རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་མཱ་ཎ་བི་ནིཤྩ་ཡ་དང་།
བོད་སྐད་དུ། ཚད་མ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཞེས་ཟེར།
གཙོ་བོ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་དང་། འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་བཞི་སྟེ་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་དུ་གྲགས་པ་ལས་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་གསུམ་གྱི་ཅུང་ཙམ་བསྡུས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཡིན།
དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ནི་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་རྒྱལ་དབང་གཙུག་གི་ནོར་བུ་ཞེས་བྱ་བར། མུ་སྟེགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་ཏེ། ཆུང་ངུ་ལ་སྒྲ་ལེགས་པར་འབྱོངས་ནས། ཞང་པོ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་གཞོན་ནུ་མ་ལེན་ལ། མུ་སྟེགས་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཆས་བླངས་པས། ཞང་པོས་ངན་དུ་སྨྲས་ཏེ་བསྐྲད་དོ།། སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པས། མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་ཕམ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་བྱའོ་སྙམ་སྟེ། ནང་པའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་སྦྱངས་པ་མཛད་ཅིང་། ཁྱད་པར་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེ་ལ་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཚར་གསུམ་དུ་ཉན་པར་དམ་བཅས་ནས་མཉན་པས་དང་པོ་ལ་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེས་ཇི་ལྟར་དགོངས་པ་ལྟར་གོ གཉིས་པ་ལ་ཕྱོགས་གླང་གིས་དགོངས་པ་བཞིན་གོ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་སྡེའི་འདོད་པ་ནོར་བར་རྟོགས་ནས། གསུམ་པ་གསུང་བར་ཞུས་པས། ཕྱོགས་གླང་ལ་སློབ་མ་ང་ལྟ་བུ་ལས་མེད། ང་ལའང་ཁྱེད་ལྟ་བུ་ལས་མ་བྱུང་། ཚར་རེ་ལས་འཆད་པའི་སྲོལ་མེད་པ་ལ། གཉིས་སུའང་བཤད་པ་ཡིན། ང་འདི་གཅིག་པུ་འཆད་པས་མི་ཕན། པཎྜི་ཏའི་བྱ་བ་གཞན་ཡང་བྱ་དགོས་པས། རས་སྣུམ་སྟ་གོན་གྱིས་ཤིག་ནུབ་མོ་འཆད་དོ།། གསུངས་ནས་དེ་ལྟར་བྱས་པས། འབྲས་བུ་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ལྷག་པར་རྟོགས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ལ་སྔར་གྱི་ཚུལ་བརྗོད་པས་ཤིན་ཏུ་མཉེས་ནས། ད་ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་གྲུབ་མཐའ་ནོར་པ་རྣམས། ཕྱོགས་སྔར་གྱིས་ལ། ཀུན་ལས་བཏུས་ལ། འགྲེལ་པ་རྩོམས་ཤིག། ཅེས་རྗེས་སུ་གནང་ངོ་།། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་གྲངས་ཅན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་གསང་ཚིག་རྣམས་རྟོགས་པའི་དོན་དུ་བྲན་དུ་རྫུས་ཏེ་ཞང་པོའི་ཆུང་མའི་གཡོག་བྱས་ནས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ། གྲུབ་མཐའི་གནད་འདི་འདྲ་འདྲི་དགོས་བྱས་པས། འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་དྲི་ཡིས། ཁྱེད་རང་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཟེར་ནས། མོའི་རྐང་པ་ལ་ཐག་པ་བཏགས་ནས། གང་དཀའ་བ་དེ་ལ་ཐག་པ་འཐེན་ནས་ལེགས་པར་ཤེས་པ་དང་བྲིས་ཏེ་གྲུབ་མཐའི་གནད་ཤེས་པས། ཐམས་ཅད་ཐུབ་པར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཚེ་མཁས་པ་ཡོད་ན་རྩོད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་དྲིལ་བསྒྲགས་པས་ཕལ་ཆེར་ཡུལ་གཞན་དུ་བྲོས། རྩོད་པ་བྱས་པ་རྣམས་ཆོས་ཀྱིས་ཚར་བཅད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ལམ་ལ་བཀོད་ནས། གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པ་ཡི།། སྨྲ་བའི་ཉི་མ་ནུབ་པ་ན།། ཆོས་རྣམས་གཉིད་ལོག་ཡང་ན་ཤི།། ཆོས་མ་ཡིན་རྣམས་ད་གདོད་ལོངས།། ཞེས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་མཛད་དོ།། བསྟོད་པ་བྱེད་པ་དག་གྱིས་ཀྱང་།། མུ་སྟེགས་རིགས་ལ་སྒྲ་ཚད་མཁས།། རྒོལ་བ་ཚར་གཅོད་མཁའ་ལ་གཤེགས།། དྷརྨ་ཀིརྟི་ཞེས་བྱ་བའི།། བླ་མ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། ཞེས་བསྟོད་དོ།། དེ་ནས་སློབ་དཔོན་རིམ་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་དང་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་། མཐར་རྒྱལ་པོ་མེ་ཏོག་རྒྱས་པའི་སྒོ་དྲུང་དུ་སླེབས་སྟེ་རྒྱལ་པོས་ད་ལྟ་སུ་མཁས་དྲིས་པས། ཤེས་རབ་ཅན་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་སྟེ།། ཙནྡྲ་གོ་མི་བརྗོད་པ་རྣམ་པར་དག། སྙན་ངག་དཔའ་བོ་ལས་བྱུང་སྡེབ་སྦྱོར་མཁས།། མེ་ཏོག་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པ་ལོངས་སྤྱོད་ལྡན།། ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བ་ང་མིན་སུ།། ཞེས་གསུངས་པས། རྒྱལ་པོ་ན་རེ། དྷརྨཱ་ཀིརྟི་ཡིན་ནམ། དེ་སྐད་དུའང་གྲགས་སོ།། གསུངས་པ་དང་། རྒྱལ་པོས་གདན་དྲངས་ཏེ་སྦྱིན་བདག་མཛད་ནས། རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྡེ་བདུན་བརྩམས་ཏེ། མཇུག་ཏུ་རྣམ་འགྲེལ་གྱི་ལེའུ་དང་པོའི་རང་འགྲེལ་མཛད་དོ།། བསྟན་བཅོས་རྣམས་མཁས་པའི་གྲ་སར་འགྲིམས་པས་ཕལ་ཆེར་གྱིས་མ་ཤེས་སོ།། ལ་ལས་ཤེས་ཀྱང་ཕྲག་དོག་བྱས་ནས་ཉེས་སོ།། ཞེས་བསྒྲགས་ཏེ་ཁྱི་མཇུག་ལ་བཏགས་པས། སློབ་དཔོན་ན་རེ། ཁྱི་གྲོང་དང་སྲང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་བཞིན་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་དར་བར་འགྱུར་རོ།། ཞེས་གསུངས་ཤིང་། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་མགོར། སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེར་ཕལ་ལ་ཆགས་ཤིང་ཤེས་རབ་རྩལ་མེད་པས་ན་ལེགས་བཤད་རྣམས།། དོན་དུ་མི་གཉེར་ཁོ་ནར་མ་ཟད་ཕྲག་དོག་དྲི་མ་དག་གིས་སྡང་བར་ཡང་།། ཡོངས་གྱུར་དེས་ན་བདག་ལ་འདི་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པ་ཡིན་ཞེས་བསམ་པའང་མེད།། སེམས་ནི་ཡུན་རིངས་ལེགས་བཤད་གོམས་པས་ལྷུར་ལེན་བསྐྱེད་ཕྱིར་འདི་ལ་དགའ་བ་སྐྱེས། ཞེས་པ་བཅུག་གོ་ཞེས་གྲག་གོ། དེ་ནས་པཎྜི་ཏ་ལྷ་དབང་བློ་ལ་འགྲེལ་པ་རྩོམ་པར་བསྐོས་པས་ལན་ཅིག་བརྩམས་ཏེ་གཟིགས་པ་ཕུལ་བས་ཆུས་བཀྲུས། ཡང་བརྩམས་པས་མེས་བསྲེགས་པས། ཕྱིས་བརྩམས་ནས། ཕལ་ཆེར་སྐལ་བ་མེད་ཉིད་དང་།། དུས་ལའང་སྡོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར།། གོམས་པའི་ཕྱིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས།། དཀའ་འགྲེལ་འདི་ནི་འདིར་བྱས་སོ།། ཞེས་པ་ཕུལ་བས། འཕྲོས་དང་ཚིག་གི་ཟུར་གྱིས་མཚོན་པའི་དོན་རྣམས་མ་བྱུང་བར་འདུག་སྟེ། ཚིག་གིས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་བྱུང་འདུག་གསུང་། འོན་ཀྱང་ངའི་རིགས་པ་འདི་གཞན་གྱིས་མ་ནོར་བ་མི་ཤེས་པར་འདུག་དགོངས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་གྱི་མཇུག་ཏུ། རྒྱ་མཚོ་ལ་ནི་ཆུ་བོ་བཞིན་དུ་རང་གི་ལུས་ལ་ཐིམ་ཞིང་ནུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར། ཞེས་པ་བཅུག་ཅེས་གྲག་གོ།
རྒྱ་གར་གྱི་པནྜིཏ་གཞན་ལ་ཕན་པ་བཟང་པོ་དང་། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བློ་ལྡན་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།
ལེའུ་གསུམ་ཡོད།
སྤྱིར་ཚད་མ་སྡེ་བདུན་མདོ་དང་བཅས་པས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བརྗོད་བྱར་བྱེད་ལ། དེ་ཡང་། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་རིག་ཕྱིར།། སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་ངག། ལྟར་སྣང་བཅས་པ་གཞན་རྟོགས་ཕྱིར།། ཞེས་བཤད་པའི་རྟོགས་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་དེ། མངོན་སུམ་ཡང་དག་དང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་། རྗེས་དཔག་ཡང་དག་དང་རྗེས་དཔག་ལྟར་སྣང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་དང་། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་། སུན་འབྱིན་ཡང་དག་དང་སུན་འབྱིན་ལྟར་སྣང་སྟེ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་བསྟན་པ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་ངེས་འདིས་ནི། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་གིས་རྟོག་གེ་མི་ཤེས་ཞེས་སྨོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བར་འདོད་པའི་སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལྟ་བུའི་རིགས་པ་རྒྱས་པར་མ་བསྟན་པར་ཚད་མའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འདོད་པའི་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་དུ་རྟོག་གེའི་ལུས་ཅུང་ཟད་བསྡུས་ནས་བསྟན་ལ། དེ་ཡང་ཆ་ཐམས་ཅད་ནས་རྒྱས་པ་རྣམ་འགྲེལ་ལྟ་བུ་མེད་ཀྱང་གཞན་དོན་ལེའུ་འདིར་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ།།
ཚད་མ་རྣམ་ངེས་ནི་ཚིགས་བཅད་དང་རང་འགྲེལ་བཅས་ཚིགས་བཅད་ཚིགས་ལྷུག་སྤེལ་མའི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་གཞུང་ཞིག་ཡིན། ལེའུ་དང་བོ་མངོན་སུམ་ལེའུ་དང་། གཉིས་པ་རང་དོན་རྗེས་དཔག་ལེའུ་དང་། གསུམ་པ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ལེའུ་བཅས་ལེའུ་གསུམ་ཡོད།
རྣམ་འགྲེལ་ནི་ཀུན་བཏུས་འགྲེལ་བ་ཡིན་པར་ཙམ་དུ་མ་ཟད་འཕྲོས་དོན་བཅས་མཐའ་ཆོད་པར་ཞིབ་རྒྱས་འཆད་པ་གང་ཞིག་ལ་རྣམ་ངེས་སུ་རང་ལུགས་བཞེད་པ་གཙོ་བོར་འཆད་པའི་གཞུང་རང་བཙན་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོག སྐད་ཅིག་མའི་སྒྲུབ་བྱེད་གསར་བ་བསྟན་པ་སོགས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱང་ཡོད། གཞུང་འདི་ཁྱད་ཆོས་རྒྱལ་ཚབ་རྗེའི་རྣམ་ངེས་དར་ཊཱིཀ་སྟོད་ཆ་ལས། ཚད་མ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལས་ནི། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་བོ་ལ་རྟོག་གེ་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་རྒོལ་བ་དག་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ནས་དེ་དག་གི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཆེད་དང་། ཚད་མ་ལ་གཞལ་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་ཀྱི་གཞུང་གི་ཆ་དང་ཡང་སྤྱར་ཞིང་སྔ་མ་ལས་ཅུང་ཟད་བསྡུས་པ་ཙམ་གྱིས་རིགས་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པར་འདོད་པ་དག་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཆེད་དུ་མཛད་དོ།། ཆ་ཀུན་ནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྔ་མ་ལས་མི་རྒྱས་མོད། རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་ཚང་བར་སྟོན་ཅིང་། གཞན་དོན་ནི་སྔ་མ་ལས་ཀྱང་ཆེས་ཆེར་རྒྱས་སོ།། ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་གཞན་དོན་ལེའུ་རྣམ་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་རྣམ་ངེས་རྒྱས་པར་གསུངས་འདུག
ལེགས་སྦྱར་ཀྱི་ཕྱི་མོ་ཆ་ཚང་བར་སྐྲུན་མ་ཐུབ་ཀྱང་གཞུང་གཞན་དུ་དྲངས་པ་གསར་རྙེད་ཚང་མ་བསྡོམས་ན་ལེའུ་དང་གཉིས་ཚིགས་བཅད་ཕལ་ཆེར་པར་སྐྲུན་གནང་ཐུབ་འདུག ཕོ་ར་ཨུ་ཝལ་ནར་གྱི་སློབ་མ་བྷེ་ཏྲར་གྱིས་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་གང་རྙེད་ཀྱིས་ཟུར་བརྒྱན་པའི་རྣམ་ངེས་ལེའུ་དང་བོ་མངོན་སུམ་ལེའུའི་བོད་འགྱུར་ཕྱི་མ་ལ་ཞུ་ཆེན་དང་རྫར་མན་དང་། དེ་རྗེས་ལོ་གཉིས་ནས་སི་ཏཻན་ཀེལླ་ནར་གྱིས་རིགས་པ་ཅན་པའི་རྟོག་གེ་བ་བྷཱ་སར་ཝ་ཇྙའི་རིགས་པའི་རྒྱུན་ཞེས་པའི་གཞུང་དུ་དྲངས་པའི་རྣམ་ངེས་ལེའུ་དང་པོའི་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་། གཞན་ཡང་སི་ཏཻན་ཀེལླ་ནར་གྱིས་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་གང་རྙེད་ཀྱིས་ཟུར་བརྒྱན་པའི་རྣམ་བེས་ལེའུ་གཉིས་པ་རྗེས་དཔག་ལེའུའི་བོད་འགྱུར་ཕྱི་མོ་ལ་ཞུ་ཆེན་དང་སྦྲགས་པར་སྐྲུན་དང་། དེ་ཆོས་མཆོག་གི་རྣམ་ངེས་འགྲེལ་བཤད་ནང་གི་རྣམ་ངེས་ལེའུ་གཉིས་པའི་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་། མཁས་པ་ཐ་ནིས་ལེའུ་གསུམ་པའི་རྣམ་ངེས་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་། མཁས་པ་མུ་ནི་ཇམ་བཱུ་ཝི་ཇ་ཡ་ཡིས་རྒྱལ་བ་བའི་རྟོག་གེའི་གཞུང་རྫས་ཀྱི་རྒྱན་དུ་དྲངས་པའི་རྣམ་ངེས་ལེའུ་གསུམ་པ་དང་ཆོས་མཆོག་གི་འཐད་ལྡན་གྱི་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་རྣམས་དེ་དག་གི་སྐབས་ཀྱི་བོད་འགྱུར་དང་སྦྲགས་ཏེ་གསལ་དང་། མཁས་པ་ལིན་དི་ནར་གྱི་ལ་བ་པའི་སྣང་བའི་འཕྲེང་པ་ཟུར་ལྟའི་དཔྱད་གཞིར་བྱས་ཏེ་རྣམ་ངེས་ལེའུ་དང་བོ་དང་གཉིས་པའི་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་དབྱེར་ཞིབ་སྦྲགས་ལེའུ་དང་བོར་ཛིག་རྐང་ཚིག་བྱང་དང་ལེའུ་གཉིས་པའི་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་གསལ་བསྒྲགས་དང་། མཁས་པ་ཡ་ཨི་ཐས་མཛད་པོ་མི་གསལ་བའི་རྟོག་གེའི་གསང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་གཞུང་དུ་དྲངས་པའི་རྣམ་ངེས་དང་ཆོས་མཆོག་མཐའ་ལྡན་ལེགས་སྦྱར་གཞུང་ཚན་གསལ་བསྒྲགས་གནང་། མཁས་པ་དེ་དག་གིས་སྐུ་ངལ་མཛད་རྗེས་ལ་བརྟེན་ནས་ད་བར་རྣམ་ངེས་ལེའུ་དང་བོར་ལེགས་སྦྱར་མ་རྙེད་པ་ནི་ལར་ནས་པར་དུ་མ་འཁོད་པ་ཙམ་ལས་རྣམ་ངེས་ལེགས་སྦྱར་ཕྱི་མོ་ཆ་ཚང་ནུབ་གླིང་མཁས་པ་ཞིས་གིས་རིང་མིན་པར་སྐྲུན་གནང་གི་གསུངས་བྱུང་ངོ་།།