ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ།
ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ་ནི་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང་གི་ཤར་རྒྱུད་དང་བྱང་རྒྱུད་དུ་འབབ་པའི་གཙང་བོ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལྷོ་ནས་བྱང་ལ་བཞུར་ཏེ་མཐར་ས་དབུས་རྒྱ་མཚོར་འབབ་ཀྱིན་ཡོད། དེ་དང་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང་གི་དབུས་ཁུལ་གྱི་ཁོན་ཀོ་གཙང་བོ་དང་ནུབ་ཁུལ་གྱི་ནི་ཀྲེར་གཙང་བོ་བཅས་གསུམ་ནི་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང་གི་གཙང་བོའི་མ་ལག་ཆེན་པོ་གསུམ་རེད། ཉི་ལུའོ་གཙང་བོའི་རིང་ཚད་ལ་སྟོང་སྨི6670ཡོད་ལ་འཛམ་གླིང་སྟེང་ཆེས་རིང་བའི་གཙང་བོ་ཡིན། སྤྱི་ལོ2007ལོར། པར་ཙིར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆེད་མཁས་པས་ཡ་མ་སུན་གཙང་བོ་ནི་འཛམ་གླིང་གི་གཙང་བོ་ཨང་དང་པོ་ཡིན་པར་བསྒྲགས་ནའང་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཁམས་ཆེད་མཁས་ཚོས་ཐུན་མོང་གིས་ཁས་ལེན་བྱེད་མེད། ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ་ལ་ཆུ་ལག་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡོད་དེ། གཅིག་ནི་ཨེ་ཙེ་ཨོ་ཕི་ཡ་མཐོ་སྒང་གི་ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ་སྔོན་པོ་ཡིན་པ་དང་དེ་ཉི་ལུའོ་གཙང་བོའི་སྨད་རྒྱུད་ཀྱི་ཆུ་དང་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་གཙོ་བོ་ཡིན། གཞན་ཞིག་ནི་ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ་དཀར་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཉི་ལུའོ་གཙང་བོའི་ཆེས་རིང་བའི་ཆུ་ལག་དང་ཉི་ལུའོ་གཙང་བོའི་ཉ་ཆེན་རྨིགས་པ་གནས་སའི་ཡུལ་ཡང་ཡིན།
འབྲི་ཆུ།
འབྲི་ཆུ་ལ་གནའ་མིའི་གཙང་བོ་དང་གཙང་བོ་ཆེན་པོ་ཞེས་འབོད་ལ། ཨེ་ཤ་ཡ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་རིང་བོ་ཨང་དང་པོ་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་ཨང་གསུམ་པ་ཡིན། དེ་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གི་མངས་ཁོངས་ཁོ་ན་ནས་བཞུར་བའི་གཙང་བོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་ལ་རིང་ཚད་ལ་སྟོང་སྨི6280ཡོད། འབྲི་ཆུའི་མགོ་ཁུངས་ནི་མདོ་དབུས་མཐོ་སྒང་གི་གདང་ལའི་རི་རྒྱུད་ཡིན་ལ། དེ་ཀྲུང་གོའི་ལྷོ་ནུབ། དབུས་རྒྱུད། ཤར་རྒྱུད་བཅས་བརྒྱུད་ཅིང་ཧྲང་ཧའེ་གྲོང་ཁྱེར་ནས་ཤར་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པ་ཡིན། འབྲི་ཆུ་འབབ་རྒྱུད་ཀྱིས་ཀྲུང་གོའི་སྐམ་སའི་ལྔ་ཆའི་གཅིག་ཟིན་ཡོད་པ་དེས་གྲུང་གོའི་མི་གྲངས་ཀྱི་སུམ་ཆའི་གཅིག་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་བཞིནཡོད། འབྲི་ཆུའི་དཔལ་ཡོན་དང་རྨ་ཆུའི་དཔལ་ཡོན་གཉིས་ནི་མཉམ་དུ་ཀྲུང་གོའི་ལོ་རྒྱུས། དཔལ་ཡོན། དཔལ་འབྱོར་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁུངས་གཙོ་བོ་གཉིས་ཡིན། དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་འབྲི་ཆུའི་ཟུར་གསུམ་གླིང་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱིས་ཀྲུང་གོའི་རྒྱལ་ནང་ཐོན་སྐྱེད་སྤྱི་འབོར་གྱི20%ཟིན་ཡོད། འབྲི་ཆུའི་འབབ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱེ་ཁམས་རྣམ་པ་སྣ་མང་ཡིན་ཞིང་ཆུ་སྐྱེས་སྐྱེ་དངོས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཉེན་ཁར་བཅར་བའི（རྩ་མེད་དུ་འགྲོ་ལ་ཉེ་བ）སྲོག་ཆགས་མང་བོ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན། འབྲི་ཆུའི་ཉ་ཆེན་རྨིགས་པ་སོགས་བབ་སྡོད་བྱེད་སའི་གནས་མཆོག་ཡིན། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་རིང་ལ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཆུ་ལེན་པ་དང་ཞིང་ཆུ་འདྲེན་པ། བཙོག་སེལ། འགྲིམ་འགྲུལ། བཟོ་ལས་འཕེལ་རྒྱས། རྒྱལ་མཚམས་དང་དམག་དོན་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས། འབྲི་ཆུའི་འགག་གསུམ་བཟོ་སྐྲུན་ནི་འཛམ་གླིང་ལ་མིང་དུ་གྲགས་པའི་ཆུ་བེད་བཟོ་སྐྲུན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། ཉེ་བའི་ལོ་འགའི་རིང་ལ། འབྲི་ཆུ་ལ་བཟོ་ལས་ཀྱིས་བཙོག་སྐྱོན་བཟོས་པ་དང་། ཞིང་ལས་བཞུར་རྒྱུག བྱེ་འདམ་ཆགས་པ། བཞའ་ཚན་ས་ཁུལ་དང་མཚེའུ་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་བ་སོགས་ཀྱིས་དུས་ཚིགས་རང་བཞིན་གྱི་ཆུ་ལོག་གནོད་འཚེའ་ཚབས་ཆེན་འབྱུང་བཞིན་ཡོད།
ཡ་མ་སུན་གཙང་བོ།
ཡ་མ་སུན་གཙང་བོ་ནི་མེ་གླིང་ལྷོ་མའི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་ལ། དེ་འཛམ་གླིང་སྟེང་བཞུར་ཚད་དང་འབབ་རྒྱུད་ཆེས་ཆེ་བ་དང་། ཆུ་ལག་ཆེས་མང་བའི་གཙང་བོ་ཞིག་ཡིན། གཙང་བོའི་རིང་ཚད་ཚད་འཇལ་ཐད་ལ་གཏན་ཁེལ་བའི་བཤད་ཚུལ་བྱུང་མེད་ལ་དེ་ལས་རྒྱུན་མཐོང་གི་བཤད་ཚུལ་གཅིག་ལ་རིང་ཚད་སྟོང་སྨི6400ཡིན་པར་འདོད། འཛམ་གླིང་གི་གཙང་བོ་རིང་བོ་ཨང་གཉིས་པར་གྲགས། ཡ་མ་སུན་གཙང་བོའི་བཞུར་ཚད་སྐར་ཆ་རེར་སྨི་ལྷམ་པ་ཁྲི21.9ཡིན་ལ། དེ་འཛམ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་གསུམ་སྟེ། ཉི་ལུའོ་གཙང་བོ། （ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་གླིང） འབྲི་ཆུ （ཀྲུང་གོ）སྨི་ཞི་ཞི་པི་གཙང་བོ （ཨ་མེ་རི་ཁ）གསུམ་གྱི་སྤྱིའི་བཞུར་ཚད་ལས་ད་དུང་ལྡབ་འགའི་ཆེ་བ་ཡོད། ཕལ་ཆེར་འབྲི་ཆུ་བདུན་གྱི་བཞུར་ཚད་དང་འདྲ་ཞིང་འཛམ་གླིང་ཆུ་བོའི་སྤྱིའི་བཞུར་ཚད་ཀྱི་བརྒྱ་ཆའི་ཉི་ཤུ་ཟིན་པ། འབབ་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྟོང་སྨི་གྲུ་བཞི་མ་ཁྲི691.5ཡོད་པ་དེས་མེ་གླིང་ལྷོ་མའི་སྤྱིའི་རྒྱ་ཁྱོན་གྱི་བརྒྱ་ཆའི་བཞི་བཅུ་ཟིན་ཡོད། ཆུ་ལག་ཁྲི1.5ཡན་ཡོད་པ་དེ་མེ་གླིང་ལྷོ་མའི་ས་གཞི་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་ཅིང་འབབ་རྒྱུད་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ཨོ་སི་ཁྲི་ལི་ཡ་ཧྲིལ་བོ་དང་མཚུངས། ཆུ་ལག་ཁྲོད་རིང་ཚད་སྟོང་སྨི1600ཡན་གྱི་ཆུ་བོ་བདུན་ཙམ་ཡོད་ལ་དེ་ལས་ཆེས་རིང་བ་མ་ཏའེ་ལ་གཙང་བོ་ཡིན་ལ་དེའི་རིང་ཚད་ལ་སྟོང་སྨི3200ཡོད། ཡ་མ་སུན་གཙང་བོའི་འབབ་རྒྱུད་ཀྱི་ཚ་ཁུལ་ཆར་ནགས་མང་ཆེ་བ་པར་ཙིལ་མངའ་ཁོངས་སུ་ཡོད། རྒྱ་ཁྱོན་ཕལ་ཆེར་ཧིན་རྡུའི་ལྡབ་གཉིས་ཡིན་ལ་མཚོ་འཕགས་སྨི200ཡན་བརྒལ་མེད། ཡ་མ་སུན་གཙང་བོའི་ས་དབྱིབས་བདེ་ཞིང་ནུབ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱིས་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པའི་ཆུ་མཚམས་སྟོང་སྨི966ཡོད།
ཁཱ་ན་སི་མཚེའུ།
ཀྲུང་གོ་དང་ཧ་ས་ཁི་སི་ཐན། ཨུ་རུ་སུ། མོང་གོལ་རྒྱལ་ཁབ་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་མཚམས་ཀྱི་ཨ་ཨེར་ཐའེ་ཧྲན་རི་བོའི་ནགས་རྫུབས་སྟུག་པོའི་ཁྲོད་དུ། མཚེའུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ཡི་ཁ་དོག་དུས་ཚིགས་དང་བསྟུན་ནས་འགྱུར་བ་དང་། ངག་རྒྱུན་དུ་མཚེའུ་ནང་དུ་ཀླུ་བདུད་ཅིག་གནས་སྐད། གནས་འདི་ནི་མི་ཡུལ་གྱི་དག་ཞིང་། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སུའེ་ཙེར་དུ་འབོད་པའི་ཁཱ་ན་སི་མཚེའུ་ཡིན། ཁཱ་ན་སི་ནི་སོག་པོའི་སྐད་དེ་མཛེས་སྡུག་འབྱོར་ཕྱུག་ལྡན་ཞིང་ངོ་མཚར་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཧ་ལམ་ལོ་ངོ་ཁྲི་སུམ་ཅུ་ནས་སོ་ལྔའི་སྔོན་དུ་འཁྱགས་རླུང་གིས་ཆུ་ལམ་བཅད་པས་ད་གཟོད་ཁཱ་ན་སི་མཚེའུ་བྱུང་བ་རེད།
མཚོ་སྔོན་པོ།
ཀྲུང་གོའི་ནུབ་བྱང་གི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱི་རི་སྒང་དང་རྩྭ་ཐང་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་དབུས་སུ་ཕྲ་བཏབ་འདྲའི་ཡངས་ཤིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ལོང་ཞིག་ཡོད་དེ། དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་ཆེས་ཆེ་བའི་སྐམ་སའི་དབུས་ཁུལ་གྱི་མཚེའུ་འམ། ཡང་ན་ཀྲུང་གོའི་ཆེས་ཆེ་བའི་ཚྭ་ལྡན་མཚེའུ་སྟེ་མཚོ་སྔོན་པོ་ཡིན་ནོ། ། གནའ་དུས་སུ་རྒྱ་རིགས་ཀྱིས་མཚོ་སྔོན་པོ་ལ་ནུབ་མཚོ་དང་སོག་པོས་ཁུའུ་ཁུའུ་ནོ་ཨེར་ཞེས་འབོད། མཚོ་འདིའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྟོང་སྨི་གྲུ་བཞི་མ4583དང་། ཆ་སྙོམས་ཀྱི་གཏིང་ཚད་ལ་སྨི་བཅུ་དགུ་ལྷག་ཡོད། མཚོའི་མཐའ་སྐོར་རིང་ཚད་ལ་སྟོང་སྨི་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡས་མས་མཆིས། རྒྱང་རིང་ནས་བལྟས་ན་ཤར་ནུབ་རིང་ཞིང་ལྷོ་བྱང་དོག་པའི་མཚོ་སྔོན་པོའི་ཆགས་དབྱིབས་ནི་སྡོང་ལོ་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་ཀུན་ནས་མཚུངས། མཚོ་འདིའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་ཨ་མ་ཟོར་དགུ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བློན་པོ་གསེར་ཆེན་དང་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་བྲག་དཀར་ཐེམ་ཆེན། བྱང་ཕྱོགས་སུ་རྐང་ཚའི་རྫ་དམར་བཅས་རྫ་རི་མཐོན་པོས་མཐའ་ནས་བསྐོར་ཞིང་། མཚོའི་འགྲམ་རྒྱུད་ནི་མུ་མཐའ་མི་མངོན་པའི་རྩྭ་ཐང་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་མཛེས་ཤིང་ཡིད་དུ་འོང་བའི་རི་ཆུའི་མཛེས་ལྗོངས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་ཡོད།
ཨའེ་ཏིང་མཚེའུ།
ཞིན་ཅང་ཡུ་གུར་རིགས་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་ཐུའུ་ལུའུ་ཧྥན་གཤོང་སའི་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ། ཧ་ལམ་སྐམ་ཐག་ཆོད་པའི་མཚེའུ་ཞིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་རུ་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ཡོད་དོ་ཅོག་ནི་དངུལ་མདོག་གི་ཚྭ་རྡོག་རིལ་མོས་གང་ཡོད། ཉི་འོད་འོག་ཏུ་ཚྭ་རྡོག་རིལ་མོ་འདི་དག་འོད་ཀྲིག་ཀྲིག་བྱེད་པ་དེ་ནི་མཚན་མོའི་དཀར་གསལ་གྱི་ཟླ་ཟེར་དང་ཧ་ཅང་མཚུངས་པས་ན། ས་གནས་འདི་གའི་ཡུ་གུར་རིགས་ཀྱིས་དེར་ཟླ་འོད་མཚེའུ་ཞེས་འབོད་པ་རེད།
རྨ་ཆུའི་ཧུའུ་ཁོའུ་རྦབ་ཆུ།
ཧྲན་ཞི་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཅི་རྫོང་གི་ནུབ་ལྷོའི་སྟོང་སྨི་ཉེར་ལྔ་ཆོད་པའི་སར། ཀྲུང་གོའི་རྦབ་ཆུ་ཆེན་པོ་གཉིས་པར་གྲགས་པའི་རྨ་ཆུའི་ཧུའུ་ཁོའུ་རྦབ་ཆུ་ཡོད།གསེར་འབྲུག་མཁའ་ནས་འཁྱུག་འདྲའི་རྨ་ཆུ་དེ་ལྷོ་ནས་བྱང་དུ་རྦ་རླབས་ཆལ་ཆིལ་གཡོ་བཞིན་ས་སེར་མཐོ་སྒང་གི་ཆིན་ཅིན་གྲོག་རོང་ཆེན་པོའི་བར་རྒྱུད་དུ་བསླེབས་དུས། གློ་བུར་དུ་ཆུ་རྒྱུན་ཆད་པ་ཇི་བཞིན་མཐོང་ལམ་དུ་ཡལ་མོད། ཆལ་ཆིལ་དུ་རྒྱུ་བའི་ཆུ་བོ་བྱེ་འདམ་དང་ལྷན་དུ་སྨི་བཅུ་ཕྲག་ལྷག་ཡོད་པའི་མཐོ་ས་ནས་ཐུར་དུ་གཞོལ་ཅིང་བྲག་ལ་བརྡབས་པས་ཆུ་རྡུལ་ལང་ལོང་འཕྱུར་ཏེ། རྟ་དམག་ཁྲི་ཕྲག་མང་བོ་རྡུལ་འཚུབ་དང་བཅས་བང་གིས་རྒྱུག་པ་དང་མཚུངས་པས་བརྗིད་ཉམས་ལྡན་པ་ཞིག་རེད།
ཞི་ཧུའུ་མཚེའུ།
ཞི་ཧུའུ་མཚེའུ་ནི་ཀྲེ་ཅིང་ཞིང་ཆེན་ཧང་ཀྲོའུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་སྐམ་སའི་སྟེང་གི་ཐོག་དང་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ཡུལ་ལྗོངས་མིང་གྲགས་ཅན་དང་ཀྲུང་གོའི་ཡུལ་ལྗོངས་གྲགས་ཆེན་བཅུའི་ཡ་གྱལ་ཡིན།
ཆུ་གཙང་།
ཆུ་གཙང་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཚ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་མིག་ཅིག་སྟེ། ཚ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཡོད།
ཐབ་ཆུ།
ཐབ་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་ཆུ་མིག་ཅིག་སྟེ། མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཚལ་རྔ་འགག་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཡོད།
ཀུན་དགའ་མཚོ།
ཀུན་དགའ་མཚོ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཐང་སྐར་མ་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་མཚེའུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཐང་སྐར་མ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ས་ཁད་གཉིས་སུ་ཡོད།
གསེར་ཆུ།
གསེར་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཤར་ཕྱོགས་ན་ཡོད།
གླང་ཆུ།
གླང་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ན་བཞུར་བའི་ཆུ་མིག་ཅིག་ཡིན།
རྐ་རྒན།
རྐ་རྒན（རྨ་ཆུར་ནུབ་ཟིན）ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་གི་སྔར་གྱི་འཁྱིལ་ཁུག་ཡུལ་ཚོའི་འཁྱིལ་ཁུག་སྡེ་བའི་ནུབ་ངོས་ཀྱི་ཆབ་ཆ་གྲམ་པའི་འབབ་ཆུ་དེ་ཡིན།
རྐ་སྐྱེར་བ།
རྐ་སྐྱེར་བ（རྨ་ཆུར་ནུབ་ཟིན）ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་གི་སྔར་གྱི་འཁྱིལ་ཁུག་ཡུལ་ཚོའི་འཁྱིལ་ཁུག་སྡེ་བའི་ནུབ་ངོས་ཀྱི་ཆབ་ཆ་གྲམ་པའི་འབབ་ཆུ་དེ། འཁྱིལ་ཁུག་གཞོངས་ཁོག་གི་ཞིང་སར་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་རྐ་ཞིག་ཡིན།
བདུད་ཤུལ་ཡོ་རིས།
བདུད་ཤུལ་ཡོ་རིས་ཞེས་པ་ནི་མིས་ཆེད་དུ་བསྐྱིལ་བའི་རྫིང་བུ་ཞིག་གི་མིང་ཡིན་ལ། ཡུལ་འདིའི་ཁ་སྐད་དུ་ཆེད་བསྐྱིལ་རྫིང་བུ་ལ་ཡོ་རིས་ཟེར། རྫིང་བུའམ་ཡོ་རིས་འདི་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཐང་སྐར་མ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་ཡོད།
དབོ་ཡེ་ཆུ།
དབོ་ཡེ་ཆུ། འདིའི་ཆུའི་འགོ་ཁུངས་ནི་མཚོ་སྔོན་པོ་ལྷོ་ངོས་རྫ་རྒྱུད་ཀྱི་འོལ་སེར་ཆུ་མིག་ལ་ཐུག་ཡོད་ཅིང་། འདི་ནི་རིམ་བཞིན་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་དང་། ཐང་སྐར་མ་གྲོང་རྡལ་མངའ་འོག་གི་གླང་སྙིང་སྡེ་བ། འབྲོང་མགོ་སྡེ་བ། བྲག་དཀར་སྡེ་བ། ཆུ་རིང་སྡེ་བ། རྙང་ཐུམ་ཆུ་མཛོད། དེ་ནས་ཡུལ་ཚོ་འདིའི་མངའ་འོག་གི་ཁ་སྒང་གོང་ཞོལ་བཅས་བརྒྱུད་ནས་མཐར་མཚོ་ཏ་ལེན་ལ་འབབ་ཀྱིན་ཡོད། ཆུ་རྒྱུན་ཧྲིལ་བོའི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ133དང་། གྱམ་ཞེང་ལ་སྨི8ཡས་མས། བཞུར་ཡུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ6512བཅས་ཡོད།
བྲག་དཀར་ཆུ།
བྲག་དཀར་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཐང་སྐར་མ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་བརྒྱུད་ནས་མཚོ་སྔོན་པོར་འབབ་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང་། ཆུའི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ12ཙམ་ཡོད།
ན་དམེར་ཆུ།
ན་དམེར་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ15ཡི་མཚམས་ན་ཡོད་ཅིང་། རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ6ཙམ་ཡོད།
མཚོ་དཀར་ཏྲིས།
མཚོ་དཀར་ཏྲིས་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་མཚེའུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ15ཙམ་གྱི་མཚམས་ཏེ། དབོ་ཡེ་ཆུའི་ལྷོ་འགྲམ་དུ་ཡོད་དེ། རྒྱ་ཁྱོན་ལ་ཧ་ལམ་མུའུ200ཡོད་ཅིང་། ཚྭ་ཡོད་མཚེའུ་ཞིག་ཡིན།
མཚོ་དམར།
མཚོ་དམར་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཚྭ་མེད་མཚེའུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་ན་ཡོད་ཅིང་།
ཚ་ཧན་སུའུ་ཆུ།
ཚ་ཧན་སུའུ་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་ནུབ་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ53གྱི་མཚམས་ཏེ། རི་བོ་ངང་ལའི་བྱང་ངོས་སུ་འབབ་ཀྱིན་ཡོད་ཅིང་། འདིའི་རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ14ཡོད།
རྡོ་ཆུ་ཁྲ་རིས།
རྡོ་ཆུ་ཁྲ་རིས་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆུ་འདི་ནི་ཆོས་རྗེ་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ31གི་མཚམས་ན་ཡོད། ཆུ་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་སྦྲུལ་མགོ་ལུང་བ་ཡིན་ཞིང་ཆུ་རྔ་ནི་དབོ་ཡེ་ཆུར་འདྲེས་ཡོད། རིང་ཚད་ལ་སྤྱི་ལེ6ཙམ་ཡོད།
ཤ་ལ་ཆུ།
ཤ་ལ་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་གསེར་ཆེན་རྫོང་ཨིར་སྟི་ཡུལ་ཚོ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་ན་ཡོད། ཆུ་འདིའི་འབྱུང་ཁུངས་ནི་མཚོ་སྔོན་པོའི་ལྷོ་ངོས་བློན་པོ་གསེར་ཆེན་རྫ་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷོ་འདབས་སུ་ཐུག་ཡོད་ཅིང་། རིང་ཚད་ལ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ20ལྷག་ཡོད།
ཀབ་རོན་ཆུ།
ཀབ་རོན་ཆུ་མགོ་ཞེས་པ་ནི་བྲག་དཀར་རྫ་ལ་ཐུག་ཡོད་ཅིང་། མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཀབ་རོན་གཞུང་ནས་ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་གྱི་མངའ་ཁོངས་བརྒྱུད་དེ། མཐར་གེ་རྒྱལ་སྡེ་བའི་ཤར་ཕྱོགས་སུ་རྨ་ཆུར་འབབ་ཀྱིན་ཡོད། སྤྱིའི་རིང་ཚད་ལ་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལེ72ཡོད། ལོ་ཧྲིལ་བོར་འབབ་པའི་ཆུ་རྒྱུན་ཞིག་ཡིན་ལ། ཆུ་ནུབ་དང་རྨ་སྲིབ་གྲོང་རྡལ་གཉིས་ཀའི་སྡེ་བ་ཁག་ཅིག་གི་ཞིང་ཆུ་གཙོ་བོའང་ཡིན།
གསེར་ཆུ།
གསེར་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་ཆུ་མིག་ཅིག་སྟེ། ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་ཁོངས་རོལ་གྱི་རྡོ་རགས་ལུང་བའི་ནུབ་ཕྱོགས་ཏེ། འབའ་རྩེ་སྒང་དང་བར་ཐག་ལ་སྤྱི་ལེ0.5ཙམ་ཡོད་པའི་མཚམས་ཀྱི་ལུང་ཕྲན་ཞིག་ཏུ་ཡོད།
བདེ་སྐྱིད་ཆུ་ཁོལ།
བདེ་སྐྱིད་ཆུ་ཁོལ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀའི་རྫོང་མཁར་གྱི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་སྤྱི་ལེ15ཙམ་གྱི་མཚམས་ཏེ། མང་རྫོང་གི་ས་མཚམས་དང་འབྲེལ་བའི་ཨ་མྱེས་འབའ་ཙེའི་འདབས་རོལ་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ལུང་བ་རུ་ཡོད་པས་མིང་ཡང་དེ་སྐད་དུ་ཐོགས། གནས་འདིའི་ས་བབས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ནི་མཚོ་ངོས་ལས་སྨི2400ཡིན། འདིར་རང་བྱུང་ཆུ་ཚན24ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་ཆུ་ཚན་གསུམ་ནི་བྲག་སྲུབས་ནས་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། ཆུ་ཚན་དེ་དག་ལས་ཚ་ཚད་ཆེས་མཐོ་བ་ནི97℃ལ་བསླེབས་འདུག
ཧོར་རྒྱལ་ཆུ།
ཧོར་རྒྱལ་ཆུ་ཞེས་པ་ནི་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་ཁྲི་ཀ་རྫོང་ཆུ་ནུབ་གྲོང་རྡལ་སྲིད་གཞུང་གི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཧ་ལམ་སྤྱི་ལེ6ལྷག་གི་མཚམས་ན་བཞུར་བཞིན་ཡོད་ཅིང་། ཐོང་ལྕགས་སུམ་སྣ་ནས་ཐོན་རྗེས། རྡོ་རིས་ཚང་སྡེ་བ་བརྒྱུད་དེ་མཐར་ཧོར་རྒྱལ་གྲམ་པའི་མདོ་ནས་རྨ་ཆུར་འདྲེས་ཡོད། བཞུར་རྒྱུན་གྱི་སྤྱིའི་རིང་ཚད་ལ་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལེ63ཡོད།
གོ་ར་གྲམ་པའི་ཆུ།
གོ་ར་གྲམ་པའི་ཆུ་བོ་འདིའི་མགོ་ཁུངས་ནི་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་བྲག་དཀར་རྫ་རིའི་ཤར་མཐའ་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་དང་། འདི་རིམ་བཞིན་འཕྲང་དམར་གྲོང་རྡལ་དང་ཆུ་ཤར་ཡུལ་ཚོ་བརྒྱུད་ནས་མཐར་རྨ་ཆུ་རུ་འདྲེས་ཡོད། ཆུ་ཤར་ཡུལ་ཚོའི་མངའ་ཁོངས་སུ་བཞུར་བཞིན་པའི་ཆུ་རྒྱུན་གྱི་རིང་ཚད་ལ་ཕལ་ཆེར་སྤྱི་ལེ12ཡོད། གྲམ་པའི་གཞོགས་གཉིས་སུ་ཆུ་ལོག་འགོག་བྱེད་ཀྱི་ནགས་བསྐྲུན་ཡོད་ཅིང་། འཕྲང་དམར་གྲོང་རྡལ་དང་ཆུ་ཤར་ཡུལ་ཚོ་གཉི་གའི་ཞིང་ཆུ་ནི་ཕལ་ཆེར་འདི་ལ་བརྟེན་ཡོད།
གནམ་མཚོ།
བོད་ལ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པའི་མཚོ་ཆེན་བཞིའི་གྲས་ཡིན། ལྷ་ས་ནས་ཐག་མི་རིང་བའི་འདམ་གཞུང་རྫོང་གི་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་ཅིང་། མིང་གཞན་གནམ་མཚོ་ཕྱུག་མོ་ཡང་ཟེར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་འདམ་གཞུང་རྫོང་ཁོངས་གནམ་མཚོ་ཡུལ་ཚོ་ཡོད་སར་གནམ་མཚོ་ཞེས་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་ཡི་མིང་ཡིན། མཚོ་དེ་ཡི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ཆིག་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དགུ་བཅུ་གོ་གསུམ་ཡོད།
