ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས།སྔ་མའི་པར་གཞི་དེ གསེར་ཞང་འཇམ་བསོད། ནས 2019-07-26 09:48ལ་འགྲུབ།
ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས།
ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས།
ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ལ་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་ལེན་དང་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་གནའ་རབས་སུ་རྒྱུགས་ལེན་བརྒྱུད་དེ་དཔོན་རིགས་གདམ་གསེས་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན། ཧྲི་ཙེས་རྩ་དོན་ཐོག་རང་ཉིད་ཀྱིས་མིང་ཐོ་བཀོད་ནས་ཞུགས་ཆོག་པ་ལས། ཀུང་ཆིན་བློན་ཆེན་ནམ་ཡང་ན་ཀྲོའུ་ཅུན་གྱི་དམག་དཔོན་གྱིས་དམིགས་བསལ་དུ་འོས་སྦྱོར་བྱེད་མི་དགོས། འདི་ནི་ཚན་འབྱེད་འདེམ་བསྐོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཞིབ་འདེམ་འདེམ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཆེས་རྩ་བའི་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན།
ཚན་འདེམ་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་མི་བཀོལ་ལམ་ལུགས་ལེགས་བཅོས་བྱས་ཏེ། ཁྲག་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུད་འཛིན་འབྲེལ་བ་དང་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཀྱི་སྒེར་སྡེམ་རྩ་བ་ནས་གཏོར་བ་དང་། “ཞོགས་པའི་དུས་ནི་ཐེན་ཧྲེ་ལང་དང་། མུན་པའི་དུས་ནི་ཐེན་ཙི་མཆོད་ཁང་དུ་སླེབས་པ་”དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲིང་རིམ་དང་འོག་རིམ་གྱི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་དཔེ་ཆ་བ་ཁག་ཅིག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་དུ་སླེབས་ནས་ཤེས་ཡོན་འདོན་པའི་གོ་སྐབས་སྤྲད་ཡོད།
གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ།
རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་།
科举制度
ཕྱི་ཡིག་གི་མིང་།
Imperial examination（English）
དུས་སྐབས།
སྤྱི་ལོ621ནས1905བར་ཡིན།
ས་གནས།
ཀྲུང་གོ།
1
ངོ་སྤྲོད།
ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ལ་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་ལེན་དང་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ཀྱང་ཟེར། དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་གནའ་རབས་སུ་རྒྱུགས་ལེན་བརྒྱུད་དེ་དཔོན་རིགས་གདམ་གསེས་བྱེད་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན། ཧྲི་ཙེས་རྩ་དོན་ཐོག་རང་ཉིད་ཀྱིས་མིང་ཐོ་བཀོད་ནས་ཞུགས་ཆོག་པ་ལས། ཀུང་ཆིན་བློན་ཆེན་ནམ་ཡང་ན་ཀྲོའུ་ཅུན་གྱི་དམག་དཔོན་གྱིས་དམིགས་བསལ་དུ་འོས་སྦྱོར་བྱེད་མི་དགོས། འདི་ནི་ཚན་འབྱེད་འདེམ་བསྐོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཞིབ་འདེམ་འདེམ་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཆེས་རྩ་བའི་ཁྱད་པར་ཡང་ཡིན། ཚན་འདེམ་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་སྔོན་གྱི་མི་བཀོལ་ལམ་ལུགས་ལེགས་བཅོས་བྱས་ཏེ། ཁྲག་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱུད་འཛིན་འབྲེལ་བ་དང་ཁྱིམ་རྒྱུད་ཀྱི་སྒེར་སྡེམ་རྩ་བ་ནས་གཏོར་བ་དང་། “ཞོགས་པའི་དུས་ནི་ཐེན་ཧྲེ་ལང་དང་། མུན་པའི་དུས་ནི་ཐེན་ཙི་མཆོད་ཁང་དུ་སླེབས་པ་”དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲིང་རིམ་དང་འོག་རིམ་གྱི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་དཔེ་ཆ་བ་ཁག་ཅིག་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཐོ་རིམ་དུ་སླེབས་ནས་ཤེས་ཡོན་འདོན་པའི་གོ་སྐབས་སྤྲད་ཡོད།
2
ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྟན།
ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ནི་སུའེ་རྒྱལ་རབས་སུ་འགོ་བཙུགས་པ་དང་ཐང་རྒྱལ་རབས་དུས་སུ་འཐུང་ཚང་དུ་བཏང་ཞིང་། ཆིང་རྒྱལ་རབས་དུས་མཇུག་བར་དུ་རྒྱུན་བསྲིངས་པའི་རྒྱུགས་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་དཔོན་པོ་འདེམས་པའི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན། ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་འདི་ནི་ཐོག་མར་ཚན་པ་ཁ་ཤས་བགོས་ཏེ་རྗེས་སུ་ཅིན་ཧྲི་ཁོ་ནའི་ཚན་པའི་ཞིག་ཡིན། མིང་དང་ཆིང་རྒྱལ་རབས་སྐབས་ཀྱི་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་ནི་རྒྱུགས་གཞིའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་རུའུ་ལུགས་པའི་གསུང་རབ་ཡིན། རྒྱུགས་ལེན་མཁན་ནི་ཐོག་མར་རྫོང་དང་ཧྥུའུ་ཡི་རྒྱུགས་ལ་ཞུགས་དགོས་ཤིང་དེར་རྒྱུགས་འཕྲོད་ཚེ་ཡོན་རྒྱུགས་ལ་ཞུགས་པའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད། དེ་ལྟར་རྒྱུགས་རིམ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་སའི་རྒྱུགས་ལ་ཞུགས་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་བཞིན་གོང་གི་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཀྱི་རིམ་པ་མང་པོར་ཞུགས་པར་གཙོ་ཆེར་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བགོས་ཡོད། རྒྱུགས་སྤྲོད་ལམ་ལུགས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་ལས་བྱེད་མི་སྣ་འདེམས་དགོས་པས་སྐབས་དུས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཡིན་ནའང་བཀས་བཀོད་རྒྱུན་འཛིན་སྲིད་དབང་རུལ་སུངས་གྱུར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུགས་སྤྲོད་ལམ་ལུགས་ལའང་སྐྱོན་ཆ་ཅི་རིགས་པར་སྣང་། ཀོང་ཞི་སྲིད་ལོ་སུམ་ཅུ་སོ་གཅིག་པ་སྤྱི་ལོ1905ལོར་ཆིང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཚན་འབྱེད་རྒྱུགས་འདེམས་ལམ་ལུགས་དོར་ཏེ་སློབ་གྲྭ་འཛུགས་རྒྱུའི་བཀའ་བསྒྲགས་པ་རེད།
དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།