རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར།

རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཆེས་ཐོག་མར་དབྱི་ཐ་ལི་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་མྱུ་གུ་འབུས་ཤིང་རྩ་བ་ཚུགས། རྗེས་སོར་རིམ་གྱིས་དབྱིན་ཇི་དང་ཧྥ་རན་སེ་དང་འཇར་མན་དང་སི་ཕེན་སོགས་སུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་ལས་འགུལ་གྱིས་མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དར་ཆ་མཐོན་པོར་བསྒྲེངས་ཏེ། རྩོམ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་དང་ཆབ་སྲིད་བསམ་བློ། ལོ་རྒྱུས། སློབ་གསོ། སྤྱི་ཚོགས་འཚོ་བ། རང་བྱུང་ཚན་རིག་བཅས་དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་རྨོངས་འཐོམ་དང་མུན་ནག ལྐོག་གྱུར། འདོད་སྤོང་བཅས་ཀྱི་ལྷ་དབང་སྨྲ་བའི་འཆིང་སྒྲོག་ལས་ཐར་བར་བྱས་ཤིང་། མཁས་དབང་གནམ་གྱིས་ས་བཀབ་པ་ལྟ་བུ་མང་བོ་བྱོན་ཏེ་རིག་གནས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གཡུར་དུ་ཟ་བ་བླངས། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་ཞེས་པའི་ཐོག་མའི་བརྗོད་དོན་ནི། གནའ་བོའི་ཀེ་རེ་སི་དང་རོ་མའི་ཤེས་རིག་སླར་གསོན་དང་བསྐྱར་དར་དུ་གཏང་རྒྱུ་དེ་རེད། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་སྐབས་སུ་བྱོན་པའི་རྩོམ་རིག་དང་སྒྱུ་རྩལ། བསམ་བློ། སློབ་གསོ་བཅས་ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་གནའ་བོའི་ཀེ་རེ་སི་དང་རོ་མ་ལས་བརྒལ་པར་གྱུར་ཅིང་། དུས་རབས་ཁྱད་རྟགས་མངོན་པར་གསལ། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་བསམ་བློའི་མཛུབ་སྟོན་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་མི་ཆོས་རིང་ལུགས་རེད། མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཞེས་པ་དེ་མཐར་གཏུགས་ན་མི་རང་ཉིད་བརྗོད་དོན་ཀུན་གྱི་སྙིང་བོར་བཞག་སྟེ་དུས་རབས་དཀྱིལ་མའི་ལྷ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་བསམ་བློའི་ཁ་གཏད་གཅོག་པ་དང་རྩོད་སློང་བྱས་པ་སྟེ། ནང་དོན་གཙོ་བོར་གཤམ་གྱི་ཕྱོགས་འགའ་མཆིས། དང་བོ། མི་གཤིས་ཀྱི་མཛེས་པ་གོང་དུ་བསྟོད་ཅིང་ལྷ་དབང་གི་གཉའ་ནས་མར་ཕབ་པ་རེད། མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཀྱིས་མིའི་རིན་ཐང་དང་རྩིས་ཐང་། བསམ་བློ་བཅས་པར་གོང་བཀུར་དང་གཅེས་སྤྲས། གཙིགས་འཛིན་ཚད་མེད་བྱས་ཐོག ཆོས་ཚོགས་དང་ལྷའི་དབང་ཤུགས་ཀྱིས་ཡོད་ཚད་བདག་ཏུ་བཟུང་བ་དང་། མི་ནི་དཀོན་མཆོག་གི་བྲན་དུ་འཁོལ་པར་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་རེད། གཉིས་པ། རང་གཤིས་འཆིང་འགྲོལ་གཏོང་བ་དང་། འདོད་སྤོང་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས། མི་ཆོས་རིང་ལུགས་སྨྲ་བ་དག་གིས་མིའི་འདོད་པ་ཁས་ལེན་ཅིང་། མི་ཞིག་ཡིན་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་འདོད་པ་བསྐང་ཆེད་དུ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀའི་ལོངས་སྤྱོད་སྒྲུབ་ཆོག་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་བདེ་སྐྱིད་འཚོ་བ་ཉམས་སུ་མྱང་ཆོག་ལ། བྱ་བ་གང་དང་ཅིར་ཡང་འཇུག་འདོད་ཀྱི་བློ་དེ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པར་བྱས་ཏེ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་འདོད་སྤོང་དང་ཆོག་ཤེས་ངན་ངོན་གྱི་འཚོ་བར་རྒྱབ་ཏུ་ཕྱོགས་པ་རེད། གསུམ་པ། མི་ཆོས་རིང་ལུགས་ཀྱིས་དཔྱོད་ཤེས་དང་ཚན་རིག་གི་གོ་ཧྲག་བགོས་ཏེ། ལྐོག་གྱུར་རིང་ལུགས་དང་ཤེས་རྨོངས་རིང་ལུགས་ལ་དགག་པ་ཚ་ནན་དུ་བཏང་། ཁོང་པ་ཚོས་དཔྱོད་ཤེས་ཀྱི་རིག་སྟོབས་དང་སློབ་གསོའི་ཕན་ནུས། ཚན་རིག་གི་བདེན་དྲང་བཅས་གཙིགས་ཆེན་དུ་འཛིན་པ་དང་། མིའི་ཁྱད་འཕགས་ཀྱི་རིན་ཐང་ནི་རིགས་སྟོབས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་པས་དང་། མིས་རང་ཉིད་ཀྱི་འཇོན་ཐང་དང་བློ་གྲོས་ལ་བརྟེན་ནས་རང་བྱུང་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གབ་པ་མངོན་དུ་དབྱུང་དགོས་ཤིང་། བསམ་བློ་དེ་སྲོག་ཤིང་དུ་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གསོ་སྒེར་སྡོམ་བདག་བཟུང་དང་། མི་སེར་རྨོངས་ལམ་དུ་ཁྲིད་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་བཅས་སོ།། རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགུལ་བྱུང་བ་དེས། མི་རྣམས་ཆོས་ལུགས་དང་ལྷ་དབང་སྨྲ་བའི་མུན་དོང་ལས་དྲངས་ཤིང་། ཤེས་རྨོངས་དང་འདོད་སྤོང་། ལྐོག་གྱུར་གྱི་འཆིང་སྒྲོག་ལས་ཐར་བར་བྱས་ཏེ་འོད་ཟེར་སྟོང་ལྡན་གྱི་དཔྱོད་ཤེས་དང་ཚན་རིག་གི་ལམ་ཆེན་དུ་བཀྲི་བར་མཛད་དོ།། དུས་རབས་བཅོ་ལྔ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ། དབྱི་ཐ་ལི་ནས་དབུ་ཚུགས་པའི་རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགུལ་དེ་ཡུལ་དུས་ཀྱིས་བར་མ་ཆོད་ཅིང་། དབང་ཤེད་ཀྱིས་མགོ་མ་ནོན་པར་དབྱིན་ཇི་དང་འཇར་མན་དང་ཧྥ་རན་སེ་དང་སི་ཕན་སོགས་སུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་།

རིགས་དབྱེ།  

ཨ་ཐེན་སིའི་དམངས་གཙོའི་ཆབ་སྲིད།

འདིར་ཨ་ཐེན་སིའི་སྲིད་སྐྱོང་དཔོན་པོ་སུའོ་ལུན་དང་ཁོ་ལི་སི་ཐི་ཉི་བྱ་བ་གཉིས་ཀྱི་བཅོས་སྒྱུར་འོག་སྤྱི་དམངས་ལ་དམངས་གཙོའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཚུགས་པའི་གནས་ཚུལ་རགས་ཙམ་བརྗོད་ཡོད།

རིགས་དབྱེ།  

ཨ་ཐེན་སིའི་དམངས་གཙོའི“རྫོགས་ལྡན་དུས་རབས།”

སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི་དུས་རབས5པར། པོ་ལི་ཁེ་ལིས་དབུ་བཞུགས་དམག་དཔོན་ཆེན་མོའི་འགན་ཁུར་བའི་སྐབས་སུ། ཨ་ཐེན་སིའི་དམངས་གཙོའི་ཆབ་སྲིད་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཡང་རྩེར་སོན་ཞིང་། དེ་ལ་ཨ་ཐེན་སིའི་དམངས་གཙོའི“རྫོགས་ལྡན་དུས་རབས”ཟེར།

རིགས་དབྱེ།  

རོ་མའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་འཕེལ་རྒྱས།

རོ་མ་གོང་མའི་བཅའ་ཁྲིམས་ནི་ལེགས་བཅོས་དང་བཅོས་སྒྱུར་གང་མང་བརྒྱུད་དེ་མཐར་སྤྱི་དམངས་ལ་ཕན་པའི་འཐུས་ཚང་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་རོ་མའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་ཞིག་ཆགས།

རིགས་དབྱེ།  

ཡོབ་གླིང་གི་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་རུ་མ་རྩ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་སྤེལ་ཚུལ།

དུས་རབས18པའི་སྐབས་ནས་བཟུང་ཧྥ་རན་སེ་ཡིས་ཡོབ་གླིང་གི་སྐམ་ས་ཆེན་པོ་རུ་མ་རྩ་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་སྤེལ་མགོ་ཚུགས་ཤིང་། ཁོ་ཚོས་ཡུན་རིང་གི་དམག་འཁྲུག་དང་ཛ་དྲག་ཆེ་བའི་འགལ་བ་མང་པོ་བརྒྱུད་དེ་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་རབ་དང་རིམ་པ་ཞིག་བཙུགས།

རིགས་དབྱེ།  

ཕ་རི་སི་ཀུང་ཧྲེ།

ཕ་རི་སི་ཀུང་ཧྲེ་ནི་སྤྱི་ལོ1871ལོའི་ཟླ3པའི་ཚེས18ནས་ཟླ5པའི་ཚེས28བར་གྱི་དུས་ཡུན་ཐུང་ངུའི་ནང་ཕ་རི་སིར་དབང་སྒྱུར་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་སྲིད་གཞུང་ཞིག་ཡིན།

རིགས་དབྱེ།  

མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཁབ།

མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཁབ་ནི་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་དུས་རབས8པ་ནས་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་དུས་རབས4པ་བར་གནས་མྱོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ཀེ་རི་སི་རུ་མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཕྲན་བརྒྱ་ཕྲག་འགའ་མཉམ་དུ་གནས་པ་མ་ཟད། མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཕྲན་གནའ་འབྲེལ་ཡང་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་མྱོང་།

རིགས་དབྱེ།  

མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཁབ།

མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཁབ་ནི་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་དུས་རབས8པ་ནས་སྤྱི་ལོའི་སྔོན་གྱི་དུས་རབས4པ་བར་གནས་མྱོང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ཀེ་རི་སི་རུ་མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཕྲན་བརྒྱ་ཕྲག་འགའ་མཉམ་དུ་གནས་པ་མ་ཟད། མཁར་རྫོང་རྒྱལ་ཕྲན་གནའ་འབྲེལ་ཡང་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་མྱོང་།

རིགས་དབྱེ།  

རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགུལ།

རིག་རྩལ་བསྐྱར་དར་གྱི་ལས་འགུལ་ནི་དུས་རབས14བ་ནས་དུས་རབས16པའི་སྐབས་སུ་ཡོ་རོབ་གླིང་དུ་འབྱོར་ལྡན་གྲལ་རིམ་གྱིས་སྤེལ་བའི་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་དབང་སྒྱུར་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པའི་བསམ་བློའི་རིག་གནས་ཀྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དུས་རབས14བར་ཆེས་ཐོག་མར་དབྱི་ཐ་ལི་རུ་བྱུང་བ་དང་། དུས་རབས15བའི་དུས་མཇུག་ནས་བཟུང་། རིམ་གྱིས་ཡོ་རོབ་གླིང་ནུབ་མའི་ས་ཁུལ་དུ་རྒྱ་བསྐྱེད།

རིགས་དབྱེ།