མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ།
སྤྱི་ལོ་སྔོན་གྱི776ལོར། གནའ་བོའི་ཀེ་རི་སེའི་ཨོ་ལིན་ཕིག་གྲོང་སྡེར་གནའ་བོའི་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་དང་པོ་བསྡུས་ཤིང་། དེ་ནས་བཟུང་། ལུས་རྩལ་དེ་རིགས་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་སུ་ཚུད། སྤྱི་ལོ1894ལོར། ཧྥ་རན་སེའི་རྒྱལ་ས་ཕ་རི་སིར་དེང་རབས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་བཙུགས། སྤྱི་ལོ1896ལོར་ཀེ་རི་སེ་ནས་དེང་རབས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྐབས་དང་པོ་བསྡུས་པ་རེད།
རྩལ་ཅན་གྱི་རྣམ་གྲངས་གསུམ།
རྩལ་ཅན་གྱི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་ནི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན། དེ་ནི་གསར་དར་སྣ་འཛོམས་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཁོངས་སུ་གཏོགས། འགྲན་སྡུར་དེ་ནི་རང་བྱུང་ཆུ་ཁོངས་སུ་ཆུར་རྐྱལ་བ་དང་། གཞུང་ལམ་ལྕགས་རྟ་འགྲན་བསྡུར་དང་གཞུང་ལམ་རྒྱང་རྒྱུག་བཅས་རྣམ་གྲངས་གསུམ་པོ་རིམ་པ་ལྟར་གྲུབ་པ་ཡིན། ལུས་རྩལ་པས་དབུགས་གཏོང་ཐེངས་གཅིག་གི་འགྲན་སྡུར་མཇུག་རྫོགས་དགོས། སྤྱི་ལོ2000ལོར་ཨོ་རྩལ་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་སུ་ཚུད། སྤྱི་ལོ2006ལོར་ཨེ་ཤ་ཡའི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་སུ་བཞག་པ་རེད།
བང་རྩལ་འགྲན་སྡུར།
བང་རྩལ་འགྲན་སྡུར་ནི་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་ལུས་རྩལ་གྱི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་རྒྱུག་ལམ་མམ་ཡང་ན་གཏན་ཁེལ་བྱས་པའི་འགྲོ་ལམ་ནས་རྒྱུག་པ་དང་འགྲོ་བའི་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་སྤྱི་མིང་ཡིན་ལ། དུས་ཚོད་ནི་སྐར་འབྲས་བརྩི་བའི་ཚད་གཞི་ཡིན།
མཆོང་འཕེན་འགྲན་སྡུར།
མཆོང་འཕེན་འགྲན་སྡུར་ནི་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་ལུས་རྩལ་གྱི་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་རྒྱུག་ལམ་ནང་རོལ་ནས་སྒྲུབ་པའི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན། དེའི་ཁོངས་སུ་མཆོང་ལྡིང་དང་རྒྱང་འཕེན་གཉིས་འདུ་ལ། མཐོ་ཚད་དང་རྒྱང་ཐག་ནི་སྐར་འབྲས་བརྩི་བའི་ཚད་གཞི་ཡིན།
མཐུད་རྒྱུག
མཐུད་རྒྱུག་ནི་ཤུགས་སྦྲེལ་རུ་ཁག་གིས་རིམ་བཞིན་སྦྲེལ་ལེན་བྱས་ནས་བར་ཐག་ངེས་ཅན་རྒྱུག་ཚར་བར་བྱེད་པའི་འགྲན་སྡུར་གྱི་རྣམ་གྲངས་དེ་ཡིན།
ཀུན་ཐུབ་ལུས་རྩལ།
མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་ཀུན་ཐུབ་ལུས་རྩལ་ནི་རྒྱུག་པ་དང་མཆོང་བ། འཕེན་པ་སོགས་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་གྱི་སྣ་རྐྱང་རྣམ་གྲངས་དག་གཏན་འཁེལ་གྱི་དུས་ཚོད་ནང་དུ་གོ་རིམ་ཡོད་པའི་སྒོ་ནས་སྤེལ་བའི་ཕྱོགས་བསྡུས་རང་བཞིན་གྱི་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན།
མཆོང་འཕེན་འགྲན་བསྡུར།
མཆོང་འཕེན་འགྲན་བསྡུར་ནི་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་ལུས་རྩལ་གྱི་རིགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནི་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་གྱི་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་ས་ཁོངས་ནང་མཆོང་ལྡིང་དང་འཕེན་པའི་རྣམ་གྲངས་འགྲན་བསྡུར་གྱི་སྤྱི་མིང་ཡིན་ཞིང་། མཆོང་བ་དང་འཕེན་པའི་རྣམས་གྲངས་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཡོད། དེའི་ནང་མཆོང་བའི་རྣམ་གྲངས་ལ་མཐོ་མཆོང་དང་། རྒྱང་མཆོང་། གོམ་གསུམ་རྒྱང་མཆོང་། དབྱུག་བཀན་མཐོ་མཆོང་སོགས་ཡོད་པ་དང་། འཕེན་པའི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཞན་གོང་དང་། ལྕགས་ལེབ། འཕང་མདུང་། ཕྲེང་གྲུག་སོགས་ཡོད། མཐོ་ཚད་དམ་བར་ཐག་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་འབྲས་བརྩི་བ་ཡིན།
མཆོང་བརྒལ་རྒྱུག་འགྲན།
མཆོང་བརྒལ་རྒྱུག་འགྲན་ནི་མཆོང་རྒྱུག་འཕེན་གསུམ་གྱི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་། འགྲན་བསྡུར་པས་རྒྱུག་ལམ་དུ་ཆེད་བཟོས་ཀྱི་འགོག་སྒྲོམ་འགའ་བརྒལ་དགོས་པ་དང་། དེ་ནི་དབྱིན་ཇི་ནས་བྱུང་བ་རེད། འདི་ནི་སྔོན་ལུག་རྫི་ཡིས་ལུག་ར་བརྒལ་བའི་རོལ་རྩེད་ལས་རིམ་འགྱུར་བྱུང་པ་ཞིག་ཡིན། མཆོང་བརྒལ་རྒྱུག་འགྲན་ཆེས་སྔ་མོར་བཀོལ་བའི་འགོག་སྒྲོམ་ནི་ས་ངོས་སུ་སྦས་པའི་ཤིང་གི་འགོག་སྒྲོམ་ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་ལོ1900ལོར་སྤོ་འགུལ་བྱེད་ཐུབ་པའིTདབྱིབས་ཀྱི་འགོག་སྒྲོམ་ཡིན། སྤྱི་ལོ1935ལོར་མི་ཞིག་གིསTདབྱིབས་ཀྱི་འགོག་སྒྲོམ་དེLདབྱིབས་ཀྱི་འགོག་སྒྲོམ་དུ་བསྒྱུར་བ་དང་། Lདབྱིབས་ཀྱི་འགོག་སྒྲོམ་གྱི་རྐང་སྣེ་གཞན་ཞིག་ལུས་རྩལ་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུག་ཕྱོགས་སུ་ཡོད་པས། འགོག་ཤུགས་ཅུང་ཙམ་བསྣན་ན་མདུན་ཕྱོགས་སུ་འགྱེལ་བས་ལུས་རྩལ་པ་འགོག་སྒྲོམ་བརྒལ་སྐབས་ཀྱི་སྐྲག་སྣང་ཇེ་ཆུང་དུ་བཏང་ཡོད།
འཛམ་གླིང་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས།
འཛམ་གླིང་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས(FISU World University Games) བསྡུས་མིང་ལ་འཛམ་གླིང་སློབ་ཆེན་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སམ་སློབ་ཆེན་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཟེར། འདི་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་གཙོ་གཉེར་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ནང“དབྱར་དུས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས”དང“དགུན་དུས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས”རིགས་གཉིས་ཡོད། ལོ་གཉིས་རེར་ཐེངས་རེ་སྒྲུབ་པ་དང་། སློབ་གྲྭར་ཡོད་པའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མ་དང་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ནས་ལོ2ལས་བརྒལ་མེད་པའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མ(ལོ17ནས28བར)མ་གཏོགས་ཞུགས་མི་ཆོག སློབ་ཆེན་གྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ནི་སྤྱི་ལོ1959ལོར་གཉེར་མགོ་ཚུགས་པ་དང་དེའི་ཡར་སྔོན་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱི་ལོ1959ལོ་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་སྐབས30སྤེལ་ཡོད། ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཆེན་མོའི་འགྲན་བསྡུར་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཚང་མ་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ། འགྲན་བསྡུར་དོ་དམ་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་རྣམ་གྲངས་རྐྱང་པའི་ལུས་རྩལ་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ལྟར་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་། གཞི་ཁྱོན་ཨོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཀྱི་རྗེས་བསྙེགས་པའི་འཛམ་གླིང་ཕྱོགས་བསྡུས་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཤིག་ཡིན་པས། “ཨའོ་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ཆུང་བ”ཅེས་ཀྱང་འབོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་མ་རྐང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཟླ5ཚེས6ཉིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་བརྒྱུད། ཁྲེང་ཏུའུ་སློབ་ཆེན་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་སྒྲིག་འཛུགས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་ཀྲུང་གོ་ལུས་རྩལ་མཐུན་ཚོགས་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་བྱས་ཏེ། སྔར་ཟླ6པར་སི་ཁྲོན་ཁྲེང་ཏུའུ་རུ་འཚོག་པ་གཏན་འཁེལ་བྱས་པའི་སྐབས31པའི་འཛམ་གླིང་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་དབྱར་དུས་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་འཚོག་རྒྱུ་དུས་འགྱངས་བྱ་རྒྱུ་དང་། ཞིབ་ཕྲའི་དུས་ཚོད་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱོགས་ཀྱིས་ལོགས་སུ་གྲོས་མོལ་བྱ་རྒྱུ་རེད། སྤྱི་ལོ2022ལོའི་ཟླ11པའི་ཚེས12ཉིན། རྒྱལ་སྤྱིའི་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ལག་བསྟར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གྱིས་པུའུ་ལུའུ་སའེ་ཨེར་དུ། སྤྱི་ལོ2027ལོའི་འཛམ་གླིང་སློབ་ཆེན་སློབ་མའི་ལུས་རྩལ་འགྲན་ཚོགས་ལྷོ་ཁོ་རེ་ཡ་རུ་གཉེར་དབང་ཐོབ་ཡོད་ཅེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས།
སྔོན་འགྲན།
སྔོན་འགྲན་ནི་སྤྱིར་བཏང་དུ་འགྲན་སྡུར་དངོས་དང་འདྲ་བར་བྱེད་སྒོའི་བརྒྱུད་རིམ་ཞིག་ཡིན།
རྟར་མཆོང་།
རྟར་མཆོང་ནི་རྩལ་འགྲན་ལུས་སྦྱོང་གི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་ལ། རྟར་མཆོང་ལུས་རྩལ་ནི་རྟ་ཡི་གཟུགས་འདྲ་བ་ཤིང་ལས་བཟོས་པ་དེའི་སྟེང་དུ་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་ཅིང་རྟ་རྩལ་ལས་རིམ་གྱིས་འགྱུར་ཡོང་བ་ཞིག་ཡིན། སྤྱི་ལོ1896ལོར་སྐྱེས་པའི་རྟར་མཆོང་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲན་སྡུར་རྣམ་གྲངས་སུ་བདམས། དེང་སྐབས་རྟར་མཆོང་གི་རྟ་གཟུགས་ཤིང་གི་རིང་ཚད་ལི་སྨི160ཡི་རིང་དུ་བཏང་ནས། འགྲན་སྡུར་སྐབས་སུ་དཔུང་བས་རམ་འདེགས་ཀྱིས་ཕར་མཆོང་བའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད།
མཐུད་དབྱུག
མཐུད་དབྱུག(baton)ནི་མཐུད་རྒྱུག་འགྲན་སྡུར་སྐབས་སུ་སྤྱོད་པའི་དབྱུག་གུ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ལུས་རྩལ་པས་ཕར་ལ་རིམ་པ་ལྟར་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱེད་དགོས། དེ་ནི་ཤིང་ལས་བཟོས་པ་ཡང་ཡོད་མོད། མང་ཆེ་ཤོས་ནི་ལྕགས་ལས་བཟོས་པ་ཞིག་ཡིན།
| གཞན་དག བརྡ་འགྲེལ 12 ཡོད། |