ཐོ་ཞུགས། ཐོ་འགོད།
རྩོད་པའི་རིགས་པ།སྔ་མའི་པར་གཞི་དེ ཚེ་རིང་འབུམ།  ནས 2016-08-16 17:34ལ་འགྲུབ།

རྩོད་པའི་རིགས་པ།

རྩོད་པའི་རིགས་པ།
དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཚད་མ་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་དགོངས་འགྲེལ་དུ་དབང་པོ་རྟུལ་འབྲིང་རྣོན་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་མཛད་པ་དེའི་ཡ་གྱལ་དང་བྱེ་བྲག་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞིར་གྲགས་པ་དེའི་གྲས་ཤིག་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་བཞི་པ་ལས་འཕྲོས་པ་སྔ་རྒོལ་ཕྱི་རྒོལ་རྩོད་པ་དང་རྒྱལ་ཕམ་ཚར་གཅོད་ཀྱི་གནས་སྟོན་པ་རྩོད་པ་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེའོ།།
གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ།
རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་།
《辩难正理论》
མཛད་པ་པོ།
དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ།
སྒྱུར་མཁན།
རྒྱ་གར་གྱི་ པཎྜི་ཏ་བི་ཤུདྡྷ་སིང་ཧ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་དཔལ་བརྩེགས་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།
གཞུང་ཚད།
ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད།
དཀར་ཆག
1   ​མིང་ཁ་ཚང་།
2   རྩོམ་པ་པོ།
3   བོད་དུ་སྒྱུར་མཁན།
4   གཞུང་ཚད།
5   བརྗོད་བྱ།
6   ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ།
7   འགྱུར་འགྲེལ་དང་ཞུ་དག
1 ​མིང་ཁ་ཚང་།

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བཱ་ད་ནྱཱ་ཡ་ནཱ་མ་པྲ་ཀ་ར་ན།

བོད་སྐད་དུ། རྩོད་པའི་རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་ཞེས་ཟེར།

གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་དང་། འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་སྟེ་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་དུ་གྲགས་པ་ལས་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞིའི་གཅིག་ཡིན།

2 རྩོམ་པ་པོ།

དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ནི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱལ་དབང་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བར། མུ་སྟེགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ཏེ། ཆུང་ངུ་ལ་སྒྲ་ལེགས་པར་འབྱོངས་ནས། ཞང་པོ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆས་བླངས་པས། ཞང་པོས་ངན་དུ་སྨྲས་ཏེ་བསྐྲད་དོ།། སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པས། མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། ནང་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྦྱངས་པ་མཛད་ཅིང་། ཁྱད་པར་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལ་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཚར་གསུམ་དུ་ཉན་པར་དམ་བཅས་ནས་མཉན་པས་དང་པོ་ལ་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེས་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ལྟར་གོ གཉིས་པ་ལ་ཕྱོགས་གླང་གིས་དགོངས་པ་བཞིན་གོ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་སྡེའི་འདོད་པ་ནོར་བར་རྟོགས་ནས། གསུམ་པ་གསུང་བར་ཞུས་པས། ཕྱོགས་གླང་ལ་སློབ་མ་ང་ལྟ་བུ་ལས་མེད། ང་ལའང་ཁྱེད་ལྟ་བུ་ལས་མ་བྱུང་། ཚར་རེ་ལས་འཆད་པའི་སྲོལ་མེད་པ་ལ། གཉིས་སུའང་བཤད་པ་ཡིན། ང་འདི་གཅིག་པུ་འཆད་པས་མི་ཕན། པཎྜི་ཏའི་བྱ་བ་གཞན་ཡང་བྱ་དགོས་པས། རས་སྣུམ་སྟ་གོན་གྱིས་ཤིག་ནུབ་མོ་འཆད་དོ།། གསུངས་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་པས། འབྲས་བུ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལྷག་པར་རྟོགས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ལ་སྔར་གྱི་ཚུལ་བརྗོད་པས་ཤིན་ཏུ་མཉེས་ནས། ད་ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་གྲུབ་མཐའ་ནོར་པ་རྣམས། ཕྱོགས་སྔར་གྱིས་ལ། ཀུན་ལས་བཏུས་ལ། འགྲེལ་པ་རྩོམས་ཤིག ཅེས་རྗེས་སུ་གནང་ངོ་།། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་གྲངས་ཅན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་གསང་ཚིག་རྣམས་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་བྲན་དུ་རྫུས་ཏེ་ཞང་པོའི་ཆུང་མའི་གཡོག་བྱས་ནས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ། གྲུབ་མཐའི་གནད་འདི་འདྲ་འདྲི་དགོས་བྱས་པས། འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དྲི་ཡིས། ཁྱེད་རང་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཟེར་ནས། མོའི་རྐང་པ་ལ་ཐག་པ་བཏགས་ནས། གང་དཀའ་བ་དེ་ལ་ཐག་པ་འཐེན་ནས་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དང་བྲིས་ཏེ་གྲུབ་མཐའི་གནད་ཤེས་པས། ཐམས་ཅད་ཐུབ་པར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཚེ་མཁས་པ་ཡོད་ན་རྩོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་དྲིལ་བསྒྲགས་པས་ཕལ་ཆེར་ཡུལ་གཞན་དུ་བྲོས། རྩོད་པ་བྱས་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་ཚར་བཅད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་ནས། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡི།། སྨྲ་བའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་ན།། ཆོས་རྣམས་གཉིད་ལོག་ཡང་ན་ཤི།། ཆོས་མ་ཡིན་རྣམས་ད་གདོད་ལོངས།། ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་མཛད་དོ།། བསྟོད་པ་བྱེད་པ་དག་གྱིས་ཀྱང་།། མུ་སྟེགས་རིགས་ལ་སྒྲ་ཚད་མཁས།། རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་མཁའ་ལ་གཤེགས།། དྷརྨ་ཀིརྟི་ཞེས་བྱ་བའི།། བླ་མ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞེས་བསྟོད་དོ།། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་རིམ་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་། མཐར་རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་སྒོ་དྲུང་དུ་སླེབས་སྟེ་རྒྱལ་པོས་ད་ལྟ་སུ་མཁས་དྲིས་པས། ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་སྟེ།། ཙནྡྲ་གོ་མི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་དག། སྙན་ངག་དཔའ་བོ་ལས་བྱུང་སྡེབ་སྦྱོར་མཁས།། མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན།། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ང་མིན་སུ།། ཞེས་གསུངས་པས། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། དྷརྨཱ་ཀིརྟི་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་དུའང་གྲགས་སོ།། གསུངས་པ་དང་། རྒྱལ་པོས་གདན་དྲངས་ཏེ་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྡེ་བདུན་བརྩམས་ཏེ། མཇུག་ཏུ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ལེའུ་དང་པོའི་རང་འགྲེལ་མཛད་དོ།། བསྟན་བཅོས་རྣམས་མཁས་པའི་གྲ་སར་འགྲིམས་པས་ཕལ་ཆེར་གྱིས་མ་ཤེས་སོ།། ལ་ལས་ཤེས་ཀྱང་ཕྲག་དོག་བྱས་ནས་ཉེས་སོ།། ཞེས་བསྒྲགས་ཏེ་ཁྱི་མཇུག་ལ་བཏགས་པས། སློབ་དཔོན་ན་རེ། ཁྱི་གྲོང་དང་སྲང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་བཞིན་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་དར་བར་འགྱུར་རོ།། ཞེས་གསུངས་ཤིང་། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་མགོར། སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཕལ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཤེས་རབ་རྩལ་མེད་པས་ན་ལེགས་བཤད་རྣམས།། དོན་དུ་མི་གཉེར་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ཕྲག་དོག་དྲི་མ་དག་གིས་སྡང་བར་ཡང་།། ཡོངས་གྱུར་དེས་ན་བདག་ལ་འདི་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པའང་མེད།། སེམས་ནི་ཡུན་རིངས་ལེགས་བཤད་གོམས་པས་ལྷུར་ལེན་བསྐྱེད་ཕྱིར་འདི་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས། ཞེས་པ་བཅུག་གོ་ཞེས་གྲག་གོ། དེ་ནས་པཎྜི་ཏ་ལྷ་དབང་བློ་ལ་འགྲེལ་པ་རྩོམ་པར་བསྐོས་པས་ལན་ཅིག་བརྩམས་ཏེ་གཟིགས་པ་ཕུལ་བས་ཆུས་བཀྲུས། ཡང་བརྩམས་པས་མེས་བསྲེགས་པས། ཕྱིས་བརྩམས་ནས། ཕལ་ཆེར་སྐལ་བ་མེད་ཉིད་དང་།། དུས་ལའང་སྡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།། གོམས་པའི་ཕྱིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས།། དཀའ་འགྲེལ་འདི་ནི་འདིར་བྱས་སོ།། ཞེས་པ་ཕུལ་བས། འཕྲོས་དང་ཚིག་གི་ཟུར་གྱིས་མཚོན་པའི་དོན་རྣམས་མ་བྱུང་བར་འདུག་སྟེ། ཚིག་གིས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་བྱུང་འདུག་གསུང་། འོན་ཀྱང་ངའི་རིགས་པ་འདི་གཞན་གྱིས་མ་ནོར་བ་མི་ཤེས་པར་འདུག་དགོངས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་མཇུག་ཏུ། རྒྱ་མཚོ་ལ་ནི་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་རང་གི་ལུས་ལ་ཐིམ་ཞིང་ནུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ཞེས་པ་བཅུག་ཅེས་གྲག་གོ།

3 བོད་དུ་སྒྱུར་མཁན།

རྒྱ་གར་གྱི་ པཎྜི་ཏ་བི་ཤུདྡྷ་སིང་ཧ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་དཔལ་བརྩེགས་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།

4 གཞུང་ཚད།

ཤོ་ལོ་ཀ་བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད།

5 བརྗོད་བྱ།

སྤྱིར་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་མདོ་དང་བཅས་པས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བརྗོད་བྱར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་རིག་ཕྱིར།། སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་ངག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་གཞན་རྟོགས་ཕྱིར།། ཞེས་བཤད་པའི་རྟོགས་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་དེ། མངོན་སུམ་ཡང་དག་དང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་། རྗེས་དཔག་ཡང་དག་དང་རྗེས་དཔག་ལྟར་སྣང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་དང་། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་། སུན་འབྱིན་ཡང་དག་དང་སུན་འབྱིན་ལྟར་སྣང་གཉིས་སྟེ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་བསྟན་པ་དང་།

ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་ལས་འཕྲོས་པའི་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་སྟེ་གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ་དང་། འབྲེལ་བ་བརྟག་པ། རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ། རྩོད་པའི་རིགས་པ་བཞི་ལས་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་གཞན་དོན་གྱི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། གཞན་དོན་བྱེད་པ་ན་ཟས་གོས་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པས་གནས་སྐབས་སུ་བདེ་བ་ཙམ་འགྲུབ་ཀྱང་གཏན་གྱི་བདེ་བ་མི་འགྲུབ་ལ། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། མཐའ་གཉིས་སུ་དོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་སུན་འབྱིན་དང་སྒྲུབ་ངག་གིས་བསལ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་བཀོད་པས་གཏན་གྱི་བདེ་བ་འགྲུབ་པའི་རྩོད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དུ་རྩོད་པའི་རིགས་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནོ།།

6 ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ།

གཞུང་འདིའི་ཁྱད་ཆོས་ནི་རྒྱལ་ཚབ་རྗེའི་རྣམ་ངེས་དར་ཊཱིཀ་སྟོད་ཆ་ལས། རྩོད་པའི་རིགས་པ་ནི། གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པའི་ཚེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་སོགས་ཀྱི་རེ་ཤིག་པའི་བདེ་བ་ལ་སྦྱོར་ཡང་གཏན་དུ་བ་མིན་ལ། གཏན་གྱི་བདེ་བ་བསྒྲུབ་པ་ནི། གཞི་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། མཐའ་གཉིས་སུ་དྭོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་ཚད་མའི་མཐའ་ཅན་གྱི་སུན་འབྱིན་དང་སྒྲུབ་ངག་གིས་བསལ་ནས་ཡང་དག་པའི་ལམ་ལ་སྦྱར་བ་ཁོ་ནས་འགྲུབ་པའི་རྩོད་པའི་ཚུལ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་མཛད་དོ།། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དང་། ཡང་སྙིང་གཞུང་འདི་གཙོར་ཆེར་རིགས་པ་ཅན་པའི་རྩོད་སྤོང་ཆེད་བརྩམས་པ་ཞིག་ཡིན། སློབ་དཔོན་ཆོས་གྲགས་ཀྱི་གཞུང་གི་ནང་ནས་གཞུང་འདིར་སྐད་ཅིག་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིག་པའི་འཕེལ་རིམ་རྩེ་མོར་བསླེབས་པར་བརྟེན་གོང་ཞུས་བཞིའི་རྗེས་སུ་བརྩམས་པར་འདོད་པ་ལྟར་འཐད། 

7 འགྱུར་འགྲེལ་དང་ཞུ་དག

བོད་འགྱུར་དང་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་གཉིས་ཀ་བཞུགས་པར་མ་ཟད་འགྲེལ་བ་ཡང་། དུལ་བ་ལྷའི་རྩོད་པའི་རིགས་པའི་འགྲེལ་བ་དང་། མཁན་ཆེན་ཞི་བ་འཚོའི་རྩོད་པའི་རིགས་པའི་འགྲེལ་བ་དོན་རྣམ་འབྱེད་བཅས་གཉིས་བཞུགས། རྩོད་པའི་རིགས་པའི་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་དང་། ཞི་བ་འཚོའི་རྩོད་པའི་རིགས་པའི་འགྲེལ་བའི་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་ནི་བྲིས་མ་རྙེད་མཁན་གྱི་པཎྜི་ཏ་སྒྲ་གཅན་གྱིས་ཞུ་ཆེན་དང་སྦྲགས་པར་སྐྲུན་དང་། དེ་རྗེས་ཤ་སྟྲིས་སྒྲ་གཅན་གྱི་ཞུ་ཆེན་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ་རྩོད་པའི་རིགས་པའི་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་དང་། ཞི་བ་འཚོའི་རྩོད་པའི་རིགས་པའི་འགྲེལ་བའི་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོར་ཞུ་ཆེན་དང་སྦྲགས་པར་སྐྲུན་གནང་འདུག་ཀྱང་། བློ་ཕམ་ཞིག་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་ཞུས་ཆེན་གནང་སྐབས་ཟུར་ལྟའི་དཔྱད་གཞིར་མེད་མི་རུང་བའི་བོད་འགྱུར་དང་མ་བསྡུར་པར་བརྟེན་ནོར་བ་དང་ཞུ་དག་ངེས་འདྲོངས་མ་ཐུབ་པ་མང་དག་ཅིག་ཡོད་པ་རྣམས་མཁས་པ་གཉིས་ཀྱིས་དག་བཅོས་གནང་འདུག 

དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།

བརྡ་འགྲེལ་གདོང་འཛར།

ཚད་མ། ཚད་མ་སྡེ་བདུན། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ། ཚད་མ་རྣམ་ངེས། ཚད་མ་རིགས་ཐིགས། གཏན་ཚིགས་ཐིགས་པ། རྩོད་པའི་རིགས་པ། ལེགས་བཤད།