ཐོ་ཞུགས། ཐོ་འགོད།
ཚད་མ་ཀུན་བཏུས།སྔ་མའི་པར་གཞི་དེ ལོ་མི་ཆུང་།  ནས 2016-05-24 09:51ལ་འགྲུབ།

ཚད་མ་ཀུན་བཏུས།

ཚད་མ་ཀུན་བཏུས།
ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་བརྩམས་པའི་རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་དང་ཁྱད་པར་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དོན་ཚན་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་དང་། རང་དོན་གྱི་ལེའུ་དང་། སེལ་བ་བརྟག་པ་དང་། གཞན་དོན་གྱི་ལེའུ་དང་། དཔེ་བརྟག་པ་དང་། སུན་འབྱིན་བརྟག་པ་བཅས་ལེའུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་གྱི་ཚད་མའི་གཞུང་ཞིག་གོ །
གཞི་རྩའི་གནས་ཚུལ།
རྒྱ་ཡིག་གི་མིང་།
《集量论》
རྩོམ་པ་་པོ།
སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་།
སྒྱུར་མཁན།
རྒྱ་གར་གྱི་པཎྡི་ཏ་སུ་དྷ་ན་རཀྵི་ཏ་དང་ལོ་ཙཱ་བ་ཞ་མ་སེང་རྒྱལ།
གཞུང་ཚད།
ལེའུ་དྲུག
དཀར་ཆག
1   མིང་ཁ་ཚང་།
2   རྩོམ་པ་པོ།
3   སྒྱུར་མཁན།
4   གཞུང་ཚད།
5   བརྗོད་བྱ།
6   འགྲེལ་བ།
1 མིང་ཁ་ཚང་།

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་མཱ་ཎ་ས་མུཙྪ་ཡ་ནཱ་མ་པྲ་ཀ་ར་ན།

བོད་སྐད་དུ། ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ།

2 རྩོམ་པ་པོ།

དབྱིག་གཉེན་གྱི་སློབ་མ་ཚད་མ་རང་བས་མཁས་པ་དཔལ་ལྡན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོ་ནི་རིགས་བྲམ་ཟེ་ལ་གནས་མ་བུའི་སྡེ་བའི་མཁན་པོ་ཞིག་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཙུག་ལག་ལ་ལགས་པར་སྦྱངས་ཏེ། མཁན་པོ་ལ་སྤོང་བ་བསམ་གཏན་གྱི་མན་ངག་ཞུས་པས། ཕུང་པོ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་སྒོམས་ཤིག་གསུངས་ནས་བསྒོམས་པས་བདག་མ་རྙེད་ནས། ཕྱི་ནང་གི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་སམ་སྙམ་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་མར་མེ་ཆེན་པོ་སྦར། ལུས་གཅེར་བུར་བྱུང་། མིག་བགྲད་དེ་ཕྱོགས་བཅུར་བདག་བཙལ་ཡང་མ་རྙེད་དོ། །དེའི་ཚེ་སྤྱོད་ལམ་དེ་ལྟར་བྱེད་པ། གྲོགས་ཀྱིས་མཐོང་ནས་མཁན་པོ་ལ་ཞུས་ནས། མཁན་པོས་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་བྱེད་དྲིས་པས་བདག་ཚོལ་ལོ་ཞེས་སོ། །ཁྱོད་རང་གི་གྲུབ་མཐའ་སུན་འབྱིན་པར་འདུག་པས་སོང་ཞིག་ཟེར་བ་དང་། མཁན་པོ་དེ་ཉིད་དུ་རིགས་པས་སུན་དབྱུང་ནུས་མོད་ཀྱི། འོས་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་སྟེ་རིམ་གྱིས་བྱོན་ཏེ་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་ཅན་བྱོན་ཏེ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མཁས་པར་སྦྱངས་ཤིང་། ཁྱད་པར་རྣམ་རིག་པའི་གྲུབ་མཐའ་དང་ཚད་མ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་སློབ་དཔོན་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡང་དག་པའི་དོན་མ་རིག་པ་ཡིན་པས། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཉེན་པོ་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མཛོད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་དང་། ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པར་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་པ་དང་། དམིགས་པ་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་བཅོས་ཐོར་བུ་བ་བརྒྱ་རྩ་བརྩམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་འཐོར་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས། གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ཚད་མའི་མདོ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་བརྩམ་མོ་ཞེས་དགོངས་ཏེ། ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོའི་ཕུག་ཅེས་པའི་བྲག་ངོས་ལ་རྡོ་ཐལ་གྱིས། ཚད་མར་གྱུར་པ་འགྲོ་ལ་ཕན་བཞེད་པ། ། སྟོན་པ་བདེ་གཤེགས་སྐྱོབ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། །ཚད་མ་བསྒྲུབ་ཕྱིར་རང་གི་གཞུང་ཀུན་ལས། །བཏུས་ཏེ་སྣ་ཚོགས་འཐོར་རྣམས་འདིར་གཅིག་བྱ། །ཞེས་མཆོད་བརྗོད་དང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བྲིས་པ་ཙམ་གྱིས། ས་གཡོས། འོད་གསལ། སྒྲ་ཆེན་པོ་གྲག  མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་རྣམས་བྱིན་པ་ཤིང་བཞིན་རེངས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་བྱུང་། དེའི་ཚེ་ཉེ་ལོགས་ན་མུ་སྟེགས་ཀྱི་སྟོན་པ་ནག་པོ་ཐུབ་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ཞིག་ཡོད་པས། མངོན་ཤེས་ཕྲ་མོས་བལྟས་པས་དེའི་མཐུར་ཤེས་ཏེ། ཕྲག་དོག་གི་དབང་གིས། སློབ་དཔོན་བསོད་སྙོམས་ལ་བཞུད་པའི་ཤུལ་དུ་ཕྱིན་ཏེ། ལན་གཉིས་སུ་བསུབས་པ་དང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་གསུམ་པ་བྲིས་ནས། མཇུག་ཏུ་ངས་བྲིས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འཕྱི་བ་སུ་ཡིན། ཀུ་རེ་དང་ཀྱལ་ཀའི་ཕྱིར་ཡིན་ན་དགོས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡོད་པས་མ་ཕྱི། ཕྲག་དོག་གི་དབང་གིས་ཡིན་ན། བློ་ལ་ཡོད་པས་དབྱི་བར་མི་ནུས་སོ། །ནོར་ཏེ་རྩོད་པར་བཟོད་ན། ལུས་སྣང་བར་གྱིས་ཤིག་བརྩད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྲིས་སོ། །ཡང་ལྟས་སྔར་བཞིན་དུ་བྱུང་སྟེ། ཕྱིར་འོངས་པས་བརྩད་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་མཐོང་སྟེ་བསྡད་དོ། །སློབ་དཔོན་བསོད་སྙོམས་འཁོར་ཏེ་བྱོན་པ་དང་། ཕྲད་ནས་བསྟན་པ་རྒྱལ་དུ་བཙུགས་ཏེ། བརྩད་པས་ལན་གཉིས་ལན་གསུམ་གྱི་བར་དུ། མུ་སྟེགས་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ། ད་ཁོ་ནང་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་གསུངས་པས། ཁོ་ཁྲོས་ནས་ཁ་ནས་མེ་སྦར་ཏེ། སློབ་དཔོན་གྱི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་བསྲེགས། སློབ་དཔོན་ཡང་ཚིག་ལ་ཁད་པར་བྱས་པས་ཐུགས་སྐྱོ་སྟེ། ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱ་སྙམ་མོད་ཀྱི། མུ་སྟེགས་འདི་གཅིག་པུའི་དོན་ཡང་བྱ་མི་ནུས་པར་འདུག་པས། རང་དོན་ཞི་བདེ་མངོན་དུ་བྱའོ། །སྙམ་དུ་དགོངས་ནས། རྡོ་ཐལ་ནམ་མཁའ་ལ་འཕངས་ཏེ། ས་ལ་བབས་མ་ཐག་སེམས་སྐྱེད་བཏང་ངེ་སྙམ་དུ་འཕངས་པས། ས་ལ་མ་བབས་པར་འཇམ་དཔལ་དངོས་སུ་བྱོན་ཏེ། བུ། མ་བྱེད་མ་བྱེད་ཐེག་པ་དམན་དང་ཕྲད་པ་ལས་ནི་བློ་གྲོས་ངན་སྐྱེ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་འདི་ལ་མུ་སྟེགས་ཚོགས་ཀྱིས་གནོད་མི་ནུས་པར་ཤེས་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་སུ་ང་འགྱུར་གྱིས། ། ཕྱི་མའི་དུས་ན་བསྟན་བཅོས་ཀུན་གྱི་མིག་གཅིག་ཏུ་ནི་འདི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་རྗེས་སུ་བཟུང་ངོ་། །

3 སྒྱུར་མཁན།

བསྟན་བཅོས་འདི་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་པཎྡི་ཏ་སུ་དྷ་ན་རཀྵི་ཏ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་ཞ་མ་སེང་རྒྱལ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར།

4 གཞུང་ཚད།

བསྟན་བཅོས་འདིའི་གཞུང་ཚད་ལ་ལེའུ་དྲུག་ཡོད།

5 བརྗོད་བྱ།

གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་། མི་ཕན་པ་སྤོང་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ལ་བླང་དོར་བྱེད་པ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཚདམ་མདོའི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ལ། འོ་ན་ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤོང་བ་ལ་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ཐུག་གི་ཕན་པ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཐར་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཐོབ་པ་ལ། བདག་མེད་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ལ། དེ་ལ་བདག་མེད་དོན་སྤྱིའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ཤིང་། དེ་ལ་འཁོར་བའི་རྩ་བ་གང་ཟག་གི་བདག་འཛིན་གྱི་ཞེན་ཡུལ་སུན་ཕྱུང་བའི་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་ལ། རྗེས་དཔག་དེ་སྐྱེ་བ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་རྣམས་ཐ་སྙད་པའི་དབང་བོའི་མངོན་སུམ་དང་། རང་རིག་མངོན་སུམ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་བར་མ་ཆད་དུ་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ངན་འགྲོའི་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་ཆུང་དང་ཚེ་རིང་ཐུང་སོགས་དང་། ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་བཀག་ནས་ཕྱི་མ་ལ་མངོན་མཐོ་སྒྲུབ་པ་སོགས་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་རྣམས་དཔྱད་པ་གསུམ་གྱིས་དག་པའི་ལུང་གི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་འགྲུབ་ཅིང་། དེའི་ཚུལ་གསུམ་རྣམས་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་གྲུབ་མཐས་བློ་མ་བསྒྱུར་བའི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱིས་འདོད་དོན་ཐོབ་པ་དང་། མི་འདོད་པའི་དོན་སྤོང་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་དྲངས་ནས་འཇུག་པ་ལའང་ཐེ་ཚོམ་འདྲེན་པའི་ཚད་མ་སྔོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་ཚད་མ་མདོས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་བརྗོད་བྱར་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཅེ་ན། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག །ལྟར་སྣང་བཅས་པ་བདག་རིག་ཕྱིར། །སྒྲུབ་པ་དང་ནི་སུན་འབྱིན་ངག །ལྟར་སྣང་བཅས་པ་གཞན་རྟོགས་ཕྱིར། ། ཞེས་བཤད་པའི་རྟོག་གེའི་ཚིག་དོན་བརྒྱད་དེ། མངོན་སུམ་ཡང་དག་དང་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་། རྗེས་དཔག་ཡང་དག་དང་རྗེས་དཔག་ལྟར་སྣང་སྟེ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་དང་། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་། སུན་འབྱིན་ཡང་དག་དང་སུན་འབྱིན་ལྟར་སྣང་སྟེ་གཞན་གྱིས་སྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་དང་། ཁྱད་པར་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དོན་ཚན་དྲུག་ཏུ་བསྡུས་ནས་གཏན་ལ་འབེབས་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུ་དང་། རང་དོན་ལེའུ་དང་། དེ་ལ་འཕྲོས་པ་སེལ་བ་བརྟག་པ་དང་། གཞན་དོན་ལེའུ་དང་། དེ་ལ་འཕྲོས་པ་དཔེ་བརྟག་པ་དང་། སུན་འབྱིན་བརྟག་པ་བཅས་ཀྱིས་སོ། །

6 འགྲེལ་བ།

རྒྱ་འགྲེལ། 

ཚད་མ་མདོའི་རང་འགྲེལ། ཚད་མ་ཀུན་ལས་བཏུས་པའི་འགྲེལ་བཤད་སློབ་དཔོན་རྒྱལ་དབང་བློས་མཛད་པ། ཤློ་ཀ་སྟོང་ཕྲག་དགུ་པ་སོགས་ཡོད། 

བོད་འགྲེལ། 

ཚད་མ་མདོའི་རྣམ་བཤད་རྒྱལ་ཚབ་ཆོས་རྗེས་མཛད་པ་སོགས་ཡོད། 

བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཚད་མའི་པོད་ཅེ་པ་ན་བཞུགས། 

དཔྱད་གཞིའི་ཡིག་ཆ།

བརྡ་འགྲེལ་གདོང་འཛར།

རིག་གནས། ཚད་མ་རིག་པ། སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་གླང་། རྒྱལ་ཚབ་རྗེ། ཚད་མ་མདོའི་རྣམ་བཤད། ཚད་མ་རིགས་ཐིགས། ཚད་མ་རྣམ་ངེས། ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ།