བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔགསྔ་མའི་པར་གཞི་དེ གནམ་ཐར་རྒྱལ། ནས 2021-10-15 09:11ལ་འགྲུབ།
བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག
བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག
བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་ནི་བྱ་དངོས་ཀྱི་འཕེལ་ཕྱོགས་དང་མ་འོངས་པའི་དུས་སྐབས་ཀྱི་གྲངས་འབོར་ལ་ཚོད་དཔག་དང་ཚོད་དཔག་བྱེད་པའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་ལག་རྩལ་ཡིན། བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་ནི་རང་བྱུང་སྣང་ཚུལ་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྣང་ཚུལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་གཞིར་འཛིན་པ་དང་། བསྡོམས་རྩིས་དཔྱད་ཡིག་དང་ཆ་འཕྲིན་གསར་ཤོས་རྨང་གཞིར་བྱེད་པ། བསྡོམས་རྩིས་བྱེད་ཐབས་དང་རྩིས་རིག་ཐབས་ཤེས་ཀྱིས་འོས་འཚམ་གྱི་རྩིས་རིག་དཔེ་དབྱིབས་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པ། རིགས་འདེད་དང་རྩིས་རྒྱག་པ་བརྒྱུད་བྱ་དངོས་དེའི་གྲངས་འབོར་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་འཚོལ་བ་བཅས་བྱས་ཏེ་བྱ་དངོས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་གནས་ཚུལ་ལ་གྲངས་འབོར་གྱི་ཐོག་ནས་ཚོད་དཔག་བྱེད་ཐུབ་པ་སྟེ། བྱ་དངོས་དེ་འབྱུང་སྲིད་པའི་གྲངས་འབོར་མང་པོའི་ཁྲོད་ནས་མཚོན་ཐུབ་པ་ཡིན། བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་ལག་རྩལ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་ཚུལ་དང་རང་བྱུང་སྣང་ཚུལ་གྱི་ཕྱོགས་སོ་སོར་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་སྤྱོད་བཞིན་ཡོད་པས། དཔལ་འབྱོར་སྔོན་དཔག་དང་། སྤྱི་ཚོགས་སྔོན་དཔག གནམ་གཤིས་སྔོན་དཔག ཚན་རིག་ལག་རྩལ་སྔོན་དཔག་བཅས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སོ་སོར་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་བཞིན་ཡོད།
གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ།
རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་།
统计预测
ཕྱི་ཡིག་གི་མིང་།
statistical forecast
རྨང་གཞི།
བསྡོམས་རྩིས་དཔྱད་ཡིག་འབོར་ཆེན།
ཞིབ་འཇུག
བྱ་དངོས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་འགྲོ་ཕྱོགས་དང་ཁ་ཕྱོགས།
ཉེར་སྤྱོད་རིག་ཚན།
བསྡོམས་རྩིས་རིག་པ།
1
གོ་དོན།
བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་ནི་སྲིད་ཕྱོད་ཁྱབ་ཚུལ་སྐབས་བསྟུན་བརྒྱུད་རིམ་དང་དུས་ཚོད་རིམ་བསྟར་གྱི་མ་འོངས་པའི་ལྟ་དཔྱད་ཚད་འཇལ་གྲངས་ཐང་ངམ། ཡང་ན་མ་འོངས་པའི་མ་དཔེའི་ལྟ་དཔྱད་ཚད་འཇལ་གྲངས་ཐང་དང་དེའི་བསྡོམས་རྩིས་ཚད་ཀྱི་སྔོན་དཔག་གནད་དོན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། ཞིབ་ཕྲའི་སྒོ་ནས་བཤད་ན། སྲིད་ཕྱོད་ཁྱབ་ཚུལ་དང་སྐབས་བསྟུན་བརྒྱུད་རིམ། དུས་ཚོད་རིམ་བསྟར་གྱི་མ་དཔེ་བཅས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་ལྟ་དཔྱད་ཚད་འཇལ་གྲངས་ཐང་དང་དེའི་བསྡོམས་རྩིས་ཚད་ཀྱི་སྔོན་དཔག་ལ་དཔེ་དབྱིབས་རྐྱང་པའི་སྔོན་དཔགOne-Sample Predictionཟེར། སྲིད་ཕྱོད་ཁྱབ་ཚུལ་དང་། སྐབས་བསྟུན་བརྒྱུད་རིམ། དུས་ཚོད་གོ་རིམ་བཅས་ཀྱི་མ་འོངས་པའི་མ་དཔེའི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་གྲངས་ཐང་དང་དེའི་བསྡོམས་རྩིས་ཚད་ཀྱི་སྔོན་དཔག་ལ་གནས་ཚུལ་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་མ་དཔེ་གཅིག་ལས་མེད་ན། སྔོན་དཔག་གཉིས་པ（Two-Sample Prediction）ཟེར། རྒྱུ་མཚན་ནི་སྔོན་དཔག་འདིའི་རིགས་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་གཞི་གྲངས་ནི་འདས་ཟིན་པའི་མ་དཔེ་ཡིན། གལ་ཏེ་མ་འོངས་པའི་མ་དཔེ་གཉིས་སམ་གཉིས་ཡན་ཡོད་ན། སྔོན་དཔག་སྣ་མངMuIti-Sample Predictionཟེར། སྔོན་དཔག་གཉིས་དང་སྣ་མང་སྔོན་དཔག་མཉམ་དུ་སྔོན་དཔག་གསར་བNew-Sample Predictionཟེར། དེ་མཚུངས་སུ་སྔོན་དཔག་རྐྱང་པར་ནང་དཔགWithin-Sample Predictionཟེར།
བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་གི་རྒྱུ་གསུམ་ནི། དོན་དངོས་ཡིག་ཚགས་ཁང་ནི་སྔོན་དཔག་བྱེད་པའི་གཞི་འཛིན་ས་དང་དཔལ་འབྱོར་གཞུང་ལུགས་ནི་སྔོན་དཔག་གི་རྨང་གཞི་ཡིན་པ་དང་། སྔོན་དཔག་དཔེ་དབྱིབས་ནི་སྔོན་དཔག་གི་བྱེད་ཐབས་ཤིག་ཡིན།
2
སྔོན་དཔག་གི་ནུས་པ།
སྔོན་དཔག་བྱས་ཏེ་ཇུས་ཐག་གཅོད་པར་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་བྱ་དངོས་དང་སྣང་ཚུལ་གྱི་ཆོས་ཉིད་རང་བཞིན་གྱི་ངོས་འཛིན་མཁོ་འདོན་བྱ་དགོས། ཆོས་ཉིད་དེ་དག་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་བྱ་དངོས་དང་སྣང་ཚུལ་ཐད་ཀྱི་དེ་སྔའི་ཉམས་མྱོང་དང་དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་རིགས་ལ་ངོ་བོ་གཏན་ཁེལ་དང་གྲངས་ཚད་ངེས་གཏན་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་དེ། “རྫུན་སྤངས་བདེན་འཛིན་དང་། སྙིགས་དོར་བཅུད་ལེན་བྱེད་པ་དང་། དེ་ནས་དེ་དང་ཕྱི་ནས་ནང་བར”ལས་སྣོན་དང་བཟོ་སྐྲུན་བྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཞིག་རེད། རྒྱུན་དུ་རྩིས་རིག་གི་དཔེ་དབྱིབས་ཀྱིས་ཞིབ་བརྗོད་བྱེད་པ་ཡིན། ངོས་འཛིན་འདི་རིགས་ཀྱིས་འདས་ཟིན་ལ་གདེང་འཇོག་བྱས་ཆོག་ལ། མ་འོངས་པར་སྔོན་དཔག་ཀྱང་བྱེད་ཆོག་པ་དང་། ཇུས་ཐག་གཅོད་པའི་ཉེན་ཁ་ཆུང་དུ་གཏོང་བར་སྔོན་དཔག་བྱེད་པར་གཞི་འཛིན་ས་མཁོ་འདོན་བྱས་ཡོད།
ཚོང་རའི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཆ་རྐྱེན་འོག་སྔོན་དཔག་གི་ནུས་པ་ནི་ཁེ་ལས་སམ་ལས་རིགས་སོ་སོའི་ནང་ཁུལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་འཆར་གཞི་དང་ཐབས་ཇུས་ལ་བརྟེན་ནས་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པ་ཡིན། བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་གི་ནུས་པ་ཆེ་ཆུང་ནི་སྔོན་དཔག་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་ལས་བྱུང་བའི་ཕན་འབྲས་ཀྱི་མང་ཉུང་ལ་རག་ལས་ཡོད། བསྡོམས་རྩིས་སྔོན་དཔག་གི་ནུས་པར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ནི། སྔོན་དཔག་འགྲོ་གྲོན་གྱི་མཐོ་དམའ་དང་། སྔོན་དཔག་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་དཀའ་སླའི་ཚད། སྔོན་དཔག་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཚད་སོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད།
3
ཁྱད་ཆོས།
1.སྔོན་དཔག་དེ་སྤྱིར་བཏང་དུ་ཡང་དག་མིན། སྔོན་དཔག་གིས་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་ནི་ངེས་གཏན་མེད་པའི་བྱ་དངོས་དང་སྣང་ཚུལ་ཡིན་པས། ཁོ་ཚོར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མང་ཞིང་རྙོག་འཛིང་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་ཁོང་དུ་ཆུད་དཀའ་བ་ཡིན་པས། སྔོན་དཔག་བྱས་འབྲས་ཡང་དག་མིན་པ་ཐག་གཅོད་བྱས་ཡོད། ཡང་དག་པའི་རྣམ་འགྱུར་ནི་སྔོན་དཔག་ཧེ་བག་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་དབྱེ་ཞིབ་དང་སྔོན་དཔག་ཧེ་བག་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་འཚོལ་བ། སྔོན་དཔག་གི་ཡང་དག་རང་བཞིན་མཐོར་འདེགས་ཧུར་ཐག་བཅས་བྱ་དགོས། དེའི་ཕྱིར་ང་ཚོས་སྔོན་དཔག་གི་བརྒྱ་ཆའི་བརྒྱ་ཡང་དག་ཡིན་པར་རེ་བ་ནན་མོ་མི་བྱེད་པར་བྱ་དངོས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་འཕེལ་ཕྱོགས་གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་གསལ་སྟོན་བྱས་ཏེ། ཇུས་ཐག་གཅོད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་དགོས།
2.སྔོན་དཔག་གི་ཞིབ་ཚགས་རང་བཞིན་དེ་སྔོན་དཔག་གི་དུས་ཚོད་རིང་དུ་གཏོང་བ་དང་བསྟུན་ནས་ཇེ་དམའ་རུ་སོང་། འདི་ནི་མངོན་གསལ་ཞིག་ཡིན། དུས་མཚུངས་སུ་ང་ཚོས་ཉེ་དུས་དང་དུས་ཐུང་གི་སྔོན་དཔག་བྱེད་སྐབས་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་སྔོན་དཔག་ལས་ཧེ་བག་ཅུང་ཆུང་བ་ཡིན་དགོས་པའི་བླང་བྱ་ཡང་བཏོན་ཡོད།
3.སྔོན་དཔག་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་ནི་རྒྱུན་པར་སྔོན་དཔག་གི་བར་མཚམས་སམ་སྔོན་དཔག་གི་ཁྱབ་ཁོངས་ཡིན། སྔོན་དཔག་བྱ་ཡུལ་གཏན་འཁེལ་མེད་པའི་དབང་གིས་སྔོན་དཔག་བྱས་པའི་མཇུག་འབྲས་ནི་བར་མཚམས་ཤིག་ཡིན།
4
རིགས་དབྱེ།
སྔོན་དཔག་གི་ངོ་བོ་ལྟར་དབྱེ་ན་གཙོ་བོ་ངོ་བོ་གཏན་ཁེལ་གྱི་སྔོན་དཔག་དང་། གྲངས་ཚད་གཏན་ཁེལ་གྱི་སྔོན་དཔག་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡོད།
སྔོན་འགྲོའི་དུས་ཚོད་ལ་གཞིགས་ནས་ཉེ་དུས་ཀྱི་སྔོན་དཔག་དང་། དུས་ཐུང་གི་སྔོན་དཔག དུས་དཀྱིལ་གྱི་སྔོན་དཔག ཡུན་རིང་གི་སྔོན་དཔག་བཅས་སུ་དབྱེ་ཆོག
སྔོན་དཔག་བསྐྱར་ཟློས་བྱེད་མིན་ལྟར། ཐེངས་གཅིག་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྔོན་དཔག་དང་ བསྐྱར་བཟློས་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་སྔོན་དཔག་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཆོག
སྔོན་དཔག་བྱ་ཡུལ་གྱི་བར་སྟོང་ཁྱབ་ཁོངས་ལྟར་དབྱེ་ན་སྤྱི་ཁོག་སྔོན་དཔག་དང་ཕྲ་མཐོང་སྔོན་དཔག་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཆོག
དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།