་གཙོ་བོ་འཁུར་མཁན་ཡིན།
རིམ་པ་གཉིས་པའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་།
ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་ཧྲི་ཀོན་ནམ་ཡང་ན་ཅུན་ཧྲི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཁྲོད་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པའི་འབོད་སྟངས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དེ་ཡང་རིམ་པ་འགའ་རུ་བཀར་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་གཅིག་ནས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བཀར་ཡོད་པ་དང་། རིམ་པ་གསུམ་པའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་མཐོ་རིམ་ཧྲི་ཀོན་གྱི་ཁྲོད་ཆེས་དམའ་བའི་རིམ་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་བཞི་རུ་དབྱེ་ཡོད་ཅིང་། ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཏེ་གསར་འཛུགས་དང་རིམ་དབྱེ། ཕྱིར་འཐེན་པ། ཡང་བསྐྱར་བཙུགས་པ་བཅས་རིམ་པ་འགའ་བརྒྱུད་པ་ཡིན།
རིམ་པ་གསུམ་པའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་།
ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་ཧྲི་ཀོན་ནམ་ཡང་ན་ཅུན་ཧྲི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཁྲོད་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པའི་འབོད་སྟངས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དེ་ཡང་རིམ་པ་འགའ་རུ་བཀར་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་གཅིག་ནས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བཀར་ཡོད་པ་དང་། རིམ་པ་གསུམ་པའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་མཐོ་རིམ་ཧྲི་ཀོན་གྱི་ཁྲོད་ཆེས་དམའ་བའི་རིམ་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་བཞི་རུ་དབྱེ་ཡོད་ཅིང་། ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཏེ་གསར་འཛུགས་དང་རིམ་དབྱེ། ཕྱིར་འཐེན་པ། ཡང་བསྐྱར་བཙུགས་པ་བཅས་རིམ་པ་འགའ་བརྒྱུད་པ་ཡིན།
རིམ་པ་དང་པོའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་།
ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་ཧྲི་ཀོན་ནམ་ཡང་ན་ཅུན་ཧྲི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཁྲོད་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པའི་འབོད་སྟངས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དེ་ཡང་རིམ་པ་འགའ་རུ་བཀར་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་གཅིག་ནས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བཀར་ཡོད་པ་དང་། རིམ་པ་གསུམ་པའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་མཐོ་རིམ་ཧྲི་ཀོན་གྱི་ཁྲོད་ཆེས་དམའ་བའི་རིམ་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་བཞི་རུ་དབྱེ་ཡོད་ཅིང་། ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཏེ་གསར་འཛུགས་དང་རིམ་དབྱེ། ཕྱིར་འཐེན་པ། ཡང་བསྐྱར་བཙུགས་པ་བཅས་རིམ་པ་འགའ་བརྒྱུད་པ་ཡིན།
རིམ་པ་དང་པོའི་ཧྲང་ཅང་།
རིམ་པ་དང་པོའི་ཧྲང་ཅང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཅང་རིམ་དམག་དཔོན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་རིམ་པ་ཞིག་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག རིམ་པ་དང་པོའི་ཧྲང་ཅང་ནི་ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་ཀྲུང་གོའི་སྐམ་ས་རུ་སྲིད་དབང་འཛིན་དུས（སྤྱི་ལོ1935ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1949ལོའི་བར）གསར་འཛུགས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་རིམ་པ་དང་པོའི་ཧྲང་ཅང་ནི་སྤྱི་ལོ1988ལོའི་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད་ཆེས་མཐོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཡིན་ཞིང་། སྤྱི་ལོ1988ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1994ལོའི་བར་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གི་ཆེས་མཐོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཡིན། ཡིན་ནའང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་མི་གཅིག་ལའང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་འདི་གནང་མེད་པ་ཡིན།
རིམ་པ་བཞི་བའི་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་།
ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་ཧྲི་ཀོན་ནམ་ཡང་ན་ཅུན་ཧྲི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཁྲོད་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པའི་འབོད་སྟངས་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་དེ་ཡང་རིམ་པ་འགའ་རུ་བཀར་ཡོད་ལ། དཔེར་ན་ཨ་རི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་གཅིག་ནས་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བཀར་ཡོད་པ་དང་། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་ཅུན་ཧྲི་ཀྲང་རིམ་པ་བཞི་རུ་དབྱེ་ཡོད།
རྐང་དམག
དྲག་སྤྲས་རུ་དཔུང་ནང་ཆེས་གནའ་རབས་ཀྱི་དམག་རིགས་ནི་རྐང་དམག་ཡིན་ཞིང་དེས་དམག་འཁྲུག་ཁྲོད་ནུས་པ་གལ་ཆེན་འདོན་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
ལྡིང་དཔོན།
ལྡིང་དཔོན་ནི་ཡུལ་དམག་གམ་ཡང་ན་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ལྡིང་ཤོག་གི་སྣེ་ཁྲིད་མཁན་གྱི་དམག་དཔོན་ལ་གོ་ཞིང་། དམག་མིའི་གོ་རྟགས་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཧྲའོ་ཝེའམ་ཡང་ན་ཀྲུང་ཝེ་ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་དམ་ཡང་ན་དམག་འཁྲུག་གི་དུས་སྐབས་སུ། ལྡིང་དཔོན་ནི་ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་དམག་མིས་ལས་ཚབ་བྱས་ཆོག་ལ། ལྡིང་ཤོག་གཅིག་ལ་མི་ཧ་ལམ་ཉི་ཤུ་ནས་སུམ་བཅུ་བར་ཡོད། ལྡིང་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་སྲིད་འཛིན་རིམ་པའི་ཆེས་དམའ་བའི་ལས་བྱེད་པ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་རིམ་པ་འཕར་ཆོག་པ་ཡིན་ཞིང་། དམག་དཔུང་གཞི་རིམ་གྱི་ལས་བྱེད་པ་ཚང་མ་ལྡིང་དཔོན་ནས་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་པ་དང་། ལྡིང་དཔོན་ནི་ཆེས་གཞི་རིམ་གྱི་བཀོད་འདོམས་དམག་དཔོན་ཡིན་ལ། སྤྱིར་བཏང་དུ་དམག་གི་སློབ་གྲྭ་ནས་མཐར་ཕྱིན་པའི་མཐར་ཕྱིན་སློབ་མས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་མ་གཏོགས་ཧྲི་ཀོན་གྱིས་འགན་འཁུར་མི་ནུས།
སྐམ་དམག
སྐམ་དམག་ནི་མིའི་རིགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱུན་ཧ་ཅང་རིང་བའི་དམག་གི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ལ། སྐམ་སའི་ཐོག་དམག་འཐབ་བྱ་བ་གཙོ་བོ་རུ་འཛིན་པ་ཡིན། གདོད་མའི་དུས་སྐབས་སུ་མཚོན་ཆ་གཙོ་བོའི་རིགས་ལ་རལ་གྲི་དང་གྲི་ཐུང་། མདའ་གཞི། མདུང་སོགས་ཡོད་ཅིང་། དེང་རབས་ཀྱི་སྐམ་དམག་གི་མཚོན་ཆ་ལ་མེ་མདའི་རིགས་དང་མེ་སྒྱོགས། འཐབ་འཁོར། གྱེན་འཕུར་གནམ་གྲུ། འཕུར་མདའ་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་པ་ཡོད་པ་ཡིན།
སྐྱ་དམག
སྐྱ་དམག་ནི་སྐམ་དམག་ནང་གི་རྟར་ཞོན་ནས་ལས་འགན་སྒྲུབ་པའི་རུ་དཔུང་ལ་ཟེར་བ་དང་། དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གི་དམག་རིགས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད། ཁོ་ཚོས་མདུན་ཕྱོགས་ནས་འཕྲལ་རྒོལ་བྱེད་པ་དང་། བསྐོར་ནས་འགྲོ་བ། བསྐོར་ཏེ་བཅོམ་པ། རྒྱང་རིང་པོར་བསྐྱོད་དེ་རྒོལ་བ། དགྲ་རྗེས་རྡུང་ནས་འཐོར་བཤིག་ཏུ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ལས་འཁན་འཁུར་ཡོད་པ་རེད།
སྒར་དཔོན།
སྒར་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་སྒར་ཤོག་སྒྲིག་གཞིའི་ཆེས་མཐོའི་དམག་དོན་དམག་དཔོན་ནམ་ཡང་ན་བཀོད་འདོམས་དམག་དཔོན（དྲག་ཆས་ཉེན་རྟོག་པས་རུ་དཔོན་ཆེན་པོ་རུ་འབོད）ཡིན་ཞིང་། སྤྱི་ལོ1955ལོར་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད། སྒར་དཔོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་ཅན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་ཏ་ཝེ་ཡིན། སྤྱི་ལོ1988ལོའི་རྗེས་སུ་ལག་བསྟར་བྱས་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཁྲོད། སྒྲིག་གཞི་ཅན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་ཧྲའོ་ཞའོ་ཡིན་ཞིང་། བསླབ་པ་ཅུང་གཞོན་པ་ནི་ཧྲང་ཝེ་དང་། བསླབ་པ་ཅུང་རྒན་པ་ནི་ཀྲུང་ཞའོ་ཡིན། སྒར་ཤོག་རེ་ལ་དམག་མི་མ་བྱན་ཁ་བསྣན་ན་ཧ་ལམ་མི་ལྔ་བརྒྱ་ཡས་མས་ཡོད་པ་ཡིན།
སྟོང་དཔོན།
སྟོང་དཔོན་ནི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་སྟོང་རིམ་སྡེ་ཚན་གྱི་ཆེས་མཐོའི་དམག་དོན་བཀོད་འདོམས་པ་ཡིན་ཞིང་། གོང་རིམ་ནི་འབུམ་དཔོན་ནམ་ཡང་ན་ཁྲི་དཔོན་ཡིན་པ་དང་། འོག་རིམ་ནི་མདའ་རིམ་མམ་ཡང་ན་སྒར་དཔོན་ཡིན། སྟོང་དཔོན་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཏ་ཞའོ་འམ་ཡང་ན་ཧྲང་ཞའོ་ཡིས་འགན་ཁུར་བ་ཡིན་ལ། རྐང་དམག་སྟོང་ཤོག་གི་མི་གྲངས་ནི་སྟོང་གསུམ་ནས་སྟོང་དགུའི་བར་ཡོད་པ་ཡིན།
ཧྲང་ཅང་།
ཧྲང་ཅང་ནི་རྒྱལ་ཁབ་མང་ཤོས་ཤིག་གི་ཅང་རིམ་དམག་དཔོན་ཁྲོད་རིམ་པ་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། ཆེས་སྔ་མའི་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་གི་ཧྲང་ཅང་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ནི་ཕི་ཏོ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོས་གསར་འཛུགས་བྱས་པ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ལོ1716ལོའི་སྐམ་དམག་གི་ཁྲིམས་སྲོལ་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ན། ཨུ་རུ་སུའི་དམག་གི་ཧྲང་ཅང་གིས་སྤྱི་ཁྱབ་དམག་སྤྱི་ཡི་འགན་འཁུར་བ་དང་། རིམ་པ་ནི་དམག་སྤྱི་དང་འདྲ་མཚུངས་ཡིན་པ་མ་ཟད། དམག་དཔོན་ཆེན་མོའི༼དམག་དོན་གྲོས་འཚོག༽ལ་འགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་ཡོད། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཧྲང་ཅང་གི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
ཧྲང་ཝེ།
ཧྲང་ཝེ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཝེ་རིམ་དམག་དཔོན་རིམ་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་མ་ལག་ཁྲོད་ཧྲང་ཝེ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཏ་ཝེ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་ཆེ་བ་རུ་ཧྲང་ཝེ་ནི་ཝེ་རིམ་དམག་དཔོན་གྱི་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པ་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་ནན་ཅིང་གནས་སྐབས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཧྲང་ཝེ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
ཧྲང་ཞའོ།
ཧྲང་ཞའོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ལའི་དམག་དཔུང་ཁྲོད་ཞའོ་རིམ་དམག་དཔོན་རིམ་པའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་འབོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན། འཛམ་གླིང་གི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཀྱི་མ་ལག་ཁྲོད་ཧྲང་ཞའོ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་ཅིང་། ཏ་ཞའོ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་ཆེ་བ་རུ་ཧྲང་ཞའོ་ནི་ཞའོ་རིམ་དམག་དཔོན་གྱི་ཆེས་མཐོའི་རིམ་པ་ཡིན་ལ། ཧྲང་ཞའོ་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་མདའ་དཔོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་ཅན་གྱི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ཡིན། ཀྲུང་གོའི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁྲོད། ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་པེ་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས་དང་རྒྱལ་དམངས་སྲིད་གཞུང་གི་དུས་སྐབས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དམག་དཔུང་ཚང་མ་ལ་ཧྲང་ཞའོ་ཡི་དམག་མིའི་གོ་རྟགས་གསར་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་ཡིན།
| དམག་གི་སྒྲིག་འཛུགས། བརྡ་འགྲེལ 57 ཡོད། |